TỪ DIỄU BINH ĐẾN ĐỊA CHÍNH TRỊ: KHI VIỆT NAM TÁI ĐỊNH NGHĨA VÒNG CUNG CHIẾN LƯỢC

Khi lực lượng quân đội từ Trung Quốc, Lào và Campuchia cùng xuất hiện trong đội hình diễu binh tại lễ kỷ niệm 30/4 của Việt Nam, hình ảnh ấy vượt xa một nghi thức tưởng niệm. Đó là biểu tượng hữu hình của một bước tái cấu trúc an ninh khu vực – nơi Việt Nam không đối đầu trực diện với trật tự đang thay đổi, mà khéo léo dệt nên một vòng cung ổn định qua hợp tác quốc phòng, đối thoại chính trị và gắn kết lịch sử.

LÀO: ỔN ĐỊNH LÀ ĐỊNH HÌNH

Trong một thế giới mà bất ổn là hằng số, sự ổn định bền bỉ trong quan hệ Việt – Lào là điều hiếm có. Gần như không có biến động nào đáng kể trong quan hệ song phương. Mối quan hệ quốc phòng – an ninh giữa hai nước vốn đã được duy trì bền chặt trong nhiều thập niên qua. Chuyến thăm chính thức của Chủ tịch nước Lương Cường đến Vientiane từ 24–25/4/2025 sắp tới, nối tiếp Đối thoại Chính sách Quốc phòng song phương lần thứ tư và các hoạt động hợp tác biên giới – huấn luyện – chia sẻ thông tin, đã tái khẳng định mối quan hệ đặc biệt này. Lào không đơn thuần là bạn – Lào là trục ổn định, là phần không thể thiếu trong vành đai chiến lược của Việt Nam phía Tây.

Sự hiện diện của lực lượng quân đội Lào tại lễ tổng duyệt cho ngày 30/4 thể hiện một niềm tin chiến lược: dù địa lý có thể tĩnh tại, nhưng niềm tin và sự hỗ trợ lẫn nhau cần được liên tục duy trì như một “nguồn lực động”.

CAMPUCHIA: TÁI LẬP LIÊN KẾT TRÊN NỀN BÌNH THƯỜNG MỚI

Nếu Lào là sự kiên định, thì Campuchia là sự trở lại. Sau giai đoạn biến động rút khỏi Tam giác phát triển CLV-DTA và dấu hiệu lệch nhịp chiến lược, Phnom Penh đang “tìm lại” nhịp điệu cũ. Cuộc gặp ba Tổng Bí thư tại TP.HCM (22/2/2025) không đơn giản là một tuyên bố thiện chí. Nó đã dẫn tới một loạt diễn biến cụ thể: họp chuyên đề giữa ba Thủ tướng, khẳng định thúc đẩy thương mại biên giới, giao thông, quốc phòng; đồng thời lên kế hoạch diễn tập quân sự ba bên vào tháng 11/2025 – điều chưa từng thấy trong tiền lệ gần đây.

Trong ngoại giao khu vực, đặc biệt ở Đông Dương – nơi ký ức lịch sử và sức ép hiện đại luôn song hành – việc Campuchia chủ động tham gia trở lại như một trụ cột không chỉ là kết nối, mà là tái lập đồng hành. Với Việt Nam, đây là bước củng cố vòng trong trước khi định hình vòng ngoài.

TRUNG QUỐC: GIAI ĐOẠN MỚI CỦA CÂN BẰNG ĐỐI TÁC

Mối quan hệ Việt – Trung luôn đòi hỏi bản lĩnh lẫn độ chính xác trong cân bằng chiến lược. Trên biển Đông, vẫn tồn tại những va chạm và khác biệt không thể né tránh. Nhưng cũng chính trên tuyến hàng hải ấy, Hà Nội và Bắc Kinh đã bắt đầu thiết lập lại các hành lang phối hợp: tuần tra chung, đối thoại an ninh hàng hải, ký kết hợp tác quốc phòng và kinh tế.

Chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình vào ngày 14–15/4/2025 vừa qua với hàng chục văn kiện được ký kết – từ chuỗi cung ứng, đường sắt đến an ninh quốc phòng – phản ánh rõ chiến lược của Trung Quốc: chuyển trạng thái cạnh tranh sang đồng tồn tại có kiểm soát. Việc hiện diện trong sự kiện lớn của Việt Nam cho thấy Bắc Kinh đang thử nghiệm một phương thức mềm để duy trì ảnh hưởng mà không làm trầm trọng thêm các xung đột hiện hữu. Trong đó, Việt Nam không đơn thuần là đối tác, mà là một “điểm bản lề” quan trọng trên trục đối thoại lục địa – hàng hải – Đông Nam Á mà Bắc Kinh không thể làm ngơ.

KHI LÁNG GIỀNG GẦN LẠI GIỮA BÃO XA

Không thể tách mối quan hệ giữa Việt Nam với ba nước láng giềng khỏi bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ – Trung đang lan dần về Đông Nam Á. Khi Washington gia tăng áp lực bằng hàng rào thuế quan, kêu gọi chuyển dịch chuỗi cung ứng, thì một số quốc gia bị đẩy vào thế lựa chọn – hoặc theo, hoặc rút.

diêũ

Việt Nam chọn cách khác: kết nối khu vực nhằm “tề gia” trước sức ép biến động phụ thuộc toàn cầu. Thay vì né tránh, Việt Nam đối thoại với Trung Quốc. Thay vì bỏ rơi, Việt Nam gắn kết trở lại với Campuchia. Và với Lào, Việt Nam tiếp tục gìn giữ mối liên minh lâu đời. Ba nước láng giềng – ba chiến lược – cùng hội tụ tại một điểm: củng cố nền ổn định khu vực từ những đường biên giới.

Và trong tiếng bước quân hành vọng vang trên đại lộ Lê Duẩn tiến về Dinh Thống Nhất đó không chỉ là hồi tưởng chiến thắng – mà là một bản sắc chiến lược đang được trình bày rõ ràng: vững chính trị – khéo ngoại giao – chủ động kết nối – tỉnh táo cân bằng.

Thu An