Thêm quyền lợi cho người tham gia BHXH khi giảm thời gian đóng xuống 15 năm
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 114/NQ-CP ngày 28/7/2023 phiên họp Chính phủ tháng 7 về dự án Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi. Nghị quyết này thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc cải cách, hoàn thiện chính sách bảo hiểm xã hội và tạo điều kiện thu hút người dân tham gia bảo hiểm.
Theo nội dung Nghị quyết, Chính phủ đồng ý hỗ trợ từ ngân sách nhà nước để bổ sung chính sách, tăng thêm quyền lợi và thu hút người dân tham gia bảo hiểm xã hội. Điều đáng chú ý là Chính phủ đã giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm và giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống 75 tuổi. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng mở rộng nhóm đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Nghị quyết này nhấn mạnh việc thể chế hóa quan điểm và chủ trương của Đảng và Nhà nước về cải cách, hoàn thiện chính sách bảo hiểm xã hội trong điều kiện mới, khắc phục nhiều bất cập và vướng mắc trong thực tiễn thi hành Luật.
Để hoàn thiện nội dung dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi, Chính phủ đã giao cho Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp thu đầy đủ ý kiến của các thành viên Chính phủ. Mục tiêu là đảm bảo nội dung luật đáp ứng được yêu cầu thực tiễn và thông lệ quốc tế, từ đó tháo gỡ khó khăn và tối ưu hóa chính sách bảo hiểm xã hội.
Trong khi đó, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã đề xuất hai phương án để hạn chế tình trạng rút bảo hiểm xã hội một lần.
Phương án thứ nhất là quy định quyền nhận BHXH 1 lần đối với 2 nhóm người lao động khác nhau. Nhóm 1 gồm những người lao động đã tham gia BHXH trước khi luật BHXH sửa đổi có hiệu lực, sau 12 tháng nghỉ việc, có nhu cầu thì được nhận BHXH 1 lần. Nhóm 2 bao gồm những người lao động bắt đầu tham gia BHXH từ khi luật BHXH sửa đổi có hiệu lực trở đi không được nhận BHXH 1 lần, trừ các trường hợp đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ năm đóng để hưởng lương hưu, ra nước ngoài để định cư, hoặc bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng.
Phương án thứ hai là cho phép người lao động rút một phần BHXH, nhưng tối đa không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất. Thời gian đóng BHXH còn lại sẽ được bảo lưu để người lao động tiếp tục tham gia và hưởng các chế độ BHXH. Phương án này nhấn mạnh sự hài hòa quyền lợi người lao động và chính sách an sinh xã hội lâu dài.
Cả hai phương án đều đang được cân nhắc và sẽ được Chính phủ báo cáo xin ý kiến Quốc hội. Trước đó, Văn phòng Chính phủ đã thông báo kết luận của Thường trực Chính phủ về dự án luật, đề nghị xây dựng. Thường trực Chính phủ đánh giá việc rút BHXH 1 lần là vấn đề khá phức tạp, có ảnh hưởng lớn tới đời sống kinh tế – xã hội nên đề nghị Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đưa ra nhiều phương án để xin ý kiến Quốc hội.
Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, trong tháng 8, Chính phủ sẽ trình UB Thường vụ Quốc hội xem xét dự thảo Luật BHXH sửa đổi.
Bộ trưởng nhấn mạnh nguyên tắc, không hạn chế, thu hẹp quyền lợi của người lao động.
Bộ trưởng nêu rõ, cơ quan soạn thảo tập trung vào 5 nhóm giải pháp chính và 12 nội dung theo tinh thần Nghị quyết 28 của Trung ương. Trong đó, chủ trương, định hướng quan trọng nhất là xây dựng hệ thống BHXH đa tầng, hiện đại và hạn chế tối đa việc rút BHXH một lần.
Dự thảo luật Chính phủ trình UB Thường vụ Quốc hội có các phương án khác nhau nhằm ổn định an sinh xã hội, đảm bảo để người lao động trong trường hợp cần thiết sử dụng quyền hưởng chế độ BHXH một cách hài hòa nhất.
“Để đảm bảo người lao động không cần rút BHXH một lần thì nhà nước có nhiều chính sách bù đỡ để hỗ trợ người lao động giải quyết nhu cầu cấp bách. Như vậy, khi cần một khoản tiền, người lao động sẽ không cần rút BHXH, mà có thể sử dụng chính sách khác hỗ trợ”, Bộ trưởng Lao động nhấn mạnh.
Hồng Anh
