Tại sao Ak-47 của Liên Xô bị tình báo Mỹ CIA “tóm gọn”?

Khi bắt đầu phát triển súng trường tấn công AK-47, mọi thông tin liên quan đều được Liên Xô giữ bí mật tuyệt đối.

Lục quân Mỹ hiện đang triển khai chương trình thay thế các mẫu súng trường tấn công M4 và súng máy hạng nhẹ M249 bằng những phiên bản mới hiện đại, tiên tiến hơn.

Quá trình này đã thu hút nhiều sự chú ý của giới truyền thông và bản thân Mỹ cũng không hề đơn độc trong việc chia sẻ thông tin chi tiết về những vũ khí cỡ nhỏ mà họ sử dụng.

Nga, Trung Quốc cùng nhiều đối thủ tiềm năng khác thực tế cũng khá cởi mở với các chương trình phát triển vũ khí.

Tuy nhiên, trong những ngày đầu của Chiến tranh Lạnh, tình hình hoàn toàn khác. Khi Mikhail Kalashnikov bắt đầu phát triển AK-47, mọi thông tin liên quan đều được Liên Xô giữ bí mật tuyệt đối. Phương Tây chỉ biết đến dòng súng trường tấn công sử dụng đạn 7,62x39mm này khi nó được đưa vào hoạt động năm 1949.

Trên thực tế, phải đến năm 1953, cộng đồng tình báo phương Tây (IC) mới nhận được các báo cáo về việc Liên Xô đã phát triển một loại súng trường hạng nhẹ mới.

Năm 2018, Kalashnikov Media công bố bản scan của một bức vẽ do một nhân viên CIA thực hiện. Đặc vụ này là người lần đầu tiên phát hiện ra khẩu AK-47 vào năm 1953 sau khi nhìn thấy nó xuất hiện gần khu vực Leningrad và Novgorod.

Khi đó, các binh sĩ của Lực lượng Cận vệ Krasnoselskiy thuộc Trung đoàn Alexander Nevsky được điệp viên CIA phát hiện đang mang theo “một khẩu súng máy mới”.

Thực tế, đó không phải một khẩu súng máy, mặc dù bản vẽ còn rất thô sơ nhưng hình ảnh phác họa cho thấy rõ đó là một khẩu AK.

Trong báo cáo, điện viên của CIA mô tả đó là một khẩu súng có hộp tiếp đạn 30 viên, báng súng làm bằng “gỗ’ hoặc “sắt” và một tay cầm. Đặc vụ CIA cũng miêu tả khá chi tiết về hệ thống trích khí dài của khẩu Ak-47, gọi đó là một “ống kim loại hồi khí” có tác dụng đẩy chốt và bật vỏ đạn ra ngoài.

Người Liên Xô đã làm rất tốt việc che giấu sự tồn tại của loại súng này trong nhiều năm, có lẽ một phần là do họ phải bỏ ra nhiều thời gian để sản xuất đủ trang bị cho quân đội.

Mặc dù những bức vẽ từ năm 1953 là manh mối đầu tiên về một loại vũ khí mới đã được phát triển nhưng hình ảnh đầy đủ của AK-47 lại xuất hiện rõ ràng trong bộ phim hài của Liên Xô năm 1955 có tên Maksim Perepelitsa.

Đây là bộ phim kể về quá trình tuyển dụng một thanh niên ở Ukraine vào Quân đội Liên Xô. Mặc dù chỉ xuất hiện thoáng qua trong một vài cảnh nhưng AK-47 đã để lại hình ảnh rất nổi bật.

Lý do tại sao Liên Xô lại cho phép công khai một bí mật được bảo vệ nghiêm ngặt như vậy vẫn chưa được rõ nhưng bộ phim cũng không được trình chiếu bên ngoài Liên Xô và thậm chí không để lọt ra các nước thuộc khối Xã hội Chủ nghĩa.

Tuy vậy, chỉ một năm sau, phương Tây đã có cái nhìn cận cảnh và trực diện hơn về khẩu AK-47 khi nó được các binh sĩ Liên Xô mang theo trong cuộc Cách mạng Hungary năm 1956 từ ngày 23/10 đến ngày 10/11.

AK-47 là loại súng trường tấn công đầu tiên của Nga có khả năng hoạt động trong mọi loại hình thời tiết, từ mưa gió, sương mù, ẩm ướt cho tới ánh nắng như thiêu như đốt ở sa mạc Sahara.

Ak-47 có tầm bắn lên tới 300 m và đầu đạn của nó mạnh tới mức có thể xuyên thủng lớp tường gạch và hạ gục mục tiêu kẻ thù bên trong. Nhờ ưu điểm nổi bật này cùng với các tính năng ưu việt khác, hơn 100 triệu khẩu đã được bán ra trên toàn thế giới, theo một nghiên cứu của Đại học Oxford.

Tú Anh