Người rút BHXH một lần bị thiệt thòi như thế nào?

Thúc đẩy hoạt động giới thiệu, tạo điều kiện để người lao động tìm việc làm nhằm giảm người nhận BHXH một lần. 

Tại cuộc họp báo ngày 6-12, đại diện Sở LĐ-TB&XH TP.HCM nhận định lượng hồ sơ hưởng BHXH một lần có xu hướng tăng trong thời gian gần đây.

Tại cuộc họp, đại diện Sở LĐ-TB&XH phân tích nguyên nhân chính là do thời gian vừa qua, người lao động (NLĐ) bị ảnh hưởng thu nhập, thiếu việc làm. Đồng thời, sở này cũng đưa ra giải pháp giảm số người rút BHXH để đảm bảo chính sách hưu trí cho NLĐ sau này.

Một trong những giải pháp được đại diện Sở LĐ-TB&XH đưa ra là thúc đẩy hoạt động giới thiệu, tạo điều kiện để NLĐ tìm việc.

Nhiều chương trình hỗ trợ người lao động tìm việc

Là cầu nối giữa doanh nghiệp và NLĐ, trong thời gian qua, một số trung tâm giới thiệu việc làm tại TP.HCM đã tổ chức nhiều chương trình để thu hút NLĐ đến TP.HCM tìm việc.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Sang, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên (thuộc Thành đoàn TP.HCM), cho biết đầu tháng 10, trung tâm đã triển khai chương trình tiếp sức NLĐ với tên gọi “Combo việc làm 3 trong 1”. Chương trình đã hỗ trợ NLĐ ba việc như hỗ trợ nhà trọ 0 đồng, xét nghiệm nhanh COVID-19 miễn phí và kết nối việc làm ngay.

Hiện nay, trung tâm đang thực hiện tiếp hai chương trình là “Việc làm thời vụ tết” và “Cà phê việc làm” để hỗ trợ NLĐ tìm việc.

Ở chương trình “Việc làm thời vụ tết”, trung tâm đang phối hợp với một số trường đại học để tổ chức và dự kiến sẽ hỗ trợ, tư vấn giới thiệu việc làm cho khoảng 3.000 lao động. Chỉ tiêu tuyển dụng với các việc làm chủ yếu tập trung vào các ngành nghề như bán thời gian, làm theo giờ… Chương trình này sẽ bắt đầu từ ngày 15-12-2021 đến 15-1-2022.

Riêng đối với chương trình “Cà phê việc làm”, trung tâm sẽ tổ chức định kỳ vào thứ Bảy cuối cùng của tháng. Trung tâm sẽ mời các DN tham gia cùng NLĐ để trao đổi với nhau về nhu cầu việc làm.

Ông Sang thông tin trong thời gian từ ngày 1-10 đến 30-11, trung tâm đã kết nối với hơn 398 DN và tư vấn, hỗ trợ giới thiệu việc làm cho hơn 3.872 NLĐ. Ngoài ra, trung tâm đã vận động 60 phòng trọ miễn phí và 620 phòng trọ giảm 30%-50% tiền thuê cho NLĐ…

Của để dành quý giá

Nhận định về tình hình NLĐ nhận BHXH một lần trong thời gian gần đây, ông Trần Dũng Hà, Phó Giám đốc BHXH TP.HCM, thông tin hiện ở TP.HCM lượng hồ sơ hưởng BHXH một lần có xu hướng tăng trong thời gian gần đây. Từ đầu năm đến nay, cơ quan BHXH đã giải quyết hơn 95.000 hồ sơ với số tiền chi trả hơn 6.000 tỉ đồng. Theo ông Hà, khi nhận BHXH một lần, NLĐ sẽ chịu nhiều thiệt thòi về sau.

Thứ nhất, sau này khi tham gia lại BHXH, NLĐ sẽ không được cộng nối thời gian đóng BHXH, mà tính thành thời gian đóng BHXH mới. Như vậy NLĐ mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, không có thu nhập để đảm bảo cuộc sống khi hết tuổi lao động. Hoặc nếu khi nghỉ hưu, vẫn đủ thời gian được hưởng lương hưu nhưng do thời gian đóng BHXH ít nên số lương hưu sẽ thấp, không ổn định cuộc sống khi về già.

Thứ hai, nếu tham gia BHXH đủ thời gian thì NLĐ ngoài hưởng lương hưu còn được Quỹ BHXH cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí. Khi người hưởng lương hưu không may qua đời, người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng người hưởng lương hưu mất và thân nhân được hưởng trợ cấp tử tuất hằng tháng hoặc một lần.

Thứ ba, khoản tiền đóng vào Quỹ BHXH là một của để dành quý giá của chính mình, nó không mất mà sẽ được cộng dồn. Nếu chẳng may mất đi, gia đình được hưởng trợ cấp mai táng phí, thân nhân được hưởng trợ cấp tuất theo quy định.

Thứ tư, nhận BHXH một lần là phải chấp nhận sự thiệt thòi rất lớn, khi với 22% mức tiền lương tháng đóng vào Quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương. Trong khi mức hưởng BHXH một lần, được tính cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014. Những năm đóng từ năm 2014 trở đi thì nhận hai tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

Thứ năm, người tham gia BHXH khi đã hưởng lương hưu thì mức lương hưu được điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng và mức tăng trưởng kinh tế.

Tạo điều kiện để người lao động có lương hưu

BHXH TP đang tăng cường công tác truyền thông để NLĐ nắm được quyền lợi khi tiếp tục tham gia BHXH đến khi nhận lương hưu. Ngành BHXH cũng đang kiến nghị điều chỉnh phù hợp lại Điều 60 của Luật BHXH và Nghị quyết 93 của Quốc hội về thực hiện chính sách hưởng BHXH một lần với NLĐ.

Cụ thể, theo quy định hiện hành, thời gian NLĐ được giải quyết nhận BHXH một lần là sau một năm nghỉ việc. Tuy nhiên, theo tôi thì cần phải điều chỉnh kéo dài thời gian giải quyết BHXH một lần theo lộ trình. Ví dụ, nên điều chỉnh là từ năm 2022 là một năm ba tháng nghỉ việc, NLĐ được giải quyết nhận BHXH một lần, tiếp tục sau năm 2023 là một năm sáu tháng…

Bên cạnh đó, nên kết hợp với nhiều chính sách hỗ trợ việc làm và tạo điều kiện thuận lợi cho NLĐ hưởng trợ cấp thất nghiệp. Nếu điều chỉnh kéo dài thời gian nhận BHXH một lần, kết hợp với nhiều chính sách hỗ trợ NLĐ thì theo tôi, số người nhận BHXH một lần sẽ giảm.

Ông TRẦN DŨNG HÀ, Phó Giám đốc BHXH TP.HCM

Hạnh Nguyên