Lý do nào giúp kinh tế Việt Nam vượt qua Thái Lan, trở thành “thành trì” mới của thế giới?

Nhận định Việt Nam là “con hổ mới của Châu Á”, trang Bangkok Biz News của Thái Lan mới đây đã đưa ra những lý do vì sao kinh tế Việt Nam vượt qua Thái Lan và khiến thế giới “cắm cờ” sản xuất.

Theo tờ báo này viết, Việt Nam đã và đang hưởng lợi mạnh mẽ từ cuộc chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, khi nhiều công ty lớn đã chọn đất nước hình chữ S làm cơ sở sản xuất.

Mới đây, theo hãng Nikkei Asia đưa tin, rất có thể Apple sẽ chọn Thái Lan làm cứ điểm sản xuất mới thay vì Trung Quốc. Tuy nhiên, với sự không chắc chắn của các vấn đề địa chính trị, Apple đã dần chuyển một số cơ sở sản xuất của mình sang Việt Nam, một quốc gia được biết đến sẽ trở thành “công xưởng toàn cầu” tiếp theo sau Trung Quốc, nơi đang phải đối mặt với một dòng chảy ngầm trong cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ đã kéo dài kể từ năm 2018

Ngày 22/4 vừa qua, báo cáo từ Hãng thông tấn Bloomberg (Bloomberg) kết luận rằng Tập đoàn Quanta, nhà cung cấp chính các bộ phận “Macbook” của Apple quyết định thành lập nhà máy trị giá 120 triệu đô la Mỹ (tương đương khoảng 4.140 triệu baht) tại thành phố Nam Định, miền Bắc Việt Nam. Đây là nhà máy thứ 9 của Quanta trên toàn thế giới và là dự án đầu tiên của tập đoàn Quanta tại Việt Nam. Trong báo cáo tin tức cũng nói rằng đã có một buổi lễ ký thỏa thuận phát triển dự án sản xuất máy tính quy mô lớn tại Khu công nghiệp Mỹ Thuận (huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định).

Theo các chuyên gia, đối với các nhà sản xuất thiết bị điện tử như Apple, Việt Nam là một lựa chọn thay thế rất hấp dẫn so với Trung Quốc. Miền bắc Việt Nam có một số lợi thế mà ít địa điểm khác có thể sánh được.

“Chúng tôi biết một số nhà cung cấp đang thảo luận về việc xây dựng dây chuyền sản xuất MacBook ở Thái Lan với Apple, nhưng có vẻ như Apple không quá hào hứng với ý tưởng này vào lúc này”, Eddie Han, nhà phân tích cấp cao của Isaiah Research nói.

Theo ông Han, Việt Nam vẫn gần gũi hơn về mặt địa lý với Trung Quốc và có nhiều hiệp định thương mại tự do hơn Thái Lan.

Không chỉ Apple chọn Việt Nam làm cứ điểm sản xuất, mà còn có những gã khổng lồ toàn cầu khác đang có ý định coi Việt Nam là “thành trì”.

Chỉ trong tháng ba, một phái đoàn hơn 50 doanh nghiệp Mỹ, gồm nhiều tên tuổi lớn như SpaceX, Boeing, Amazon… đang có mặt tại Việt Nam để tìm kiếm các cơ hội đầu tư và hợp tác kinh doanh.

Theo Bangkok Biz News, có những yếu tố khiến Việt Nam trở thành điểm đến lý tưởng và có thể bay vút vào “Ngũ hổ” trong tương lai gần.

Đầu tiên, Viên Nam ngày càng chú trọng và có những bước tiến lớn trong công tác cơ sở hạ tầng. “Rest of World”, một tổ chức báo chí phi lợi nhuận quốc tế, cho biết Trong 5 năm qua, Việt Nam, đặc biệt ở miền Bắc Việt Nam đã có sự thay đổi về cơ sở hạ tầng trong nước nhằm hỗ trợ – thu hút các nhà sản xuất thiết bị điện tử từ Trung Quốc vào Việt Nam.

Ngoài những thay đổi về cơ sở hạ tầng, Việt Nam cũng trở thành điểm đến của nhiều công ty toàn cầu vì lý do ưu đãi thuế và Khu vực mậu dịch tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết với nhiều nước, không chỉ giúp giảm thuế nhập khẩu, mà còn tăng cơ hội mở rộng thị trường trong đó có mục tiêu phát triển kinh tế bền vững.

Đáng chú ý, mặc dù mức lương không cao nhưng công nhân ở Việt Nam lại có trình độ chuyên môn khá cao, có thể thực hiện công việc đòi hỏi chất lượng cao và phức tạp. Ngoài ra, cơ cấu dân số trong nước Việt Nam có rất nhiều người trẻ với nguồn nhân lực dồi dào. Việt Nam hiện có tỉ lệ dân số trẻ cao nhất trong lịch sử đất nước với 21,1% tổng dân số là thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 10 – 24 và chỉ có 10% dân số là người cao tuổi, trong khi nhiều quốc gia đang phải đối mặt với vấn đề già hóa xã hội và tỷ lệ sinh thấp, điều mà sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cạnh tranh kinh tế trong tương lai.

Với dân số chạm mốc 100 triệu người, Việt Nam có một thị trường nội địa rộng lớn, khả năng thu hút nhiều vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài hơn với nguồn lao động khỏe mạnh, có trình độ học vấn và tay nghề cao, tư duy đổi mới sáng tạo và động lực mạnh mẽ của đất nước.

Theo Bangkok Biz News, Việt Nam sẽ tiếp tục thời kỳ dân số vàng cho đến năm 2039 nhờ sự hiện diện của những nhóm dân số trẻ và có năng suất lao động cao, đồng thời khai thác lợi thế cơ cấu dân số để đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức cần phải giải quyết khi kinh tế thế giới 2023 được dự báo tiếp tục có nhiều biến động phức tạp với nhiều diễn biến bất ngờ, ngoài dự đoán.

Tuệ Ngô