Lao động mất việc được hưởng 60% lương bình quân tháng trong 12 tháng
Theo Luật Việc làm sửa đổi, người lao động mất việc sẽ được hưởng trợ cấp thất nghiệp trong thời gian tối đa 12 tháng, với mức trợ cấp hàng tháng bằng 60% mức lương bình quân của 6 tháng đóng bảo hiểm xã hội gần nhất.
Sáng ngày 16/6, Quốc hội đã thông qua Luật Việc làm sửa đổi, giữ nguyên quy định về mức trợ cấp thất nghiệp hiện hành. Mức trợ cấp không được vượt quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm đóng bảo hiểm thất nghiệp trong tháng cuối cùng.
Thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được xác định dựa trên số tháng đóng bảo hiểm. Cụ thể, người lao động đóng đủ 12-36 tháng bảo hiểm sẽ được hưởng 3 tháng trợ cấp thất nghiệp. Sau đó, mỗi 12 tháng đóng bảo hiểm sẽ được cộng thêm một tháng trợ cấp, với thời gian tối đa là 12 tháng.
Trong suốt thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp, người lao động vẫn được tiếp tục hưởng bảo hiểm y tế, với chi phí này do Quỹ bảo hiểm thất nghiệp chi trả.
Một số đại biểu Quốc hội đề xuất nâng mức trợ cấp lên 65-70% hoặc kéo dài thời gian hưởng trợ cấp. Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng mức 60% là hợp lý, phù hợp với thông lệ quốc tế và đảm bảo nguyên tắc đóng – hưởng cũng như khả năng cân đối thu – chi của Quỹ bảo hiểm thất nghiệp. Đây là loại bảo hiểm ngắn hạn, hỗ trợ người lao động vượt qua khó khăn tạm thời trong thời gian tìm kiếm việc làm mới, không phải là hỗ trợ lâu dài.
Theo quy định, người lao động sẽ đóng tối đa 1% lương tháng vào Quỹ bảo hiểm thất nghiệp, trong khi người sử dụng lao động và Nhà nước mỗi bên cũng đóng tối đa 1%.
Theo luật mới, diện tham gia bảo hiểm thất nghiệp bao gồm người lao động làm việc theo hợp đồng xác định hoặc không xác định thời hạn từ một tháng trở lên, có trả công, chịu sự quản lý. Cả người làm bán thời gian nếu có thu nhập bằng hoặc cao hơn mức tối thiểu đóng bảo hiểm cũng thuộc diện này.
Một số chức danh như thành viên hội đồng quản trị, tổng giám đốc, kiểm soát viên có hưởng lương trong hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã… cũng phải tham gia. Ngược lại, các đối tượng đang hưởng hưu trí, trợ cấp BHXH, lao động giúp việc gia đình, thử việc… không thuộc diện tham gia.
Chủ sử dụng lao động có trách nhiệm đóng bảo hiểm thất nghiệp gồm các tổ chức trong, ngoài nước, doanh nghiệp, đơn vị công lập, tổ hợp tác, hộ kinh doanh, cá nhân sử dụng lao động.
Một số đại biểu đề nghị bổ sung công chức vào diện tham gia bảo hiểm thất nghiệp. Tuy nhiên, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, công chức có tính ổn định cao, nếu bị tinh giản biên chế thì được điều chuyển hoặc hưởng chế độ khác. Do đó, việc mở rộng diện tham gia cần được đánh giá tác động đầy đủ, và chưa đưa vào luật kỳ này.
Một số ý kiến đề xuất không bắt buộc viên chức giáo dục tham gia bảo hiểm thất nghiệp, hoặc có chính sách đặc thù nếu họ về hưu mà chưa từng được hưởng trợ cấp. Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng nhóm này vẫn có rủi ro mất việc trong bối cảnh đổi mới đơn vị sự nghiệp công lập. Việc tham gia bảo hiểm thất nghiệp giúp đảm bảo công bằng giữa các nhóm lao động và tạo nguồn tài chính tạm thời khi chuyển việc.
Thảo Nguyên
