Khốn khổ vì giấy xác nhận cư trú

Theo quy định từ 1/1/2023 không dùng hộ khẩu giấy, người dân làm thủ tục nhập học cho con, đăng ký định mức điện nước, vay ngân hàng, mua bán tài sản… chỉ cần xuất trình căn cước công dân (CCCD) gắn chip là đủ chứng minh thông tin cư trú. Tuy nhiên, thực tế nhiều trường hợp người dân đang chật vật vì mất đi sổ hộ khẩu.

Chỉ cần vài cái gõ trên google là có thể thấy được những sự việc thật, những nỗi khổ thật của người dân khi phải gánh lên mình từ khi mất đi sổ hộ khẩu. Bởi khi hộ khẩu khai tử cũng là lúc giấy xác nhận cư trú lên ngôi. Người dân bị hành hạ đủ điều từ thứ giấy thay thế này. Tội nghiệp nhất phải kể đến những trường hợp công nhân ngoại tỉnh. Việc đơn hàng đứt gãy khiến hàng trăm nghìn công nhân rơi vào cảnh lao đao khổ sở đã được nói đến và nói đến rất nhiều. Các cơ quan chức năng cũng đã phần nào chia sẻ gánh nặng. Tuy nhiên, những điều đó, vốn dĩ chỉ như hạt cát trong sa mạc mỗi người lao động thất nghiệp đều phải dựa vào sức mình để vươn lên. Trong cái ngặt nghèo ấy, để có được một công việc mới là một điều hết sức may mắn. Thế nhưng nụ cười chưa kịp dứt thì người công nhân lại phải bị hành vì cái thứ gọi là giấy xác nhận cư trú. Về tận địa phương đã đành lại còn phải đi năm lần bảy lượt chưa xin được giấy, trong khi việc thì không thể đợi. Thành ra có những người công nhân khi vào đến nơi xin việc thì cầm tờ giấy xác nhận cư trú ngậm ngùi đi xin việc nơi khác. Người ta hay nói “nghèo thường hay xui” chắc cũng bởi vì vậy.

Đấy là chưa kể, giấy xác nhận cư trú (mẫu CT07), cũng chỉ được cấp thời hạn 1 tháng. Khi có giao dịch mới ngoài địa chỉ thường trú, lại phải đi xin thêm giấy khác. Người dân khóc không thành tiếng. Trong khi, trước đây, khi chưa có CCCD, chỉ cần photocopy hộ khẩu, có tên đầy đủ người là được đăng ký ngay. Nay, có CCCD lại phải bổ sung giấy xác nhận cư trú là quá nhiêu khê, gần như là thêm “giấy phép con”, chỉ làm khổ người dân.

Suốt mấy chục năm nay hệ thống hành chính, các giao dịch dân sự liên quan đến nơi cư trú của người dân phụ thuộc quá nhiều vào cái sổ hộ khẩu. Khi bỏ sổ hộ khẩu, mọi việc giải quyết thủ tục hành chính tại các cơ quan, chính quyền địa phương dường như rất lúng túng khi cần các thông tin liên quan đến cái sổ hộ khẩu cũ. Cải cách hành chính nhằm mang lại lợi ích tốt hơn cho xã hội, nhưng chưa có sự chuẩn bị các điều kiện, cơ chế chính sách, con người để thích ứng với cải cách thì sẽ là điều hết sức tai hại.Thậm chí có thể dẫn đến hệ lụy phiền phức hơn cho xã hội.

Dư luận càng thêm bức xúc hơn khi biết rằng giấy xác nhận cư trú ra đời nhằm phục vụ các địa phương chưa có internet. Tuy nhiên, sau này khi bỏ sổ hộ khẩu các cơ quan hành chính lúng túng đâm ra lạm dụng, đưa ra những yêu cầu gây khó khăn, phiền nhiễu cho dân.

May mắn rằng trong bối cảnh vô cùng khó chịu và ngột ngạt đó, mới đây UBND TP.HCM vừa có Công văn khẩn số 884 gửi thủ trưởng các sở, ban, ngành Thành phố; chủ tịch UBND các quận, huyện và TP. Thủ Đức về việc thực hiện quy định liên quan đến thay thế sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy. Theo đó tuyệt đối không yêu cầu người dân xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy, Giấy xác nhận thông tin về cư trú.

Theo sau lời yêu cầu xử lý nghiêm của Thủ tướng là một chỉ đạo hết sức tích cực của TP.HCM. Kết quả thì còn phải chờ đợi, nhưng ít nhất cũng để người dân được thở phào nhẹ nhõm sau những ngày bàn tán xôn xao về cái thứ giấy tờ ác nhân “hà hiếp” người dân.

Công Luân