Chân dung nữ cảnh vệ – ‘Lá chắn sống’ cho các nguyên thủ

Do đặc thù nghề nghiệp với những yêu cầu khắt khe về thể lực nên sự có mặt của phụ nữ trong lực lượng cảnh vệ rất hiếm. Thiếu tá Đặng Hồng Nhung, cán bộ Phòng bảo vệ sự kiện đặc biệt quan trọng và khách quốc tế, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, Bộ Công an là trường hợp đặc biệt.

Chuyện “lớp cha trước, lớp con sau” điển hình nhất là trường hợp Thiếu tá Đặng Hồng Nhung – sĩ quan Phòng Bảo vệ sự kiện đặc biệt quan trọng và khách quốc tế. Cô là người đã lọt vào ống kính phóng viên rất nhiều lần trong các sự kiện đón tiếp nguyên thủ quốc gia tới thăm Việt Nam. Hành trình cận vệ đã để lại trong cô nhiều kỷ niệm sâu sắc, có giá trị như những bài học hay trong nghề cảnh vệ.

“Nối đời” cận vệ

Câu xưa “phụ nghiệp tử năng thừa” (sự nghiệp của cha, con có thể kế tục) rất đúng với Thiếu tá Đặng Hồng Nhung, vì cha cô là một cựu sĩ quan cận vệ. Bởi vậy, dù theo học Đại học Ngoại ngữ nhưng nỗi khao khát được trở thành người chiến sĩ cảnh vệ CAND chưa bao giờ phai nhạt trong cô.

Sau khi tốt nghiệp, Nhung xin vào Bộ Tư lệnh cảnh vệ và được phân công nhiệm vụ tại Trung đoàn 375. Hằng ngày, công việc của cô là đón tiếp, hướng dẫn đồng bào và khách quốc tế vào lăng viếng Bác. Đầu năm 2012, Nhung trúng tuyển vào Phòng Bảo vệ sự kiện đặc biệt quan trọng và khách quốc tế.

Trở thành một sĩ quan tiếp cận, cùng đồng đội chịu trách nhiệm bảo đảm tuyệt đối an toàn cho các nguyên thủ quốc gia đến thăm Việt Nam, cùng các sự kiện đặc biệt quan trọng do Đảng, Nhà nước tổ chức, Nhung đã rất nỗ lực hoàn thiện mình để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Tính chất công việc này đòi hỏi ở người lính sự tập trung cao độ, luôn cảnh giác, bình tĩnh và phản ứng chính xác, nhanh nhạy trước mọi tình huống đe dọa an ninh, an toàn của đối tượng cảnh vệ, không được phép sai sót vì không có cơ hội để sửa sai và rút kinh nghiệm. Người lính luôn sẵn tâm thế coi mình là “lá chắn sống”, sẵn sàng hy sinh vì sự an toàn của mục tiêu bảo vệ. Đồng thời phải lịch lãm, linh hoạt, chuyên nghiệp trong giao tiếp, ứng xử.

Tiêu chuẩn về ngoại hình đối với nữ sĩ quan tiếp cận là cao từ 1m67 và phải có phẩm chất đạo đức tốt. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, Nhung đã trải qua những khóa huấn luyện nghiệp vụ gian khổ về rèn luyện thể lực, võ thuật đối kháng, bơi lội, phương pháp sử dụng các loại súng, thuốc nổ…

Nhờ tố chất “con nhà nòi” mà cô thích ứng rất nhanh với đòi hỏi khắt khe trong công tác huấn luyện và vượt qua các cuộc sát hạch một cách khá dễ dàng. Vì thế khi học bơi nghiệp vụ gồm các bài bơi cứu đuối 50m, bơi đẩy bao gói 50m, bơi thể lực 400m, Nhung chỉ mất 10 ngày, trong khi thời gian của khóa huấn luyện này là 45 ngày. Võ thuật cũng vậy, cô chỉ bắt đầu học võ từ khi vào ngành nhưng đã giành Huy chương Bạc tại Liên hoan Võ thuật thanh niên CAND lần 2. Tháng 9/2014, cô chính thức nhận niệm vụ bảo vệ tiếp cận cho các đoàn.

Ký ức về những chuyến đi

Hình ảnh một cô gái cao lớn trong trang phục vest đen lịch lãm, luôn kề bên các chính khách nữ hay phu nhân nguyên thủ quốc gia đến thăm Việt Nam, đã trở nên khá quen thuộc trên báo chí, truyền thông những năm qua.

Vị khách quốc tế đầu tiên mà Nhung bảo vệ tiếp cận là phu nhân của Phó Tổng thống Ấn Độ khi bà tháp tùng chồng sang thăm và làm việc tại Việt Nam vào năm 2014. Nói về ấn tượng của ngày đầu làm cận vệ, Nhung kể rất tự tin lúc ra sân bay đón đoàn cho đến khi nhìn thấy đối tượng mà mình chịu trách nhiệm bảo vệ từ cầu thang máy bay bước xuống. Lúc đó cô cảm thấy khá choáng ngợp, bởi đó là lãnh đạo cấp cao của nước bạn. Chuyến thăm này có phát sinh lịch trình di chuyển ngoài kế hoạch, vì phu nhân muốn đi tham quan chợ Đồng Xuân (Hà Nội).

Lúc đó cô cũng nhận được sự hỗ trợ của lực lượng CSGT Hà Nội, nhưng họ chỉ yểm trợ từ xa, ở ngoài đường thôi, còn khi đã đi vào trong chợ thì chỉ có một mình cô tháp tùng đoàn. Vì vậy, cô phải tính toán rất nhanh cách di chuyển trong không gian chật hẹp để tránh xảy ra những va chạm, va quệt vào đối tượng cảnh vệ. Không những thế, cùng đi với phu nhân còn có thành viên của đoàn nên trách nhiệm của cảnh vệ là phải đảm bảo không xảy ra vấn đề gì đối với họ. Nhờ nắm chắc nghiệp vụ, cuối cùng cô đã làm tốt công việc của mình, duy trì đúng khoảng cách, đảm bảo an toàn cho đối tượng cảnh vệ.

Cuối năm 2016, Tổng thống Ireland Michael D. Higgins cùng phu nhân sang thăm Việt Nam. Nhung được giao nhiệm vụ tiếp cận bảo vệ phu nhân Sabina Higgins. Bà là người rất kính trọng Chủ tịch Hồ Chí Minh nên Nhung đưa phu nhân đi mua những huy hiệu có hình Bác để làm kỷ niệm. Lúc đó Nhung chưa có chồng, khi đi vào cửa hàng trang sức, phu nhân đã mua tặng cô chiếc vòng và nói: “Tôi được biết ở Việt Nam trước khi làm đám cưới thường có một cái lễ, tôi tặng cho bạn chiếc vòng này để bạn đeo trong ngày lễ đó, bạn hãy chụp ảnh và gửi sang cho tôi xem”. Phu nhân Sabina Higgins còn tặng cô chiếc khăn lông cừu và nói để tặng em bé sau này. Đến nay Thiếu tá Nhung vẫn còn giữ tấm thiếp của phu nhân Sabina Higgins với những dòng chữ chân tình: “Tôi rất hạnh phúc trong chuyến thăm Việt Nam lần này, rất vui khi bạn là người đồng hành của tôi. Tôi biết là bạn chưa có gia đình, tôi mong bạn có gia đình và tôi dành tặng chiếc khăn lông cừu này để ủ ấm cho em bé của bạn”.

Lần bảo vệ Hoàng hậu Nhật Bản Michiko khi bà tháp tùng chồng là Vua Nhật Bản Akihito thăm Việt Nam vào năm 2017 lại mang đến cho Nhung cảm giác rất thoải mái, giống như đón người bà của mình. Nhung kể Hoàng hậu Michiko có giọng nói ấm áp, nhẹ nhàng. Trước đó, một cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật bảo cô là người may mắn vì tại Nhật Bản người dân chỉ được gặp nhà vua và hoàng hậu 2 lần/năm là vào dịp sinh nhật và tết, nhưng Nhung là người được tiếp cận bà trong suốt chuyến đi. Hôm ấy, nhiệm vụ của Nhung là bảo vệ tiếp cận cho hoàng hậu ở TP Huế.

“Về nguyên tắc thì không được nắm tay hoàng hậu nhưng Hoàng hậu Michiko luôn đưa tay ra nắm tay em và nói “thank you”. Bà còn nói với em rằng, đất nước Nhật Bản sẽ mang hồng phúc đến cho em nên em sẽ có chồng và có em bé. Quả thật, sau chuyến thăm của Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản thì em lấy chồng”, Thiếu tá Nhung vui vẻ nhớ lại.

Trong hành trình tiếp cận bảo vệ khách quốc tế, rất nhiều lần Nhung được các phu nhân, chính khách nữ đề nghị dạy tiếng Việt cho họ. Cuối năm 2015, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình cùng phu nhân là bà Bành Lệ Viện thăm chính thức Việt Nam. Nhung được giao nhiệm vụ bảo vệ tiếp cận vị đệ nhất phu nhân này. Trước khi đoàn đến Việt Nam, Nhung đã tìm hiểu thông tin về bà, được biết phu nhân là một nghệ sĩ, có thể nói được tiếng Anh. Khi đón đoàn ở sân bay Nội Bài, Nhung tự tin tiến đến gần phu nhân, giới thiệu mình và cho biết sẽ bảo vệ bà trong thời gian ở Việt Nam.

Mặc dù cận vệ nước bạn tháp tùng lãnh đạo rất đông nhưng khi đến Việt Nam, lực lượng tiếp cận bảo vệ nguyên thủ Trung Quốc do chúng ta đảm nhiệm. Nhung đã bám sát phu nhân trong một khoảng cách thích hợp, kể cả cảnh vệ nước bạn cũng không đi cạnh phu nhân như vậy. Sau một vài hoạt động, vệ sĩ nước bạn cảm thấy rất yên tâm với sự chuyên nghiệp của lực lượng an ninh Việt Nam.

Sau lễ đón ở sân bay, khi đi về nơi nghỉ của đoàn, chỉ có Nhung và phu nhân Bành Lệ Viện ngồi trong xe ô tô, hai người bắt đầu trò chuyện bằng tiếng Anh và tiếng Trung. Phu nhân rất thân thiện, bà vui vẻ đề nghị Nhung dạy mình một số câu tiếng Việt đơn giản trong giao tiếp như “xin chào”, “cảm ơn Nhung nhé”… Nhung kể, đây không phải lần đầu cô dạy tiếng Việt cho các nữ chính khách hay phu nhân nguyên thủ. Những cuộc trò chuyện, trao đổi về ngôn ngữ, văn hóa dân tộc như thế đã trở thành một phần trong công việc của cô, ngoài trách nhiệm bảo vệ tuyệt đối an toàn cho họ trong thời gian ở lại Việt Nam.

Đi trước nhiệm vụ

Thiếu tá Nhung cho biết nhiệm vụ mà cô được giao chủ yếu là tiếp cận bảo vệ cho các nữ chính khách hoặc phu nhân của nguyên thủ nước ngoài. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, trước khi bắt tay vào công việc Nhung thường lên mạng tìm hiểu mọi thông tin về khách, gồm các đặc điểm ngoại hình, tuổi tác, tôn giáo, các hoạt động xã hội, công việc của họ, rồi tìm hiểu về phong tục, tập quán, văn hóa của quốc gia đó… để chuẩn bị trước các kiến thức, thông tin phục vụ việc giao tiếp, ứng xử trong hành trình tiếp cận. Điều này là rất cần thiết, vì công việc của một sĩ quan tiếp cận không chỉ là bảo vệ tuyệt đối an toàn cho đối tượng cảnh vệ, mà còn phải tạo ra những ấn tượng tốt đẹp về đất nước, con người Việt Nam văn minh, lịch sự, hiếu khách, thân thiện… trong con mắt bạn bè, góp phần nâng cao vị thế đất nước trên trường quốc tế.

Nhung cho biết sĩ quan tiếp cận nhiều khi giống như người lễ tân, bởi khi đi tham quan thắng cảnh, di tích nào đó ở Việt Nam, khách sẽ đề nghị cận vệ giới thiệu. Để trao đổi được với họ, phải có phông kiến thức khá sâu về lịch sử, văn hóa. Hay với những vị khách là người Do Thái hoặc theo đạo Hồi, đạo Phật… trong quá trình tháp tùng, cận vệ có thể trao đổi về những điều họ quan tâm liên quan đến tôn giáo ở nước ta. Những “cấm kỵ” theo phong tục truyền thống các nước, sĩ quan tiếp cận cũng phải hết sức chú ý. Chẳng hạn, với khách đến từ đất nước Hồi giáo, cảnh vệ tuyệt đối không được chạm vào cơ thể họ hoặc bắt tay, không được đi quá gần, không được nhìn thẳng mặt. Chỉ trong tình huống phức tạp, nguy hiểm hoặc khi kết thúc chuyến thăm… mới có thể chạm vào người họ hoặc bắt tay.

“Nắm vững các quy tắc giao tiếp phù hợp với phong tục, tập quán, tôn giáo, văn hóa của đất nước mà vị khách đó là đại diện mới tránh được những sai sót trong giao tiếp, ứng xử và làm tròn vai trò truyền tải nét thanh lịch, sự thân thiện, mến khách của con người Việt Nam đối với bạn bè quốc tế” – Thiếu tá Nhung chia sẻ.