Cấp thiết thông qua Luật Lực lượng trị an cơ sở
Cũng như “một cây làm chẳng nên non ba cây chụm lại nên hòn núi cao”, 3 nhánh lực lượng quần chúng lần lượt với các tên gọi bảo vệ dân phố, dân phòng và công an xã bán chuyên trách tuy 3 mà 1 đều chung một nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, sẽ tốt hơn khi quy về một mối.
Bởi thực tế nhiều năm nay việc bố trí, phân bổ lực lượng tham gia vào công tác bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở đang nhiều những nhiễu nhương, rời rạc không thống nhất. Cụ thể, bảo vệ dân phố được bố trí thành ban, tổ trên địa bàn phường; dân phòng thì được bố trí thành đội, tổ ở thôn, làng, ấp, bản; còn công an xã bán chuyên trách thì được bố trí theo mô hình dân phòng. Cả 3 cùng tồn tại song song trên cùng một địa bàn cấp xã, đều cùng do UBND xã thành lập, quản lý, duy trì hoạt động để cùng tham gia chung một nhiệm vụ y hệt nhau mà lại có tổ chức biên chế và hoạt động theo quy định khác nhau.
Đơn cử như lực lượng dân phòng căn cứ theo quy định của Luật Phòng cháy chữa cháy (PCCC) được thành lập tại cơ sở và làm nhiệm vụ nòng cốt ở tại cơ sở trong việc PCCC của lực lượng quần chúng. Trong khi đó, lực lượng công an xã làm nhiệm vụ nòng cốt trong phong trào bảo vệ an ninh tổ quốc và cũng kiêm luôn cả nhiệm vụ phòng ngừa chữa cháy tại cơ sở, vậy là dẫn đến chồng chéo nhiệm vụ. Chưa kể, ở một số địa phương, một cá nhân thậm chí còn kiêm nhiệm luôn cả hai vai, vừa làm công an viên vừa làm lực lượng dân phòng. Dẫn đến chuyện chồng chéo, mâu thuẫn, chồng lấn trong phân công nhiệm vụ giữa 3 nhành lực lượng này xảy ra thường như cơm bữa.
Như chính bản thân tôi, làm cái nghề này, gắn với nó cũng ngót nghét hơn 10 năm nay chứng kiến cũng chứng kiến bao nhiêu lần vui có, buồn cũng chẳng ít từ cái sự chồng chéo, nhùng nhằng này. Bởi vậy nên, sớm thống nhất, quy các lực lượng này về một mối ngày nào càng tốt ngày ấy, đó không chỉ là sự cần thiết nhằm đảm bảo tính đồng bộ, tăng sức mạnh cho “đội quân” này mà chính còn là đòi hỏi cấp thiết xuất phát từ thực tiễn. Khi 3 lực lượng này quy về một mối, địa phương có thêm điều kiện tập trung nguồn lực, phương tiện để thống nhất trong thực hiện nhiệm vụ tham gia giữ gìn ANTT, phòng chống tội phạm và PCCC tại địa bàn dân cư, thuận tiện trong chỉ huy điều hành thực hiện xử lý vụ việc, đồng thời tiết kiệm được kinh phí và hoạt động thực chất hơn, hiệu quả hơn.
Một điều tối quan trọng khác mà những người làm cái nghề này càng thấu cảm và trăn trở hơn đó là hiện tượng ‘dân phòng, dân quân, công an xã bán chuyên trách mỗi người một phách” rất đáng nghi ngại. Bởi thực tế hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở có tác động trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân như tham gia tấn công, trấn áp, truy nã tội phạm, tham gia tuần tra, kiểm soát, tổ chức thực hiện các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm, tệ nạn xã hội, bắt giữ người phạm tội quả tang, đối tượng truy nã, được sử dụng công cụ hỗ trợ… nên rất cần phải có luật riêng quy định cung cách hành xử, phương thức hoạt động. Như ngựa phải có dây cương, nếu không có cơ chế, không được đào tạo thì nguy lắm, mỗi người một phách rồi dân tình lại thêm khổ ra.
Bởi vậy, việc gần 750.000 dân phòng, bảo vệ dân phố và công an bán chuyên trách sẽ được tổ chức thành lực lượng mới. Cũng như việc Bộ Công an đã hoàn thành việc xây dựng “Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự cơ sở”, đăng tải công khai rộng rãi trên cổng thông tin điện tử của Bộ lấy ý kiến là cấp thiết. Đây là cơ hội sắp xếp, bố trí lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở theo hướng thống nhất, tinh gọn đầu mối, gắn với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, chức danh, mối quan hệ công tác của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở. Việc thống nhất sẽ tăng sức mạnh cho lực lượng tham gia hỗ trợ bảo đảm an ninh, trật tự, nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự tại cơ sở.
TRẦN VIẾT QUỐC TOẢN (Tổ trưởng Tổ Bảo vệ dân phố thôn 5 Quỳnh Lưu, Nghệ An)
