Biện pháp hữu hiệu giúp ngăn chặn “chảy máu chất xám” ngành y tế và giáo dục

Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khoá XV sẽ chính thức thông qua chính sách cải cách tiền lương. Theo đó, nếu không có gì thay đổi, từ 1/7/2024, hàng triệu công chức, viên chức sẽ được tăng lương.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27/NQ-TW là điểm nhấn và là dấu ấn của Quốc hội kỳ này. Cải cách tiền lương không những nâng cao đời sống của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, mà còn là động lực quan trọng để nâng cao năng suất lao động và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Cải cách tiền lương còn thực hiện mục tiêu cơ cấu, sắp xếp lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Cũng từ đó đáp ứng trở lại với yêu cầu cải cách tiền lương bền vững. Theo đó, hệ thống bảng lương mới được xây dựng theo vị trí việc làm và theo chức danh lãnh đạo, quản lý thay cho bảng lương theo hệ số hiện nay tồn tại từ năm 2004.

Nguồn lực chuẩn bị cải cách tiền lương mới thực hiện từ 1/7/2024, sau năm 2024 tiếp tục tăng 7% để bù trượt giá và tăng GDP. Chia sẻ tại họp tổ thảo luận về kinh tế – xã hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, khi cải cách tiền lương, ngành giáo dục, y tế sẽ thực hiện được mục tiêu tăng lương.

Theo Nghị quyết 27, thiết kế bảng lương mới của bác sĩ sẽ bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương hiện nay, xây dựng mức lương cơ bản bằng số tiền cụ thể trong bảng lương mới. Với ngành giáo dục, sau cải cách tiền lương, giáo viên có thể hưởng các phụ cấp như: Phụ cấp ưu đãi nhà giáo, phụ cấp đặc thù, phụ cấp cho giáo viên dạy người khuyết tật, phụ cấp công tác vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn…

Trao đổi bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương) đánh giá, nội dung cải cách tiền lương nhận được sự quan tâm rất lớn của các ĐBQH, đông đảo cử tri và nhân dân. Đặc biệt, với bộ phận cán bộ, công chức viên chức hưởng lương từ ngân sách Nhà nước thì đây là nội dung được kỳ vọng rất lớn. Bởi vì, theo đánh giá với cách tính lương hiện nay thì tiền lương của những đối tượng này đang rất ít ỏi, lạc hậu so với mặt bằng giá cả và cuộc sống nói chung.

Cải cách tiền lương không đơn thuần là tăng lương, mà đây là cách tính lương mới không theo thang bảng lương cũ. Tiền lương sẽ không được xếp theo thang bảng lương cũ và tăng dần theo thời gian cán bộ, công chức viên chức làm việc. Điều quan trọng là lương được xếp theo yêu cầu công việc. Nghĩa là với một vị trí việc làm nhất định, tiền lương sẽ được ấn định là bao nhiêu và không phụ thuộc vào việc cán bộ, công chức viên chức đó đã có bao nhiêu năm kinh nghiệm, bao nhiêu năm công tác.

Toàn bộ cán bộ, công chức viên chức đều mong rằng, với sự nhìn nhận mới này thì mức lương mới sẽ đáp ứng được nhu cầu cuộc sống. Trong đó phải kể đến lực lượng y bác sĩ, những người công tác trong ngành y và giáo viên. Đây là hai lực lượng đang có mức lương thấp – nguyên nhân dẫn đến việc “chảy máu chất xám” ở hai ngành nghề rất quan trọng này.

“Sau cải cách tiền lương, thì lương của 2 ngành nghề này như thế nào? Thứ nhất, đối với giáo viên, tôi thấy Chính phủ đang nỗ lực xây dựng Luật Nhà giáo và sẽ trình Quốc hội vào năm 2024. Tôi cũng hy vọng, với những chế độ chính sách được quy định trong Luật Nhà giáo thì thu nhập của giáo viên sẽ được cải thiện hơn. Với đội ngũ ngành y cũng như vậy. Nếu tính lương, thì rất khó để lực lượng này xếp lương cao hơn so với các lực lượng khác. Bởi vì, trong hệ thống cơ quan quản lý nhà nước, họ vẫn chỉ là viên chức như các ngành bình thường. Đối với những ngành đặc thù như giáo dục và y tế, bên cạnh việc xếp lương, cần quan tâm đến phụ cấp đặc thù nghề nghiệp và điều quan trọng là phụ cấp đặc thù nghề nghiệp phải có tác dụng để cải thiện thu nhập của những người làm việc trong các ngành này, chứ không chỉ có tác dụng động viên tinh thần”, đại biểu Việt Nga kỳ vọng.

Hiện nay, phụ cấp giáo viên và phụ cấp cho ngành y vẫn có. Tuy nhiên, nó chưa có ý nghĩa nhiều trong việc cải thiện thu nhập mà chủ yếu ghi nhận sự đóng góp và cống hiến trong nghề. Do vậy, nữ đại biểu đoàn Hải Dương kỳ vọng, cùng với cải cách tiền lương, phụ cấp của những ngành nghề này cũng sẽ được xem xét. Điều này sẽ góp phần ngăn chặn chảy máu chất xám và để các y bác sĩ và các giáo viên yên tâm công tác hơn.

Bích Vân