Bệnh viện chông chênh trên con đường tự chủ
Trong bối cảnh y tế khủng hoảng về nhiều mặt trong đó trọng tâm vấn đề cán bộ y tế nghỉ việc và thí điểm tự chủ bệnh viện công không đạt mục tiêu. Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, “Việc cán bộ ý tế xin nghỉ việc, bệnh viện lớn xin thôi tự chủ là sự thất bại của chính sách trong cơ chế quản lý”.
Nhằm phát huy tính chủ động sáng tạo, khai thác sử dụng hợp lý hiệu quả các nguồn lực của bệnh viện của bệnh viện và chất lượng khám chữa bệnh, năm 2020 bệnh Viện Bạch Mai trở thành 1 trong 4 đơn vị Y tế được chọn thí điểm tự chủ theo Nghị quyết 33. Tuy nhiên, đầu tháng 8/2022, sau 2 năm thí điểm, cùng với bệnh viện K, bệnh viện Bạch Mai đã xin dừng thí điểm toàn diện theo Nghị quyết 33, chỉ thực hiện theo Nghị định 60. Vấn đề tự chủ tài chính là một trong những nội dung thuộc chính sách phát triển ngành y tế của nhà nước.
Trên thực tế khi triển khai đã có nhiều bất cập và vướng mắc mang tính cơ chế dẫn đến thực trạng các bệnh viện gặp nhiều khó khăn trong thực hiện các nội dung tự chủ. Cơ chế quản lý trói buộc chưa cho phép bệnh viện khai thác phát huy tiềm năng cũng như lợi thế. Theo các chuyên gia về lĩnh vực này cho biết đây là hình thức tự chủ rất nửa vời. Các bệnh viện bị khống chế về giá dẫn đến hệ lụy là chất lượng không đảm bảo, người dân mất quyền lợi. Tại bệnh viện Bạch Mai có một thực tế rất khó khăn là những thiết bị chụp chiếu quan trọng phục vụ cho hệ thống chẩn đoán điều trị ung bướu và y học hạt nhân có giá trị lớn lại bị “đắp chiếu” cất kho nhiều năm do liên quan đến các vụ án trong phạm vi liên doanh liên kết, bệnh nhân không có thiết bị phải gửi sang bệnh viện khác điều trị. Đó là một phần của sự cứng nhắc trong cơ chế để gây ra lãng phí và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và sự thuận tiện của người bệnh.
Theo ông Đào Xuân Cơ – Giám đốc bệnh viện Bạch Mai thì Nghị định 60 của Chính phủ rất linh hoạt, cho phép đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ theo nhóm nào. Hiện tại bệnh viện này tự chủ nhóm 2, tức là đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo chi thường xuyên giai đoạn 2022-2026. Khi có văn bản pháp quy rõ ràng, điều kiện cơ sở hạ tầng tốt hơn, bệnh viện Bạch Mai sẽ tiến hành tự chủ toàn diện. Giám đốc bệnh viện Bạch Mai khẳng định: “Nếu được tự chủ theo nhóm 2 trong giai đoạn này là rất hợp lý”. Trong bối cảnh y tế khủng hoảng nhiều mặt, việc linh hoạt thực hiện tự chủ là giải pháp mang tính cấp bách, phù hợp.
Các ý kiến nhận được nhiều đồng thuận về vấn đề này là cần sửa đổi Luật Khám chữa bệnh đã lạc hậu, đưa vào luật Khám bệnh và chữa bệnh những quy định rõ ràng về cơ chế tự chủ, cơ chế xác giá dịch vụ y tế đối với cơ sở khám chữa bệnh tự chủ để phân biệt với bệnh viện chưa tự chủ.
Mọi chủ trương chính sách của nhà nước đều hướng tới sự phát triển chung của ngành y tế, bước đầu thực hiện còn nhiều bất cập nhưng không có nghĩa là thất bại. Chúng ta cần có những giải pháp cụ thể dựa trên điều kiện thực tế, nhưng đầu tiên thông thoáng linh hoạt hơn về cơ chế để tạo hành lang pháp lý để bệnh viện tiến hành tự chủ trong điều kiện thuận lợi, tạo đà cho sự phát triển chung của ngành.
Hạnh Phúc