Bảo vệ văn hóa dân tộc trước biến tướng của ngoại lai
Trong xu thế hòa nhập văn hóa thế giới, Halloween trở thành lễ hội phổ biến và được đa số người trẻ nhiệt tình hưởng ứng. Thế nhưng, dựa trên thực trạng của sự hóa trang quá đà tôn sùng ma quỷ đã diễn ra, chúng ta chỉ vừa “hòa nhập” đã vội “hòa tan”. Những sự học đòi vô tội vạ, không giới hạn trong văn hóa đã tạo ra những biến tướng khủng khiếp.
Lễ hội là một sự kiện văn hóa được tổ chức mang tính cộng đồng. Trong đó “lễ” là hệ thống những nghi thức, hành vi, phản ánh những ước mơ chính đáng của con người trước cuộc sống. “Hội” là sinh hoạt văn hóa tôn giáo nghệ thuật của cộng đồng bao gồm các trò chơi hay tập tục tạo nên sự hấp dẫn mang tính vui vẻ náo nhiệt. Lễ hội thuộc các nền văn hóa khác nhau thì mang những đặc trưng khác nhau, mọi sự du nhập đều trở nên lạc lõng và khập khiễng.
Ngay cả phần lễ và phần hội thì Halloween đều không phù hợp với văn hóa Việt. Một số cá nhân đánh đồng sự giao thoa văn hóa giữa Halloween và tháng 7 cô hồn trong tập tục người Việt, nhưng điều đó không có cơ sở. Trọng tâm của chúng ta vẫn là Lễ Vu Lan báo hiếu, câu chuyện ma quỷ và địa ngục trong đó cũng chỉ để nhắc nhau câu hiếu đạo phải tròn. Người Việt ta với văn hóa trọng tình, đề cao lễ nghĩa và nhân sinh không thể dung nạp văn hóa ngoại lai dễ biến tướng như Halloween được. Một đất nước nghìn năm văn hiến với hơn 8.000 lễ hội từ bắc chí nam sẽ không thiếu sót gì nếu Halloween không được tổ chức.
Điều đáng sợ nhất là các bạn trẻ khá nóng vội hưởng ứng lễ hội này để rồi từ việc Halloween xua đuổi ma quỷ thành lễ hội tôn vinh sùng bái ma quỷ. Tư duy cứ thấy lạ là thích là chạy theo rồi thể hiện biến tướng quá đà thật sự rất nguy hiểm. Có rất nhiều kiến nghị từ những nhà giáo tâm huyết cần dẹp bỏ ngay việc tổ chức Halloween trong trường học. Trẻ em học được gì từ những hình tượng ma quỷ ghê rợn máu me ấy?
Rộng ra khỏi khuôn viên trường học, đến các trung tâm sinh hoạt cộng đồng như phố đi bộ Nguyễn Huệ, TP.HCM với màn hóa trang phản cảm đến rợn người, đắp chiếu, cắm nhang, duỗi thẳng chân nằm giữa phố. Rồi vô vàn những người bê bết máu me, mặt mũi biến dạng, tay cầm đầu lang thang trên đường… Chúng ta hoang mang tự hỏi đây là văn hóa hay một loại thảm họa?
Dù mang thông điệp ý nghĩa đến cùng văn hóa phương Tây đi chăng nữa thì không có lý do nào để Halloween được tổ chức ở Việt Nam. Đặc biệt, trong môi trường giáo dục, tuyệt đối không nên được nhân rộng trước những thực trạng đầy biến tướng vượt quá tầm kiểm soát ấy.
Những mất mát tàn khốc về sinh mạng con người trong vụ giẫm đạp tại Hàn Quốc sẽ còn đó mãi mãi đến tận cùng xót đau của “lễ hội Halloween”, với biết bao người trẻ tuổi vĩnh viễn đã không thể trở về trong đêm trừ tịch lạnh lẽo này!
Hạnh Phúc
