Yếu tố bất ngờ giúp Việt Nam “hóa rồng”
Mới đây, trang The Star (Malaysia) đã có bài viết dẫn báo cáo của chuyên gia kinh tế tại Quỹ đầu tư VinaCapital Michael Kokalari cho biết, với các sáng kiến của chính phủ nhằm giải quyết mức tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thấp trong quý đầu tiên và các đơn đặt hàng của các công ty nước ngoài có thể tăng trong nửa cuối năm, nền kinh tế dự kiến sẽ phục hồi sau đó.
Trong báo cáo, ông nêu, tăng trưởng GDP ở Việt Nam đã chậm lại nhanh chóng trong quý 1 do người tiêu dùng ở Hoa Kỳ và các thị trường phát triển khác cắt giảm mua hàng.
Sản xuất chiếm một phần tư GDP của Việt Nam và sản lượng giảm nhẹ trong quý 1 so với mức tăng trưởng 9% năm trước đó do hầu hết các sản phẩm sản xuất trong nước được xuất khẩu sang Hoa Kỳ và các nước phát triển khác.
Thương mại quốc tế của Việt Nam chiếm tỷ lệ GDP cao hơn nhiều quốc gia khác trong lịch sử hiện đại. Do đó, nhu cầu yếu hơn ở phần còn lại của thế giới đã gây áp lực khá lớn lên nền kinh tế của Việt Nam.
Báo cáo nêu xuất khẩu của Việt Nam đã giảm 12% so với cùng kỳ trong quý 1, do xuất khẩu sang Hoa Kỳ giảm 20%.
Trong khi đó, hàng tồn kho tại các nhà bán lẻ Hoa Kỳ và các công ty hướng tới người tiêu dùng như Nike và Lululemon đang giảm.
“Đó là lý do tại sao chúng tôi kỳ vọng sổ đặt hàng của các nhà máy có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài sẽ bắt đầu phục hồi vào cuối năm nay – hàng tồn kho tăng trưởng hàng năm có khả năng giảm xuống 0% trong nửa cuối năm – điều này sẽ thúc đẩy việc nối lại tăng trưởng đơn hàng cho Việt Nam”, báo cáo có đoạn. “Cuối cùng, tiêu dùng trong nước tiếp tục tăng trưởng với tốc độ lành mạnh và niềm tin của người tiêu dùng vẫn duy trì ổn định đáng kể bất chấp tốc độ tăng trưởng GDP giảm mạnh”
Ngoài ra, lượng khách du lịch nước ngoài đã tăng vọt lên hơn 60% so với mức trước Covid trong quý 1 mặc dù thực tế là khách du lịch Trung Quốc vẫn chưa quay trở lại hàng loạt – đó là một lý do khác khiến đơn vị này kỳ vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam sẽ phục hồi trong hai quý cuối năm.
Tăng trưởng GDP chậm lại từ 8% vào năm 2022 xuống chỉ còn 3,3% trong quý 1, khiến chính phủ phải đưa ra một số sáng kiến để thúc đẩy tăng trưởng.
Bộ Tài chính đã hoàn thiện kế hoạch cắt giảm thuế suất thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% trong nửa cuối năm, tương đương với mức kích thích khoảng 1,5 tỷ USD cho nền kinh tế 450 tỷ USD của Việt Nam.
Chính phủ cũng sẽ cho phép các công ty và cá nhân hoãn thanh toán các loại thuế khác nhau từ ba đến sáu tháng.
Tháng trước, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã cắt giảm lãi suất chính sách 50 điểm cơ bản (bps) xuống 100 điểm cơ bản, bao gồm giảm 50 điểm cơ bản lãi suất tái cấp vốn xuống 5,5% và giảm 50 điểm cơ bản lãi suất tối đa mà các ngân hàng được phép trả tiền gửi tiết kiệm, lên sáu tháng tới 5,5%.
Chính phủ cũng đã rút lại một số điều kiện khắt khe hơn mà họ đã đưa ra vào cuối năm 2022 đối với việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Chính phủ cũng chỉ đạo các bộ giải quyết nhiều nút thắt hành chính cản trở phát triển cơ sở hạ tầng và bất động sản, việc này có thể có tác động thậm chí còn lớn hơn đối với tăng trưởng trong năm 2023.
“Việc thị trường chứng khoán có xu hướng bắt đầu tăng trước khi nền kinh tế phục hồi cùng với chỉ số Việt Nam đang giao dịch ở mức định giá thấp trong khoảng 10 năm, khiến chúng tôi tin rằng bây giờ có thể là thời điểm lý tưởng để các nhà đầu tư lựa chọn một cách có chọn lọc mua cổ phiếu Việt Nam”, tờ báo này trích dẫn.
Lãi suất tiền gửi ngắn hạn ở Việt Nam đã đạt đỉnh vào cuối năm 2022 và việc cắt giảm lãi suất vào tháng trước sẽ tạo thêm áp lực giảm đối với các lãi suất đó. Do đó, sẽ có nhiều khoản tiền gửi ngân hàng đáo hạn trong quý 2 và quý 3 và những người gửi tiết kiệm về cơ bản sẽ phải đối mặt với lựa chọn chuyển khoản tiền gửi của họ với lãi suất thấp hơn hoặc đổ số tiền đó vào thị trường chứng khoán.
Bảo Trâm