Yêu cầu người dân về quê ăn Tết phải xét nghiệm Covid-19 là lãng phí, không đúng quy định

Hiện các địa phương không cấm người dân về quê ăn Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, nhưng mỗi địa phương vẫn áp dụng những quy định chống dịch khác nhau đối với người dân trở về quê đón Tết.

Nhiều thay đổi với quy định đón người dân về quê ăn Tết

Để đón người dân về quê ăn Tết thuận lợi, nhiều địa phương liên tục có những thay đổi về các biện pháp phòng dịch, trong đó có nhiều địa phương nới lỏng các biện pháp phòng dịch.

Cụ thể như Quảng Ngãi trước đó đã yêu cầu người dân về quê ăn Tết phải xét nghiệm nhiều lần. Tuy nhiên, ngày 10/1, Quảng Ngãi đã có văn bản thay đổi biện pháp chống dịch, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân về quê đón Tết. Theo đó, người dân về quê ăn Tết không còn phải xét nghiệm PCR hay test nhanh…

Các địa phương khác như Hải Dương, Hải Phòng, Thái Bình, Hà Nam không yêu cầu người dân về quê ăn Tết phải xét nghiệm Covid-19 (hoặc chỉ khuyến khích xét nghiệm).

Ngoài ra, Hải Dương yêu cầu người về từ vùng đỏ chú ý cách ly tại nhà 7 ngày, còn người chưa tiêm đủ liều vaccine thì phải cách ly tại nhà 14 ngày, chưa tiêm vaccine phải cách ly tập trung 14 ngày.

Hải Phòng yêu cầu người từ vùng đỏ, vùng cam trở về đã tiêm đủ vaccine thì phải cách ly tại nhà 7 ngày và làm xét nghiệm vào ngày 1, ngày 7. Người từ vùng đỏ, vùng cam trở về chưa tiêm đủ vắc xin, già yếu, bệnh nặng và trẻ nhỏ thì phải cách ly tại nhà 14 ngày và làm xét nghiệm vào ngày 7, ngày 14…

Như vậy, đa số hiện nay các tỉnh chỉ chú trọng vào đối tượng về từ vùng đỏ (hoặc cả đỏ cả cam) và người chưa tiêm vaccine Covid-19, tiêm chưa đủ liều…  Các quy định này phù hợp với các quy định của Nghị quyết 128/NQ-CP 2021 Quy định tạm thời Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19.

Nhưng bên cạnh đó, nhiều tỉnh lại ra các quy định nghiêm ngặt, yêu cầu tất cả người dân về quê ăn Tết, làm việc đều phải xét nghiệm.

Cụ thể, ngày 14/1, Ninh Bình có văn bản yêu cầu người dân về quê ăn Tết phải xét nghiệm âm tính mới được vào tỉnh.

Yên Bái cũng yêu cầu phải xét nghiệm Covid-19 2 lần (vào ngày thứ nhất và ngày thứ 3) đối với toàn bộ người dân ngoại tỉnh về địa phương trong dịp nghỉ Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022.

Bắc Giang yêu cầu người dân về quê ăn Tết từ tỉnh, thành có ca nhiễm cộng đồng vào địa bàn phải có kết quả test nhanh âm tính trong 48 giờ hoặc giấy xét nghiệm PCR âm tính trong 72 giờ (mà trong tình hình Covid-19 đã xuất hiện tại cả 63 tỉnh thành như hiện nay, thì hầu hết người dân về từ tỉnh nào cũng phải xét nghiệm- PV).

Vĩnh Phúc cũng yêu cầu người dân về quê ăn Tết, đến công tác phải thực hiện xét nghiệm Covid-19 bằng test nhanh.

Hưng Yên cũng yêu cầu người từ vùng dịch về địa bàn phải có kết quả xét nghiệm PCR âm tính trong vòng 72 giờ hoặc test nhanh ngay khi về đến địa phương. Ngoài ra, người từ vùng dịch về Hưng Yên phải tự cách ly tại nhà 14 ngày, tự test nhanh, cho kết quả âm tính mới được tham gia hoạt động tại cộng đồng.

Nghị quyết 128  không yêu cầu xét nghiệm khi người dân đi lại

Theo quy định của Chính phủ tại Nghị quyết 128/NQ-CP, việc đi lại của người dân từ các địa bàn có dịch thực hiện như sau:

– Khu vực có dịch cấp 1, cấp độ 2: Không hạn chế.

– Khu vực có dịch cấp 3: Không hạn chế nhưng phải tuân thủ điều kiện về tiêm chủng, xét nghiệm.

– Khu vực có dịch cấp 4: Hạn chế và phải tuân thủ điều kiện tiêm chủng, xét nghiệm, cách ly theo hướng dẫn có Bộ Y tế. Nếu tỉnh có địa điểm cách ly tập trung an toàn và người dân đồng ý thì có thể cách ly tập trung thay cho cách ly tại nhà.

Cũng tại Quyết định 4800 ngày 8/11, triển khai Nghị quyết 128,  Bộ Y tế đã hướng dẫn cụ thể về việc xét nghiệm của người dân như sau:

– Không chỉ định xét nghiệm đối với việc đi lại của người dân; chỉ thực hiện xét nghiệm đối với trường hợp đến từ địa bàn có dịch ở cấp độ 4 hoặc cách ly y tế vùng (phong tỏa) và các trường hợp nghi ngờ hoặc có chỉ định điều tra dịch tễ đến từ địa bàn có dịch ở cấp độ 3.

– Đối với người đã tiêm đủ liều vaccine và người vừa khỏi bệnh Covid-19: Chỉ xét nghiệm khi có yêu cầu điều tra dịch tễ; với trường hợp cách ly y tế hoặc theo dõi y tế và trường hợp đến từ địa bàn có dịch ở cấp độ 4 hoặc cách ly y tế vùng (phong tỏa).

Căn cứ quy định này, người dân không phải xét nghiệm khi đi lại mà chỉ xét nghiệm khi đến từ địa bàn có dịch cấp độ 4 hoặc vùng phong toả. Nếu đã tiêm đủ liều hoặc đã khỏi Covid-19 thì người dân chỉ bị xét nghiệm khi điều tra dịch tễ hoặc đến từ tỉnh có dịch ở cấp độ 4 (vùng đỏ).

Đặc biệt, khoản 2.1 Điều 2 Công văn 4972/BYT-MT ngày 8/11/2021 khẳng định: Chỉ đạo chủ động xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp RT-PCR hoặc xét nghiệm kháng nguyên nhanh (không đưa ra các yêu cầu người dân phải trình kết quả xét nghiệm khi vào địa bàn tỉnh, thành phố);

Như vậy, khi người dân về quê đón Tết sẽ không phải trình kết quả xét nghiệm (dù là bằng phương pháp PCR hay test nhanh) trước khi về quê. Chỉ trường hợp người về từ tỉnh có dịch cấp 4 hoặc vùng phong toả thì mới phải xét nghiệm sau khi trở về địa phương.

Đối chiếu với các quy định này của Chính phủ, của Bộ Y tế, các tỉnh yêu cầu mọi người dân về quê ăn Tết phải xét nghiệm Covid-19 là sai quy định.

Để đảm bảo việc vui xuân đón Tết an toàn, Bộ Y tế đã có công văn gửi Văn phòng Chính phủ báo cáo những nội dung về tăng cường phòng chống dịch Covid-19 trong thời gian nghỉ Tết Âm lịch. Trong đó, đề nghị xem xét dừng các hoạt động tập trung đông người không cần thiết, các hoạt động vui chơi, lễ hội, tôn giáo tại các địa phương có nguy cơ bùng phát dịch.

Đồng thời, nhấn mạnh việc sinh hoạt, đi lại, giao thương của người dân trong thời gian nghỉ Tết Âm lịch tuân thủ đúng và đầy đủ quy định 5K. Như vậy, Bộ Y tế không nêu các điều kiện về việc xét nghiệm, cách ly với người về quê ăn Tết.

Về vấn đề này, PGS.TS Trần Đắc Phu – nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cũng cho biết, Bộ Y tế đã có quy định về cách ly, xét nghiệm đối với người về từ vùng dịch. Theo đó, chỉ có người về từ vùng dịch màu đỏ (cấp độ 4) hoặc vùng cách ly y tế (phong tỏa) và các trường hợp nghi ngờ ho, sốt, khó thở, hoặc có chỉ định điều tra dịch tễ mới phải xét nghiệm Covid-19.

Do đó, PGS Phu cho rằng, việc địa phương yêu cầu toàn bộ người vào địa bàn hoặc tất cả người về từ vùng vàng phải xét nghiệm Covid-19 2-3 lần là không cần thiết, gây tốn kém. Hơn nữa, khi người dân thấy mình xét nghiệm “âm tính” cho rằng không có bệnh, chủ quan phòng dịch thì càng có nguy cơ lây lan dịch.

Về việc nhiều địa phương đang “dựng” những hàng rào vô hình gây khó cho người dân về quê ăn Tết bằng nhưng quy định cách ly, theo dõi nghiêm ngặt, ông Phu cho biết, điều này không nên.

Ngọc Anh