Xung đột Israel-Iran biến thành đối đầu sinh tử, Trung Đông rơi vào cuộc chiến tàn khốc?
Một loạt cuộc không kích dồn dập nhằm vào lãnh thổ Iran do Israel tiến hành ngày 13/6 đang thổi bùng lên căng thẳng chưa từng có giữa hai quốc gia có ảnh hưởng lớn nhất tại Trung Đông. Đây không còn là màn răn đe chiến thuật, mà có thể trở thành cuộc đối đầu sinh tử với hệ lụy sâu rộng.
Đòn tấn công phủ đầu chưa từng có
Sáng ngày 13/6, các phương tiện truyền thông quốc tế đồng loạt đưa tin về việc Israel phát động một chiến dịch tấn công có tên mã “Sư tử trỗi dậy”, nhằm vào nhiều mục tiêu chiến lược tại Iran. Các cuộc không kích được cho là nhắm vào cơ sở hạt nhân Natanz, trung tâm nghiên cứu quân sự, trụ sở Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) và nhà riêng của một số nhà khoa học hạt nhân.
Vụ việc khiến không phận Iran bị phong tỏa khẩn cấp, người dân Tehran hoang mang khi liên tiếp nghe thấy tiếng nổ lớn. Bộ Quốc phòng Israel tuyên bố đây là “đòn đánh phủ đầu mang tính sống còn” nhằm ngăn chặn Iran tiến gần đến việc sở hữu vũ khí hạt nhân.
Vì sao Israel hành động ngay lúc này?
Theo giới phân tích, hành động của Israel không phải ngẫu nhiên mà là kết quả của nhiều tháng căng thẳng âm ỉ. Báo cáo của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) hồi tháng 5/2025 cho biết Iran đã làm giàu uranium đến ngưỡng 90%, đủ để chế tạo ít nhất 3 đầu đạn hạt nhân chỉ trong thời gian ngắn.
Cùng lúc, quan hệ giữa Tehran và Washington nguội lạnh, trong khi các nỗ lực khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 (JCPOA) đang rơi vào bế tắc. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nhiều lần tuyên bố sẽ “không ngồi chờ Iran trở thành cường quốc hạt nhân”. Cuộc tấn công lần này có thể là bước đi chiến lược mang tính quyết định, nhằm triệt tiêu khả năng răn đe hạt nhân của Tehran trước khi quá muộn.
Iran tuyên bố sẽ đáp trả “tương xứng”
Ngay sau vụ việc, chính quyền Iran đã triệu tập Hội đồng An ninh Quốc gia và phát đi thông điệp cứng rắn: “Chúng tôi sẽ đáp trả vào thời điểm và địa điểm do chính chúng tôi lựa chọn. Hành động của Israel sẽ không thể không bị trừng phạt”.
Các chuyên gia cảnh báo nguy cơ Iran sẽ phản công không chỉ bằng vũ khí thông thường, mà còn bằng tên lửa tầm xa, UAV cảm tử và tấn công mạng. Một số kịch bản còn dự đoán việc Iran có thể kích hoạt các lực lượng ủy nhiệm như Hezbollah (Liban), Houthis (Yemen) hay các nhóm vũ trang thân Tehran tại Iraq và Syria để tạo áp lực lên Israel từ nhiều hướng.
Hệ lụy toàn cầu: Trung Đông “nóng”, thế giới bất an
Cuộc đối đầu trực tiếp giữa hai quốc gia có tiềm lực quân sự lớn nhất khu vực Trung Đông đang khiến cả thế giới lo ngại.
- Giá dầu Brent và vàng thế giới đã tăng vọt ngay trong ngày 13/6, do lo ngại nguồn cung dầu qua eo biển Hormuz bị gián đoạn nếu Iran phản ứng mạnh.
- Nhiều hãng hàng không quốc tế thông báo đổi hướng hoặc hoãn chuyến bay qua không phận Trung Đông do nguy cơ va chạm quân sự.
- Tình hình an ninh tại khu vực Trung Đông trở nên cực kỳ nhạy cảm, khi cả Mỹ, Nga và Trung Quốc đều kêu gọi các bên kiềm chế tối đa.
Cuộc tấn công ngày 13/6 đánh dấu một bước ngoặt nguy hiểm. Nếu không được kiểm soát kịp thời, xung đột giữa Israel và Iran có thể nhanh chóng lan rộng thành một cuộc chiến khu vực, thậm chí là đối đầu toàn cầu giữa các thế lực đối lập.
Các nhà ngoại giao, tổ chức quốc tế và Liên Hợp Quốc đang khẩn trương vận động các bên trở lại bàn đàm phán. Tuy nhiên, triển vọng hòa giải hiện còn rất mờ mịt, nhất là khi cả Israel và Iran đều đang thể hiện lập trường cứng rắn.
Trung Đông đứng trước “giờ G”
Sự kiện ngày 13/6 cho thấy Trung Đông đang tiến gần hơn bao giờ hết tới một cuộc chiến tranh tổng lực. Trong khi các cuộc chiến trước đây thường diễn ra qua trung gian hoặc lực lượng ủy nhiệm, thì lần này, Israel và Iran đã chính thức “chạm trán” trực diện – điều chưa từng xảy ra trong hàng thập kỷ đối đầu căng thẳng.
Cộng đồng quốc tế cần hành động khẩn cấp để ngăn chặn làn sóng leo thang có thể dẫn đến thảm họa nhân đạo và khủng hoảng năng lượng toàn cầu. Bài học từ các cuộc chiến trước đây là rõ ràng: một khi ngòi nổ được châm, không ai có thể dự đoán được hậu quả cuối cùng.
Như Phương
