Xăng giảm và hành động ngay tức thời của Chính phủ
Từ chiều 1/8, giá xăng đã được kéo xuống gần 24.500 đồng/lít. Lần giảm giá thứ 4 liên tục trong vòng 1 tháng này liệu có làm hạ nhiệt giá hàng hóa, dịch vụ như người dân kỳ vọng?
Có một thực tế từ rất lâu trong nền kinh tế Việt Nam là mỗi khi giá nhiên liệu giảm thì những mặt hàng đã tăng giá trước đó sẽ mất rất nhiều thời gian để hạ nhiệt. Cá biệt, còn có những đơn vị sản xuất neo giá không hạ, xem như cơ hội để có giá mới cho sản phẩm của mình.
Suốt 5 tháng qua, nhiều người chứng kiến giá xăng lập đỉnh liên tục, đẩy giá hàng hóa, dịch vụ tăng cao. Trong đó, lương thực, thực phẩm có chỉ số tăng cao đáng kể, một số mặt hàng thậm chí đã tăng gần 15% giá bán trong vòng 2 tháng, khiến người lao động phải xoay sở chật vật. Ba đợt giảm giá xăng gần đây, dù được điều chỉnh giảm khá sâu, nhưng dường như không tác động nhiều đến giá hàng hóa, dịch vụ. Một số mặt hàng không giảm giá bán, ngược lại vẫn giữ giá cao, với lý do khan hiếm nguồn cung.
Có nhiều cách lý giải tình trạng này như: Giá xăng dầu chiếm không nhiều trong cơ cấu giá của một số đơn vị sản xuất, giá nguyên liệu nhập khẩu tăng… nhưng không thể phủ nhận tâm lý chây ì, tư lợi của một số thương nhân, nhà sản xuất, phân phối lẻ đã thừa nước đục thả câu, móc túi người tiêu dùng. Do đó, chủ động kiểm soát giá cả hàng hóa, dịch vụ trong nước để ổn định đời sống người dân vẫn là yêu cầu bắt buộc của giai đoạn này.
Trong chỉ thị mới nhất, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu các Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh thành rà soát, không để xảy ra tình trạng găm hàng, đầu cơ, tăng giá bất hợp lý. Theo đó, các ngành liên quan nhiều đến xăng dầu, như vận tải, dịch vụ lữ hành, logistic… sẽ được kiểm soát chặt giá đầu vào; giá vật tư y tế, vật liệu xây dựng cũng được quan tâm đặc biệt; ngành chăn nuôi được khuyến khích cắt giảm chi phí trung gian, tinh gọn bộ máy để hạ giá bán lẻ; giá sách giáo khoa được yêu cầu rà soát, kê khai; sử dụng linh hoạt quỹ bình ổn để điều chỉnh giá xăng dầu hợp lý. Ngoài ra, thời gian tới, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng cũng được xem như một công cụ hiệu quả điều chỉnh giá xăng dầu.
Cùng với chỉ thị trên, Thủ tướng cũng đặc biệt lưu ý đến việc xử lý nghiêm các hành vi găm hàng, đầu cơ, tích trữ, làm đứt gãy chuỗi cung ứng, lũng đoạn thị trường. Mục tiêu Chính phủ đề ra, giữ cho lạm phát dừng lại ở mức 4% từ đây cho đến hết năm 2022, là một mục tiêu khó, cần rất nhiều nỗ lực từ toàn thể bộ máy quản lý. Vì lẽ đó, trong thời gian tới, vẫn cần sự phối- kết hợp chặt chẽ từ các bộ ngành chủ chốt, cùng sự điều hành linh hoạt của Chính phủ, để giá cả hàng hóa, dịch vụ tiếp tục hạ nhiệt, dần đi vào ổn định. Có vậy, cuộc sống của người dân mới dễ thở hơn.
Với quyết tâm mạnh mẽ của nhiều bộ ngành liên quan, cũng như nỗ lực hành động của chính quyền các địa phương thì ngày 4/8, giá cả một số mặt hàng thiết yếu bắt đầu hạ nhiệt. Cụ thể, gas bình 12kg đã giảm thêm 18.500 đồng (còn 430.500 đồng). Thịt đồng loạt giảm 10.000 đồng/kg. Thủy hải sản cũng hạ giá trung bình 5.000 đồng/kg. Các siêu thị, cửa hàng tiện lợi, tạp hóa đã điều chỉnh giá bán lẻ một số mặt hàng thiết yếu như: sữa, cà phê, dầu ăn, nước tương, gạo, bia, nước ngọt… Trái cây, rau củ quả có loại đã giảm gần 50% so thời gian cao điểm của trung tuần tháng 7. Tuy vậy, nhìn chung, sức mua toàn thị trường còn khá yếu, do tâm lí tiết kiệm, thắt lưng buộc bụng của phần đông người dân.
Bên cạnh việc rà soát, kiểm tra, điều chỉnh giá cả hợp lý, các biện pháp xử phạt nghiêm đối với việc tích trữ, đầu cơ, găm hàng, nâng giá cao bất thường cũng được Thủ tướng Phạm Minh Chính đặc biệt cảnh báo. Mục tiêu Chính phủ đề ra, giữ cho lạm phát dừng lại ở mức 4% từ đây cho đến hết năm 2022 là một mục tiêu khó. Vì thế cần rất nhiều nỗ lực từ toàn thể bộ máy quản lý các cấp.
Hy vọng trong thời gian tới, với sự kết hợp chặt chẽ từ các bộ ngành chủ chốt, cùng sự điều hành linh hoạt của Chính phủ, giá cả hàng hóa, dịch vụ sẽ hạ nhiệt để người dân dễ thở hơn.
Phạm Khoa
