Vụ Việt Á: Phát nhàm với các thuyết âm mưu

Kể từ khi vụ án Việt Á được khởi tố và những nghi phạm đầu tiên bị bắt tạm giam từ giữa tháng 12 đến nay, đã có hàng trăm thuyết âm mưu và luận điệu xuyên tạc được tung ra.

Ngày 18/12/2021, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) tuyên bố khởi tố, bắt tạm giam ông Phan Quốc Việt, tổng giám đốc Công ty cổ phần công nghệ Việt Á, để điều tra về những sai phạm trong việc nâng khống giá bộ xét nghiệm Covid-19. Đây là vụ án làm rúng động cả nước, càng điều tra thì các tình tiết càng được mở rộng, nhiều cơ quan khác cũng đang bị kiến nghị thanh, kiểm tra. Kể từ thời điểm khởi tố, cơ quan điều tra cũng đã khám xét khẩn cấp nhiều tỉnh thành và bắt tạm giam thêm nhiều đối tượng câu kết với ông Việt để trục lợi, gây thiệt hại cho Nhà nước cũng như làm giảm niềm tin của nhân dân. Cho đến nay, một số thông tin mới đã dần được hé lộ như nguồn gốc một số bộ kit test được Việt Á nhập khẩu từ Trung Quốc, sự liên đới của một loạt CDC các tỉnh thành.

Thế nhưng vụ án càng được công khai thì các thuyết âm mưu lại càng nở rộ. Một số chuyên gia bàn phím khăng khăng cho rằng vụ án này chỉ đơn thuần là cuộc đấu đá giữa các phe phái chính trị, và vụ việc chỉ là cái cớ. Nhiều lãnh đạo Đảng và Nhà nước bị các đối tượng “lôi kéo” vào vụ việc, từ các Bộ trưởng ngành đến Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, rồi đồn xuôi đồn ngược, rốt cục không biết là ai đấu đá với ai. Chuyên gia khác thì tuyên bố rằng vụ án nhất định sẽ bị “chìm” đi, kể cả là đã bị đưa vào diện theo dõi của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thì cũng là để “cho dễ chìm” (?) Có người còn muốn điều tra thay lực lượng chức năng, rồi tuyên bố Việt Á phải bị thêm nhiều tội danh nữa thì mới đúng, và đưa ra dự đoán là vụ này sẽ “giơ cao đánh khẽ” vì có “cá mập” đứng sau.

Mới đây, họ cho rằng Việt Á phải chịu thêm tội danh buôn lậu và lừa đảo liên quan đến các tuyên bố về việc nghiên cứu sản xuất tại Việt Nam, khi mà cơ quan điều tra đã phát hiện Việt Á nhập khẩu 3 triệu kit test nhanh từ Trung Quốc. Các đối tượng so sánh vụ việc này với vụ án tại tập đoàn Khaisilk bị khởi tố vì tội nhập hàng Trung Quốc về dán nhãn Việt và lừa đảo người tiêu dùng, hay việc các công ty như Vinsmart và Asanzo gia công sản phẩm ở Trung Quốc sau đó dán mác “made in Vietnam”. Thực tế thì 3 triệu kit test từ Trung Quốc mà Việt Á nhập khẩu mới chỉ là phần nhỏ trong số lượng kit khổng lồ mà họ đã bán ra, và việc này vẫn cần chờ cơ quan điều tra làm rõ thêm.

Như đã biết, công ty Khaisilk bị khởi tố năm 2017 vì nhập khăn Trung Quốc không có thành phần lụa về dán nhãn mác Việt Nam để lừa đảo, bán cho người tiêu dùng. Trong khi đó, câu chuyện ở Vinsmart và Asanzo chỉ đơn thuần là hoạt động gia công sản phẩm hoàn toàn hợp pháp, tương tự nhiều công ty đa quốc gia hiện nay thuê các hãng ở Trung Quốc gia công do nước này được mệnh danh là “công xưởng của thế giới”. Vụ việc của Việt Á còn phức tạp hơn vì khác với các sản phẩm của các hãng trên, tiêu chí quan trọng nhất để cho phép các sản phẩm của công ty này được bán ra là phải đảm bảo yêu cầu chất lượng của Bộ y tế. Điều này có nghĩa là dù Việt Á có quảng cáo kit test của họ là hàng Việt Nam hay thế nào đi nữa thì cũng không liên quan đến việc bán ra sản phẩm. Vì vậy, việc họ bị khép vào tội danh “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “đưa hối lộ” là hoàn toàn chính xác, dựa theo các kết quả điều tra hiện tại.

Trong bài viết đăng trên Chân Trời Mới Media, “tác giả” Phạm Vũ Hiệp dùng những câu “Có thông tin cho rằng… Thông tin chính xác đến đâu chưa rõ, nhưng khi luật pháp chỉ tựa trò chơi, thì mọi việc vẫn tiếp diễn.” Đây là một lập luận rất lạ. Cho rằng luật pháp chỉ là “trò chơi”, nhưng họ lại “nghiến ngấu” những thông tin mà cơ quan điều tra đưa ra để tha hồ bình phẩm. Và càng nhiều thông tin từ vụ án được đưa ra, thì họ càng tin là vụ án rồi sẽ bị “ém nhẹm” vì một ông “trùm cuối” nào đó. Có lẽ chính nhờ kiểu lập luận như “trò chơi” này, mà Chân Trời Mới Media mới có thể “sản xuất” được nhiều thuyết âm mưu đến vậy.

Cho đến khi vụ án kết thúc, chắc hẳn sẽ còn nhiều luận điệu nữa được các đối tượng này tung ra. Chân Trời Mới Media có lẽ cho rằng vụ án Việt Á là dịp không thể tốt hơn để xuyên tạc và bôi nhọ hình ảnh của Việt Nam, nhưng nhìn cái cách họ vật lộn với những lời đồn xuôi ngược thì có vẻ điều đó đang phản tác dụng.

An Diễm