Vụ Gang thép Thái Nguyên: lựa chọn nhà thầu phụ vì thứ trưởng Bộ Công thương giới thiệu

Bị cáo Trần Trọng Mừng, nguyên tổng giám đốc Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên, khai lựa chọn nhà thầu phụ là Tổng công ty Xây dựng công nghiệp Việt Nam vì do một thứ trưởng Bộ Công thương trực tiếp giới thiệu.

Chiều 12-4, phiên tòa sơ thẩm xét xử 19 bị cáo trong đại án tại dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) và một số đơn vị liên quan tiếp tục phần thẩm vấn.

Từng tính kiện nhà thầu Trung Quốc ra tòa?

Là người đầu tiên trả lời xét hỏi, bị cáo Trần Trọng Mừng, nguyên tổng giám đốc TISCO, cho rằng cáo trạng nói ông là người chủ mưu, cầm đầu trong vụ án là không đúng.

Bị cáo Mừng trình bày ở dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, Công ty Gang thép Thái Nguyên có rất nhiều hợp đồng, nhiều gói thầu, trong đó có gói thầu đã ký hợp đồng EPC số 01# với Tập đoàn Khoa học công nghệ và thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC).

Dự án có 2 gói thầu lớn là khai thác quặng sắt (đấu thầu trong nước) và gói thầu dây chuyền luyện kim khu vực Lưu Xá.

Cựu tổng giám đốc TISCO khai dự án có tổng mức đầu tư hơn 3.800 tỉ đồng, có tiền dự phòng cho cả dự án. Hợp đồng EPC số 01# ký với MCC có tổng giá trị 160 triệu USD.

Khi ký hợp đồng với MCC, hợp đồng có điều khoản thưởng phạt. Bị cáo Mừng cũng trình bày khi ký xong hợp đồng, TISCO đã tạm ứng khoảng 35 triệu USD cho MCC.

Bị cáo cũng thừa nhận quá trình thực hiện hợp đồng nhà thầu có vi phạm. “TISCO có báo cáo việc chậm hợp đồng lên VNS (Tổng công ty Thép Việt Nam), Bộ Công thương” – bị cáo Mừng khai.

Trước câu hỏi từ HĐXX tại sao không phạt hợp đồng, thu hồi 35 triệu USD tạm ứng khi MCC vi phạm, cựu tổng giám đốc TISCO Trần Trọng Mừng cho biết đơn vị đã đề ra và xem xét hết sức thận trọng thì luôn nhận được sự chỉ đạo từ VNS đến Bộ Công thương nói tìm các biện pháp.

Tại tòa, ông Mừng khai ngoài việc báo cáo cấp thẩm quyền, TISCO đã nghiên cứu, có báo cáo bằng văn bản gửi VNS, Bộ Công thương, có đề cập chuyện dừng hợp đồng, kiện MCC ra tòa án quốc tế, thu hồi tiền tạm ứng.

Để thực hiện những việc này, TISCO đã thuê một hãng luật quốc tế, hãng luật đã thay mặt chủ đầu tư trao đổi với MCC nếu hợp đồng không được thực hiện thì sẽ chấm dứt.

Đồng thời, hãng luật cũng thay mặt thân chủ đốc thúc, nhắc nhở MCC phải triển khai, cải thiện tiến độ của hợp đồng đã ký.

Vị cựu tổng giám đốc TISCO cũng trình bày trong tờ trình gửi Bộ Công thương và VNS, TISCO cũng có yêu cầu MCC khẩn trương thực hiện một số nội dung.

Theo đó, yêu cầu MCC đẩy tiến độ của hợp đồng, khẩn trương đưa người có trách nhiệm sang điều hành dự án, hoàn chỉnh toàn bộ chi tiết còn lại, khẩn trương làm thiết bị cho gói thầu…

“Nếu những việc này được nêu mà tiến độ không được cải thiện, chủ đầu tư sẽ đề nghị dừng hợp đồng, thu hồi tiền tạm ứng, yêu cầu MCC bồi thường”, bị cáo Mừng khai.

‘Tin vào sự giới thiệu của cấp trên’

Nói về Tổng công ty Xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON), bị cáo Trần Trọng Mừng khai TISCO là đơn vị đề nghị VINAINCON là nhà thầu phụ.

Nhưng theo ông Mừng, đề nghị được thực hiện trên căn cứ VINAINCON có đơn xin làm hợp đồng, có giới thiệu của Bộ Công thương. TISCO cũng có kiểm tra lại năng lực của đơn vị này.

Đáng chú ý, theo bị cáo Trần Trọng Mừng, thời điểm đó một thứ trưởng Bộ Công thương đã trực tiếp giới thiệu VINAINCON.

Trước khi nghỉ hưu, ông Mừng đã có một văn bản báo cáo toàn bộ về dự án, trong đó có giới thiệu VINAINCON làm nhà thầu phụ.

Bị cáo Mừng thừa nhận trách nhiệm trong việc giới thiệu VINAINCON làm nhà thầu phụ, đề nghị điều chỉnh tổng mức đầu tư tăng thêm 15,57 triệu USD.

“Cái sai là chưa đủ cơ sở để tính toán đã tin hồ sơ của nhà thầu, tin sự giới thiệu của cấp trên”, ông Mừng nói.

THÂN HOÀNG – DANH TRỌNG