Vụ cháy ở Rạng Đông cần nhìn nhận thế nào cho đúng và đủ?
Mới đây, Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã ra văn bản hỏa tốc yêu cầu việc thu gom, xử lý chất thải, tẩy độc hiện trường vụ cháy và khẩn trương di dời nhà máy Rạng Đông. Nội dung văn bản tuyệt vời, chỉ tiếc giá như nó xuất hiện sớm hơn thì sự việc ở Rạng Đông đã không quá rối ren và tràn đầy thuyết âm mưu như hiện nay.
Chưa bao giờ ở nơi tấc đất tấc vàng như thủ đô Hà Nội người dân phải vội vã bỏ của chạy lấy người như vậy, nhà cửa bán tháo, hàng trăm học sinh nghỉ học, cuộc sống và sức khỏe của người dân quanh khu vực bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Ấy thế mà mãi một tuần sau khi xảy ra vụ cháy đặc biệt này lãnh đạo thành phố Hà Nội mới triệu tập một cuộc họp khẩn cấp để chỉ đạo xử lý hậu quả vụ cháy. Thực ra thì việc để trễ tới 7 ngày sau mới triệu tập họp khẩn cấp để chỉ đạo thì chữ “khẩn cấp” do báo chí đăng tải chỉ còn có ý nghĩa… trên giấy.
Đó là lý do vì sao mà phát biểu của vị chủ tịch thành phố về việc người dân không bức xúc cũng như quận và thành phố đã xử lý kịp thời sự việc khiến dư luận phẫn nộ như thế. Bởi góc độ họ nhìn sự việc và những gì Chủ tịch thành phố phát biểu hoàn toàn trái ngược nhau. Cái họ nhìn thấy là sự vô cảm, thờ ơ của lãnh đạo chính quyền, cái họ thấy là cảnh báo của quận bằng cách thu hồi cảnh báo của phường, cảnh báo của Chủ tịch thành phố là mỉa mai việc cán bộ cơ quan chức năng đeo thiết bị phòng độc là phản cảm … Còn mặc dù cho có văn bản hỏa tốc của Văn phòng Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố thiên tai và tìm kiếm cứu nạn thì chính quyền thành phố Hà Nội vẫn mải miết đi đấu tranh tìm kiếm bằng chứng, kết luận khoa học. Họ quên mất cái người dân cần ngay lúc đó là sự quan tâm đối với sự việc này, ít nhất trong vòng 24h khi sự việc xảy ra chính quyền Hà Nội có động thái quan tâm thì lòng dân đã không bất an như thế. Người dân thì như ngồi trên đống lửa mà chính quyền lại chậm trễ thì sao không có lắm thuyết âm mưu kích động lòng dân, lại thêm lắm anh nhà báo giật tít câu vew, thổi phồng sự thật mà người đời hay gọi là “bơm vá đểu”, thậm chí là ngoa ngôn, lộng ngữ thì đừng hỏi sao sự việc này không rối như tơ vò.
Cái đáng trách của chính quyền Hà Nội chúng ta phê phán thế nhưng nói đi thì phải nói lại cháy thủy ngân là chưa có tiền lệ, cơ quan chức năng lúng túng trong xử lý là có thật nhưng không có nghĩa chính quyền vô trách nhiệm, vô cảm với dân. Theo cảm nhận khách quan của tôi để đấu tranh khiến cho công ty Rạng Động thừa nhận có sử dụng thủy ngân lỏng với gần nửa triệu bóng đèn bị cháy để từ đó quy trách nhiệm và bắt công ty này có trách nhiệm xử lý và đền bù thiệt hại đối với môi trường, người dân là một nỗ lực rất lớn của chính quyền Hà Nội. Cái mà ai cũng nhìn thấy rõ ràng là Rạng Đông làm ăn gian dối, che dấu mức độ thảm họa, đẩy cả công nhân của mình đi làm ngay sau sự cố, muốn giấu nhẹm bớt đi để hy vọng dân không kiện, không phải đền bù nhưng muốn họ thừa nhận thì phải có bằng chứng không chỉ nói suông được. Đừng nghĩ có quyền hành trong tay rồi nói ai cũng phải nghe bởi Rạng Động là doanh nghiệp nó đó đội ngũ tư vấn pháp lý, nói lớ ngớ là bị kiện ngay chứ ở đó mà đòi chịu trách nhiệm. Và nhờ sự đấu tranh này này thì 1000 người dân trong khu vực cháy mới được đi khám sức khỏe miến phí. Đây là sự nỗ lực thứ 2 đáng được ghi nhận. Tôi tin rằng với sự chỉ đạo thêm 1 lần nữa của người đứng đầu Chính phủ thì sự việc sẽ nhanh chóng có câu trả lời thỏa đáng, cho cả lợi ích người dân và việc trừng phạt đối với sự gian dối của Rạng Đông.
Bên cạnh đó, để thể hiện sự quyết tâm giải quyết sự việc đến cùng đề nghị Bộ TNMT phải giải thích vì sao gỡ sạch thông tin khoa học về ô nhiễm môi trường sau vụ cháy mà các vị đã công bố, đã báo cáo với Chính phủ; Vì sao số liệu Cty Rạng Đông sử dụng thuỷ ngân lỏng để sản xuất bây giờ cũng bị xoá đi rồi; Vì sao kết quả kiểm tra, quan trắc của Bộ đội hoá học bỗng dưng thành “bí mật”? Lại nói về việc những thuyết âm mưu về khu đất vàng ở nhà máy Rạng Đông này, để tránh dư luận bức xúc thêm cũng như phục vụ nhu cầu của dân chúng thì sau khi di dời thì khu vực này dứt khoát phải là một công viên cây xanh, công viên của Hà Nội chứ đừng có bày trò lại Lễ khởi công xây dựng công trình này kia.
Nếu không xử lý tốt sự việc này thì nay có1 Rạng Đông cháy thì mai mốt 1 Hoàng Hôn, 1 Bình Minh… rồi có thể cả chợ hóa chất Kim Biên nào đó cháy nữa. Thảm họa mà đến nó chả chừa bất cứ ai đâu.
Lữ Khách