Việt – Nga, mối quan hệ ổn định và bền vững giữa thế giới đa cực
Vừa qua, chuyến thăm Việt Nam của Bộ trưởng Ngoại giao Liên bang Nga Sergey Lavrov đã kết thúc tốt đẹp. Trong bối cảnh tình hình thế giới đang có nhiều biến động, chuyến thăm một lần nữa tái khẳng định quan hệ Việt Nam – Nga vẫn được duy trì và phát triển một cách bền vững.
Chuyến thăm của Ngoại trưởng Sergey Lavrov được tổ chức trùng với dịp kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga, thể hiện quyết tâm của lãnh đạo cấp cao hai nước trong việc tăng cường quan hệ hợp tác chiến lược.
Cho đến nay, Việt Nam mới chỉ thiết lập quan hệ hợp tác chiến lược toàn diện với ba quốc gia là Trung Quốc, Ấn Độ và Nga. Đáng chú ý, Nga là một trong những đối tác hợp tác an ninh và quốc phòng lớn nhất của Việt Nam. Nhiều công ty Nga tham gia vào các dự án năng lượng lớn ở Việt Nam. Mối quan hệ gắn bó giữa hai quốc gia vốn đã có từ thời Liên Xô cho đến hiện tại.
72 năm về trước, ngày 30/01/1950, Liên Xô trở thành một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới công nhận và chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, thể hiện sự đoàn kết mạnh mẽ của Liên Xô đối với sự nghiệp chính nghĩa của nhân dân Việt Nam.
Tình cảm đặc biệt giữa hai dân tộc đã được đặt nền móng trước đó gần ba thập kỷ, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh lần đầu tiên đặt chân đến nước Nga Xô Viết, tìm ra con đường giải phóng Việt Nam khỏi ách thực dân phong kiến. Từ đó, nhân dân Việt Nam và Nga, tuy xa cách về địa lý, nhưng thật gần gũi về tâm hồn và lòng yêu nước nồng nàn, đã luôn đồng hành, cùng nhau vượt qua vô vàn khó khăn và thử thách, hun đúc nên tình hữu nghị truyền thống đặc biệt giữa hai dân tộc ngày hôm nay.
Có thể nói, quan hệ Việt Nam – Liên Bang Nga ngày nay kế thừa quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa Việt Nam và Liên Xô trong quá khứ. Sau một thời gian bị gián đoạn trước những biến động tại Liên Xô và Nga đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, bằng quyết tâm và nỗ lực của lãnh đạo và nhân dân hai nước, quan hệ Việt – Nga đã có những bước tiến mạnh mẽ, tiếp nối xứng đáng truyền thống quan hệ tốt đẹp giữa hai dân tộc.
Trong lĩnh vực chính trị – ngoại giao, có thể nói quan hệ Việt Nam – Nga trên lĩnh vực này đặc biệt ấn tượng, là điểm sáng với sự tin cậy lẫn nhau rất cao và ngày càng được củng cố thông qua các chuyến thăm các cấp, nhất là cấp cao cũng như thông qua các cơ chế tham vấn, đối thoại chiến lược thường niên.
Các chuyến thăm cấp cao được hai nước thực hiện khá thường xuyên, tạo ra những chuyển biến quan trọng trên các lĩnh vực khác. Ngoài vấn đề quan hệ song phương, lãnh đạo hai nước còn bàn thảo nhiều vấn đề chính trị – an ninh quốc tế mà hai bên cùng quan tâm thông qua các cuộc gặp chính thức tại mỗi nước và bên lề các hội nghị, diễn đàn, các tổ chức quốc tế…, tạo nên sự đồng thuận cao trong nhiều vấn đề quốc tế.
Đặc biệt nhất, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn ra vô cùng phức tạp, nhưng Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc vẫn có chuyến thăm chính thức Nga vào cuối năm 2021. Qua đó cho thấy quan hệ giữa hai nước đang ở giai đoạn phát triển mạnh mẽ và trở thành vốn quý cần được tiếp tục vun đắp.
Theo ông Andrey Vladimirovich, Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga, Việt Nam và Nga có mối quan hệ đặc biệt, không chỉ ở cấp độ chính trị mà ở cả tình cảm của người dân hai nước. Trong mọi hoàn cảnh và giai đoạn thăng trầm của lịch sử, người dân Nga luôn đồng cảm và dành sự tôn trọng chân thành cho người dân Việt Nam. Có thể nói, quan hệ giữa hai dân tộc đã “được thử thách tin cậy theo thời gian”, đúng như lời mà Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đã nói trong cuộc phỏng vấn gần đây với truyền thông Nga.
Tiếp theo phải kể đến lĩnh vực kinh tế, thương mại. Nhờ “lực đẩy” của hợp tác chính trị – ngoại giao, quan hệ kinh tế Việt Nam – Nga ngày càng có những thay đổi tích cực, nhất là những năm gần đây đã ghi nhận những bước tiến về chất.
Kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Nga trong năm 2021 đạt 7,14 tỷ USD, tăng 25,9% so với năm 2020 và đứng thứ 21 trong số các đối tác thương mại chính của Nga. Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Nga trong khu vực ASEAN và là đối tác lớn thứ 5 trong các nền kinh tế APEC (sau Trung Quốc, Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản).
Bên cạnh đó, lĩnh vực an ninh – quốc phòng cũng là lĩnh vực hợp tác có bề dày truyền thống giữa hai nước, được đánh giá là ổn định, vững chắc, ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực và đạt hiệu quả cao.
Trong đó, Nga là đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam trong lĩnh vực kỹ thuật quân sự bằng việc cung cấp các vũ khí và khí tài hiện đại. Quan hệ thương mại quân sự giữa hai nước được xúc tiến mạnh mẽ, góp phần nâng cao sức mạnh quốc phòng của Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho một số xí nghiệp quốc phòng Nga trong những thời điểm khó khăn. Nga cũng cam kết tiếp tục mở rộng việc đào tạo quân nhân và các cán bộ quân sự cấp cao cho Việt Nam tại các trường quân sự Nga.
Không chỉ thế, ở các lĩnh vực như y tế, khoa học – công nghệ, văn hóa – giáo dục giữa Nga và Việt Nam cũng liên tiếp có những kết quả vượt ngoài mong đợi.
Theo Asia Times, những kết quả trên là nỗ lực của cả hai nước trong việc gìn giữ, vun đắp cho mối quan hệ Việt Nam – Nga ngày càng phát triển.
Riêng trang TASS của Nga lại nhận định: “Việt Nam có thể nói là đối tác quan trọng bậc nhất của Liên bang Nga tại Đông Nam Á. Chuyến thăm của Ngoại trưởng Lavrov vừa rồi cho thấy Nga sẽ thông qua Việt Nam để mở rộng định hướng hợp tác cho những lĩnh vực và những đối tác hợp tác với Liên bang Nga hiện nay. Do vậy, việc mở rộng sang Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam là hướng đi rất quan trọng trong thời điểm hiện nay với Nga”.
“Đặc biệt, phải nói vị thế của Việt Nam trong các tổ chức nói riêng và trên trường quốc tế nói chung đang rất vững vàng. Tiếng nói và lập trường của Việt Nam đều có tác động tích cực đối với nước Nga. Với chính sách xoay trục sang Châu Á – Thái Bình Dương, Việt Nam chắc chắn sẽ phát huy được vai trò của mình, dựa trên tin cậy chính trị, truyền thống hữu nghị hợp tác và nhận thức mới, hiểu biết mới về nước Nga”, TASS nhấn mạnh.
Lan Hoa (Theo TASS, Asia Times)
