Việt Nam – Singapore tăng cường quan hệ đối tác chiến lược

Chuyến thăm cấp Nhà nước của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc thể hiện cam kết mạnh mẽ của hai bên trong việc tăng cường quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam – Singapore và hợp tác chặt chẽ hướng tới cùng phục hồi sau đại dịch Covid-19.

Nhận lời mời của Tổng thống nước Cộng hoà Singapore Halimah Yacob, Chủ tịch nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân Trần Nguyệt Thu đã thăm cấp Nhà nước tới Singapore từ ngày 24 đến 26/2/2022. Chuyến thăm cấp Nhà nước của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc thể hiện cam kết mạnh mẽ của hai bên trong việc tăng cường quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam – Singapore và hợp tác chặt chẽ hướng tới cùng phục hồi sau đại dịch Covid-19.

Chủ tịch nước đã hội kiến và dự chiêu đãi cấp Nhà nước do Tổng thống Halimah Yacob chủ trì, hội đàm/hội kiến với Thủ tướng Lý Hiển Long và Chủ tịch Quốc hội Tan Chuan-Jin, tham dự Đối thoại Doanh nghiệp Việt Nam – Singapore, tiếp lãnh đạo nhiều doanh nghiệp hàng đầu của Singapore.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng sẽ tiếp Bộ trưởng Cấp cao kiêm Bộ trưởng Điều phối an ninh quốc gia Tiêu Chí Hiền và Bộ trưởng Danh dự Cấp cao Gô Chốc Tông, thăm Trang trại Điện mặt trời nổi Sembcorp Tengeh và đặt vòng hoa tại Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh. Lãnh đạo một số Bộ, ngành, địa phương của Việt Nam tháp tùng Chủ tịch nước trong chuyến thăm này cũng có các cuộc gặp riêng với các đối tác Singapore.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Lý Hiển Long đã chứng kiến ​​Lễ trao đổi các văn kiện hợp tác, bao gồm: (i) Hiệp định về hợp tác quốc phòng song phương; (ii) Bản ghi nhớ hợp tác về kinh tế và thương mại giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Thương mại và Công nghiệp Singapore; (iii) Bản ghi nhớ giữa Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam và Bộ Truyền thông và Thông tin Singapore về hợp tác trong lĩnh vực Kinh tế số (iv) Bản ghi nhớ về Chương trình hợp tác giai đoạn 2022-2024 giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hiệp hội Nhân dân Singapore; và (v) Kế hoạch hợp tác về sở hữu trí tuệ nhằm triển khai Bản ghi nhớ hợp tác song phương.

Bên lề chuyến thăm, các tỉnh, thành và doanh nghiệp của Việt Nam đã ký 28 hợp đồng, văn bản hợp tác với các đối tác Singapore.

Tăng cường quan hệ Đối tác Chiến lược Singapore-Việt Nam

Tổng thống Halimah Yacob và Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh những tiến bộ đáng kể đạt được trong việc tăng cường quan hệ Đối tác Chiến lược giữa Singapore và Việt Nam. Hai nhà lãnh đạo tái khẳng định sự phát triển mạnh mẽ và thực chất của mối quan hệ song phương trên cơ sở đánh giá kỹ lưỡng quan hệ hợp tác nhiều mặt trên các lĩnh vực thương mại, đầu tư, quốc phòng, giáo dục, tài chính, giao thông, thương mại nông nghiệp, sở hữu trí tuệ, hỗ trợ kỹ thuật và giao lưu nhân dân. Hai nhà Lãnh đạo cũng nhắc lại các thoả thuận cấp cao giữa hai nước trong năm trước đó, bao gồm tại cuộc gặp giữa Thủ tướng Lý Hiển Long và Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính hồi tháng 4/2021.

Hai bên cam kết làm sâu sắc hơn nữa quan hệ chính trị và kinh tế thông qua việc duy trì thường xuyên các hoạt động tiếp xúc cấp cao và củng cố các cơ chế hợp tác song phương hiện có, như cơ chế Hội nghị Bộ trưởng Kết nối lần thứ 15 được tổ chức ngày 12/11/2021. Các nhà Lãnh đạo hoan nghênh thỏa thuận về hợp tác kinh tế và thương mại và Bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực kinh tế số nhằm góp phần thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực mới, bao gồm kết nối chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu, kinh tế số, thương mại nông nghiệp và tận dụng vai trò trung tâm của Singapore thúc đẩy kết nối kinh tế phát triển khu vực. Trên cơ sở nhận thức chung về tính bổ trợ của hai nền kinh tế, hai nhà Lãnh đạo nhất trí sẽ thúc đẩy các hiệp định thương mại mà Việt Nam và Singapore cùng tham gia để tăng cường hợp tác kinh tế song phương.

Các nhà Lãnh đạo hài lòng ghi nhận sự phát triển mạnh mẽ trong hợp tác thương mại và đầu tư giữa hai nước bất chấp những khó khăn do đại dịch gây ra. Đáng chú ý, về đầu tư, Singapore đã trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Việt Nam kể từ năm 2020; xếp thứ hai về vốn lũy kế trong số các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam và đứng đầu trong ASEAN với tổng vốn đăng ký 66 tỷ USD tính đến tháng 01/2022. Hai bên ghi nhận cột mốc kỷ niệm 25 năm thành lập Khu công nghiệp Việt Nam – Singapore (VSIP) đầu tiên và hoan nghênh VSIP tiếp tục nâng tầm hợp tác và mở rộng quy mô tại Việt Nam theo hướng khu công nghiệp xanh và công nghệ cao, sáng tạo, đóng góp tích cực cho quan hệ song phương hai nước.

Tổng thống Halimah Yacob và Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tái khẳng định mối quan hệ hợp tác tốt đẹp trong nhiều năm qua về phát triển nguồn nhân lực và hoan nghênh dấu mốc mới trong Chương trình Hợp tác Singapore với việc tiếp nhận 20.000 cán bộ Việt Nam. Hai bên hoan nghênh việc ký gia hạn lần thứ tư vào tháng 6/2021 Thỏa thuận về Chương trình nghiên cứu và chương trình đào tạo theo chuyên đề dành cho cán bộ cao cấp Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) (giai đoạn 2021-2023). Hai bên ghi nhận việc kỷ niệm 20 năm ngày thành lập thành lập Trung tâm Đào tạo Việt Nam – Singapore, hiện đã được nâng cấp thành Trung tâm Hợp tác Việt Nam – Singapore tại Hà Nội vào năm 2018. Hai bên khẳng định cam kết tăng cường hợp tác về giáo dục, bao gồm thiết lập thêm quan hệ đối tác giữa các trường học hai nước và thúc đẩy hợp tác cũng như trao đổi trong lĩnh vực công nghệ, sáng tạo và khởi nghiệp ở cấp đại học.

Các nhà lãnh đạo ghi nhận sự phát triển tích cực trong hợp tác quốc phòng và an ninh, hoan nghênh việc ký Hiệp định hợp tác quốc phòng song phương, giúp tạo điều kiện tổ chức thường xuyên các cuộc đối thoại, giao lưu quốc phòng, đào tạo và huấn luyện, hợp tác về quân y, tình báo quốc phòng, chống khủng bố, tìm kiếm cứu nạn và hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thiên tai.

Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hợp tác chống tội phạm xuyên quốc gia như khủng bố, buôn bán ma túy, buôn người, tội phạm kinh tế và tội phạm mạng. Hai bên thống nhất đẩy nhanh nỗ lực ký kết Bản ghi nhớ về hợp tác an ninh mạng.

Các nhà Lãnh đạo nhất trí tăng cường quan hệ giao lưu nhân dân, bao gồm các lĩnh vực văn hóa, thanh niên, giáo dục và du lịch. Hai bên hoan nghênh việc ký kết Ý định thư giữa Hội Hữu nghị Việt Nam – Singapore và Quỹ Quốc tế Singapore cũng như việc ký kết Bản ghi nhớ hợp tác giữa Hội hữu nghị Việt Nam – Singapore và Hiệp hội các nhà sản sản xuất Singapore về thúc đẩy giao lưu và hợp tác khởi nghiệp giữa nhân dân hai nước; đồng thời mong muốn thúc đẩy hoạt động giao lưu văn hóa, phục hồi dần du lịch, mở rộng trao đổi giáo dục và nghiên cứu.

Hợp tác khu vực và quốc tế

Hai bên đã trao đổi về những diễn biến chính của khu vực và quốc tế gần đây. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, tăng cường hội nhập kinh tế khu vực, trong đó có chuyển đổi số, duy trì chủ nghĩa đa phương dựa trên luật lệ để đóng góp cho hòa bình và ổn định khu vực. Hai bên cam kết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực, đặc biệt là trong khuôn khổ ASEAN và các cơ chế do ASEAN dẫn dắt.

Các nhà lãnh đạo tái khẳng định lập trường nhất quán của ASEAN về Biển Đông và tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn, tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông, giải quyết hòa bình các tranh chấp, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 đã được quốc tế công nhận là khuôn khổ pháp lý điều chỉnh mọi hoạt động trên biển và đại dương. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và tiến hành các cuộc đàm phán cụ thể để hoàn tất một Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) thực chất và hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982. Hai nhà Lãnh đạo nhấn mạnh việc cần thiết duy trì và thúc đẩy một môi trường thuận lợi cho đàm phán COC. Hai bên bày tỏ ủng hộ tổ chức các hoạt động ý nghĩa để tổ chức kỷ niệm 20 năm Tuyên bố DOC, cùng với kỷ niệm 40 năm UNCLOS 1982 có hiệu lực.

Các nhà lãnh đạo bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình Myanmar, bao gồm việc thiếu tiến triển trong thực hiện Đồng thuận 5 điểm của ASEAN. Hai bên kêu gọi Myanmar thực hiện đầy đủ Đồng thuận 5 điểm, bao gồm tạo điều kiện thuận lợi cho Đặc phái viên ASEAN tới thăm Myanmar và gặp gỡ tất cả các bên liên quan. Các nhà lãnh đạo cũng tái khẳng định Tuyên bố Chủ tịch Hội nghị Cấp cao ASEAN tại Jakarta ngày 24/4/2021. Các nhà lãnh đạo kêu gọi Myanmar tránh các hành động gây ảnh hưởng tới tiến trình hoà giải dân tộc ở Myanmar. Singapore và Việt Nam tiếp tục cam kết hỗ trợ ASEAN thực hiện các nỗ lực nhân đạo ở Myanmar. Trong khi tái khẳng định nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của ASEAN, hai nhà Lãnh đạo cũng bày tỏ ủng hộ vai trò tích cực của ASEAN trong việc hỗ trợ Myanmar, một thành viên không thể thiếu trong gia đình ASEAN vượt qua khủng hoảng và trở lại bình thường. Các nhà Lãnh đạo cũng tái khẳng định các quyết định được đưa ra tại các Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 38 và 39 và các hội nghị liên quan về tình hình Myanmar.

Cùng phục hồi và phát triển mạnh mẽ hơn sau đại dịch COVID-19

Tổng thống Halimah Yacob và Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã thảo luận về tác động của đại dịch COVID-19 đối với hai nước, tái khẳng định tầm quan trọng của việc tiếp cận vaccine công bằng và các phương pháp điều trị COVID-19 an toàn và hiệu quả, đồng thời hoan nghênh hai nước đã hỗ trợ lẫn nhau về vật tư và các trang thiết bị y tế ngay trong giai đoạn đầu của đại dịch.

Hai bên ghi nhận tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác để tạo thuận lợi cho hai nước cùng phục hồi và vươn lên mạnh mẽ hơn sau đại dịch, hướng tới phục hồi mạnh mẽ, đồng đều và bền vững.

Hai nhà Lãnh đạo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc làm sâu sắc và nâng tầm quan hệ đối tác giữa hai nước trong thời gian tới thông qua thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực mới cùng quan tâm như kinh tế số và kinh tế xanh – bao gồm năng lượng tái tạo, trao đổi tín chỉ carbon và các dịch vụ liên quan, phát triển công nghệ carbon thấp, tài chính xanh. Hai nhà Lãnh đạo cũng ủng hộ vai trò của Tổ chức Hạ tầng Châu Á trong việc hỗ trợ các dự án cơ sở hạ tầng bền vững tại Việt Nam.

Phục hồi Đi lại an toàn

Hai nhà Lãnh đạo hoan nghênh các tiến triển đạt được của Nhóm công tác chung về hợp tác y tế và quản lý biên giới được thành lập năm 2021, bao gồm việc đạt được thỏa thuận công nhận lẫn nhau về chứng chỉ vaccine, tạo điều kiện khôi phục lại an toàn các chuyến bay thương mại thường lệ giữa hai nước.

Đẩy mạnh Hợp tác trong lĩnh vực Kinh tế số

Ghi nhận tầm quan trọng của chuyển đổi số và Công nghiệp 4.0, hai bên hoan nghênh việc ký kết Bản ghi nhớ về Hợp tác trong lĩnh vực Kinh tế số. Bản ghi nhớ này sẽ giúp tạo khuôn khổ để Nhóm Công tác chung triển khai các hợp tác cụ thể về kinh tế số, với mục tiêu tăng cường khả năng tương tác và kết nối số giữa hai nước và trong khu vực. Hợp tác trong lĩnh vực này giúp hỗ trợ sự phát triển của các doanh nghiệp kỹ thuật số và thu hút đầu tư vào lĩnh vực đổi mới sáng tạo và công nghệ, qua đó nâng cao khả năng tiếp cận thị trường ASEAN rộng lớn và toàn cầu của cả hai nước.

Tăng cường Kết nối Chuỗi cung ứng

Để tăng cường khả năng phục hồi kinh tế, hai bên cam kết bảo đảm an ninh và kết nối của chuỗi cung ứng. Các nhà Lãnh đạo nhất trí về tầm quan trọng của việc tạo dựng môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển và hoan nghênh hai bên thúc đẩy hợp tác hơn nữa trên các lĩnh vực cùng có lợi như cơ sở hạ tầng và hậu cần thông minh. Ngoài ra, để tạo thuận lợi cho việc tiếp cận thị trường hai nước và khu vực, hai bên đang hợp tác chặt chẽ để nâng cao khả năng hỗ trợ các doanh nghiệp và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo để tận dụng tốt hơn các tài sản vô hình và tài sản trí tuệ, góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng trưởng kinh tế.

Hai nhà Lãnh đạo hoan nghênh việc ký kết thỏa thuận mới về Kế hoạch triển khai hợp tác về Sở hữu trí tuệ – nhằm tạo cơ sở thúc đẩy các thảo luận sâu hơn để hoàn tất các nội dung cụ thể trong đề xuất Chương trình hợp tác thí điểm về Tìm kiếm và Kiểm tra (CS&E). Chương trình thử nghiệm này sẽ giúp tăng cường hơn nữa khả năng kết nối cũng như tạo điều kiện trao đổi các sản phẩm và dịch vụ đổi mới sáng tạo tại thị trường hai nước.

Xây dựng nền Kinh tế Xanh

Cả hai nhà Lãnh đạo đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu và phát triển bền vững đối với sức khoẻ của người dân và hành tinh. Căn cứ tính cấp thiết của các hành động vì khí hậu được nhấn mạnh tại Hội nghị COP26, Việt Nam hoan nghênh sự quan tâm của Singapore trong việc hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng đang diễn ra, bao gồm đầu tư vào lĩnh vực công nghệ năng lượng carbon thấp như Hệ thống lưu trữ năng lượng (ESS). Việt Nam cũng hoan nghênh Singapore quan tâm tới phát triển các nguồn năng lượng tái tạo tại Việt Nam, với mục tiêu xuất khẩu một phần điện năng sang Singapore trong dài hạn. Việc này có thể giúp khử carbon trong lưới điện ở Việt Nam và Singapore, phù hợp với mục tiêu khử cacbon ở khu vực.

Ở phạm vi rộng hơn, hai bên hoan nghênh việc tăng cường hợp tác ở cả cấp độ song phương và khu vực để ứng phó với các thách thức xuyên biên giới như ô nhiễm không khí, suy thoái chất lượng nước và biến đổi khí hậu, đồng thời tận dụng các cơ hội đến từ mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển ít carbon.

Hai bên đánh giá cao sự phát triển mạnh mẽ và thực chất của quan hệ Đối tác Chiến lược giữa hai nước và nhất trí thúc đẩy hợp tác bền vững, hướng tới các hoạt động quan trọng trong năm 2023 để kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 10 năm thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân cảm ơn sự đón tiếp nồng hậu và chu đáo dành cho đoàn Việt Nam, đồng thời mời Tổng thống Halimah Yacob và Ngài Mohamed Abdullah Alhabshee thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam vào thời gian thuận tiện cho cả hai bên. Tổng thống Halimah Yacob đã vui vẻ nhận lời.

Vũ Anh