‘Việt Nam là một nước độc lập, có sự tự chủ mạnh mẽ’

Elbridge Colby – cựu phó trợ lý bộ trưởng quốc phòng Mỹ – trao đổi với báo chí ở TP.HCM hôm 20-8 một thông điệp thẳng thắn: ‘Mỹ không muốn Trung Quốc bá quyền ở khu vực’. Ông khẳng định: ‘Việt Nam là một nước độc lập, có sự tự chủ mạnh mẽ”

Ông Colby cho rằng tình trạng căng thẳng hiện nay ở Biển Đông do Trung Quốc tạo ra là muốn nhắm đến uy tín của Mỹ trong việc thực hiện cam kết an ninh với các đồng minh và đối tác trong khu vực.

Cùng ngăn Bắc Kinh thao túng khu vực ASEAN

Sự bá quyền này, theo góc nhìn của ông Colby, “đó không phải là sự kiểm soát trên thực tế như cách hiểu thông thường, đó là kiểu mà ai làm gì cũng phải nhìn mặt Trung Quốc để điều chỉnh chiến lược an ninh hay xác lập quan hệ thương mại. Người Mỹ không muốn rơi vào thế phải xin phép Trung Quốc nếu muốn làm ăn với Việt Nam, Malaysia hay nhiều nước khác”.

“Các quốc gia trong khu vực (ASEAN) nên sớm nhận ra rằng họ có lợi ích rất lớn trong việc cùng ngăn chặn Bắc Kinh thao túng khu vực” – ông Colby nêu.

Ông Colby cũng khẳng định rằng Việt Nam có lý do chính đáng để duy trì nguyên tắc trung lập và không liên minh. “Việt Nam, cũng giống như Ấn Độ, là một nước độc lập và có sự tự chủ mạnh mẽ” – ông nhận xét.

Tại buổi trao đổi, phóng viên đặt câu hỏi về những gợi ý chính sách để đối phó với hành vi bất tuân luật pháp quốc tế của Trung Quốc mới đây ở khu vực bãi Tư Chính nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Ông Colby nói: “Nếu Việt Nam kiên định với lập trường của mình và cho quốc tế thấy Việt Nam muốn được hỗ trợ, tất cả – trong đó có Mỹ – sẽ không ngần ngại làm điều đó. Việc còn lại nằm ở sự quyết định của các bạn”.

Mỹ liên tục phản đối

Kể từ khi Trung Quốc đưa nhóm tàu khảo sát địa chất Hải Dương 8 xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam vào đầu tháng trước, các quan chức cả dân sự lẫn quân sự và nghị sĩ Mỹ đã liên tục đưa ra các tuyên bố chỉ trích cách hành xử của Trung Quốc trên Biển Đông.

Mới nhất, viết trên Twitter cá nhân ngày 20-8, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton nhấn mạnh Trung Quốc đang ngày càng leo thang trong việc “đe dọa các nước khác khai thác tài nguyên”, khẳng định đây là một động thái “đáng lo ngại”. Ông Bolton tuyên bố “Mỹ sẽ sát cánh cùng các nước chống lại hành vi cưỡng ép và những thủ đoạn dọa nạt làm tổn hại đến hòa bình và an ninh khu vực”.

Trước tuyên bố của ông Bolton, đầu tuần này, ngay tại Việt Nam, hai đại tướng không quân Mỹ là David Goldfein và Charles Brown Jr cũng tái khẳng định các cam kết của Washington đối với khu vực, nhắc lại việc Mỹ phản đối mạnh mẽ các hành động đe dọa chủ quyền của Việt Nam.

Trong giới lập pháp, cá nhân các chủ tịch ủy ban đối ngoại lưỡng viện Mỹ cũng đã lần lượt lên tiếng phản đối mạnh mẽ hành vi xâm phạm vùng biển Việt Nam của tàu hải cảnh, khảo sát Trung Quốc.

Mỹ ủng hộ thượng tôn pháp luật

Những chỉ trích của Mỹ đối với hành vi của Trung Quốc ở Biển Đông cho thấy Mỹ ủng hộ sự thượng tôn luật pháp quốc tế ở Biển Đông và sẽ đứng về quốc gia nào làm được điều đó. Ông Colby nhận định các chiến dịch đảm bảo tự do hàng hải của hải quân Mỹ là “tốt nhưng vẫn chưa đủ”, đồng thời gợi ý khả năng hợp tác giữa Mỹ với Việt Nam trong những lĩnh vực như nâng cao năng lực hàng hải, chia sẻ thông tin tình báo.

“Đảng Dân chủ và Cộng hòa cần bắt tay nhau và phát đi những tín hiệu mạnh mẽ để các nước khác có thể lấy đó làm cơ sở tin vào những cam kết lâu dài của Mỹ. Tôi được biết đã có những nỗ lực đơn giản hóa việc chuyển giao các loại vũ khí Mỹ cho những quốc gia thực sự cần chúng” – ông Colby khẳng định.

DUY LINH/Tuổi Trẻ