Việt Nam có Tử Cấm thành không?

Số liệu của Tổng cục Thống kê chỉ ra rằng, GDP của Việt Nam trong quý I/2023 ước tính tăng 5,66% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn tốc độ tăng của quý 1 các năm 2020-2023. Vậy, các tổ chức quốc tế đánh giá ra sao về triển vọng kinh tế Việt Nam trong cả năm 2024?

Theo số liệu mới nhất của Tổng cục Thống kê về tình hình kinh tế – xã hội 3 tháng đầu năm 2024, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý 1/2024 ước tính tăng 5,66% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn tốc độ tăng của quý 1 các năm 2020-2023. Trong đó, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2,98%, đóng góp 6,09% vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế; khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 6,28%, đóng góp 41,68%; khu vực dịch vụ tăng 6,12% , đóng góp 52,23%.

Tín hiệu tăng trưởng kinh tế cực mạnh

Trong báo cáo mới nhất của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) về triển vọng kinh tế châu Á năm 2024, các chuyên gia đánh giá, nhu cầu toàn cầu suy giảm và lãi suất quốc tế cao đã cản trở tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2023. Sự chuyển hướng kịp thời sang chính sách tiền tệ hỗ trợ tăng trưởng là một trong những biện pháp then chốt giúp nền kinh tế quay lại quỹ đạo phục hồi.

Sang đến năm 2024, ABD giữ nguyên dự báo trước đó về tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm nay bất chấp những bất ổn kéo dài từ môi trường bên ngoài. Kinh tế Việt Nam được kỳ vọng đạt mức tăng trưởng 6,0% trong năm 2024 và 6,2% trong năm 2025.

Các chuyên gia ADB nhận định, sự phục hồi tăng trưởng tương đối toàn diện trong các ngành công nghiệp chế biến xuất khẩu, dịch vụ và nông nghiệp ổn định sẽ giúp quá trình phục hồi từng bước khả thi. Dòng vốn FDI và kiều hối tích cực, thặng dư thương mại được duy trì, hỗ trợ tài khóa được tiếp tục và chương trình đầu tư công đáng kể cũng sẽ kích thích tăng trưởng. Trong quý đầu tiên của năm 2024, tốc độ tăng trưởng kinh tế đã tăng lên 5,7% so với mức 3,4% cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, rủi ro sụt giảm từ những bất ổn địa chính trị toàn cầu và nguy cơ dễ đổ vỡ của cấu trúc trong nước có thể cản trở tăng trưởng.

Ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam, chia sẻ: “Kinh tế Việt Nam được kỳ vọng tăng trưởng với nhịp độ vững chắc trong năm nay và năm tới, bất chấp môi trường toàn cầu còn nhiều thách thức. Tuy nhiên, những bất ổn địa chính trị toàn cầu và các hạn chế mang tính cơ cấu của kinh tế trong nước có thể ảnh hưởng đến triển vọng này. Do đó, các biện pháp chính sách trong năm 2024 sẽ cần kết hợp các biện pháp hỗ trợ tăng trưởng ngắn hạn để đẩy mạnh nhu cầu trong nước với các giải pháp cải thiện cơ cấu trong dài hạn nhằm thúc đẩy tăng trưởng bền vững.”

Còn theo Báo cáo Cập nhật kinh tế tại khu vực Đông Á và Thái Bình Dương với tiêu đề “Nền tảng Vững chắc cho Tăng trưởng” được công bố bởi Ngân Hàng Thế Giới (World Bank) vào ngày 1/4, các chuyên gia dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2024 đạt mức 5,5%. Con số này vẫn giữ nguyên so với Báo cáo triển vọng tăng trưởng kinh tế năm 2024 mà World Bank công bố hồi đầu năm. Bên cạnh đó, World Bank cũng dự báo rằng tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2025 là 6% và Việt Nam tiếp tục nằm trong nhóm đầu thế giới về tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Dưới góc nhìn của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), GDP của Việt Nam trong năm 2024 cũng khá tích cực với mức tăng 5,8% và nằm trong nhóm 20 nền kinh tế tăng trưởng cao nhất thế giới. Một trong những lý do khiến IMF tin tưởng về triển vọng tăng trưởng của Việt Nam là nhờ nền tảng hỗ trợ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam có được từ trước thời kỳ đại dịch Covid-19 vẫn được duy trì trong năm 2024 cho dù nền kinh tế định hướng xuất khẩu đã chịu nhiều tác động của nhu cầu sụt giảm từ bên ngoài trong năm 2023. Theo đó, IMF cho rằng tăng trưởng GDP năm 2025 của Việt Nam có thể leo lên mức 6,9%.

Động lực chính sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam 2024

Phân tích sâu hơn về triển vọng của kinh tế Việt Nam năm 2024, Báo cáo Triển vọng Phát triển Châu Á (ADO) cho hay, sự trở lại dần của các đơn hàng mới và tiêu dùng đã vực dậy tăng trưởng của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo vào cuối năm 2023, và đà tăng có xu hướng mạnh hơn trong năm 2024. Bên cạnh đó, lãi suất trong nước thấp, các biện pháp chính sách tài khóa và tăng lương sẽ thúc đẩy các dịch vụ tiêu dùng trong năm 2024.

Đáng chú ý, theo ADB, đầu tư công vẫn là một động lực cho tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, và việc triển khai hiệu quả đầu tư công có ý nghĩa quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng. Mặc dù Chính phủ đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm đẩy nhanh đầu tư công và nâng cao hiệu quả thực thi, theo các chuyên gia, Việt Nam vẫn cần có các biện pháp mang tính hệ thống hơn nhằm cải thiện các quy trình pháp lý và quy định giảm bớt rào cản cho việc thực hiện dự án hiệu quả.

Không chỉ vậy, chính sách tiền tệ sẽ theo đuổi mục tiêu kép là bình ổn giá và tăng trưởng, ngay cả khi không gian chính sách bị hạn chế. Trong bối cảnh không gian chính sách tiền tệ hạn chế, chi tiêu tài khóa và đầu tư sẽ là chìa khóa tăng trưởng trong năm 2024.

“Các biện pháp tài khóa hỗ trợ tăng trưởng và đầu tư công sẽ là những giải pháp chính sách then chốt để kích thích tăng trưởng kinh tế Việt Nam”, ông Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam nhấn mạnh.

Liên quan đến những thách thức kinh tế Việt Nam có thể sẽ phải đối mặt trong năm 2024, báo cáo ADB cho hay, thách thức từ môi trường bên ngoài sẽ ngày càng lớn. Trong đó, nhu cầu toàn cầu suy yếu do phục hồi kinh tế chậm và việc trì hoãn bình thường hóa lãi suất ở Hoa Kỳ và các nền kinh tế phát triển khác, cùng với những căng thẳng địa chính trị đang tiếp diễn, có thể cản trở quá trình phục hồi hoàn toàn tăng trưởng dựa vào xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2024. Bên cạnh đó, theo ADB, hiện tượng El Nino cũng như các vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu cũng có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam.

“Để thúc đẩy tăng trưởng, cần có các biện pháp mạnh mẽ hơn để giải quyết những yếu kém về cơ cấu trong nước như: sự phụ thuộc nhiều vào ngành công nghiệp chế biến xuất khẩu của các doanh nghiệp FDI, mối liên kết lỏng lẻo giữa các ngành công nghiệp chế biến xuất khẩu và phần còn lại của nền kinh tế, thị trường vốn non trẻ, sự phụ thuộc quá nhiều vào tín dụng ngân hàng, cũng như các rào cản pháp lý phức tạp đối với doanh nghiệp”, báo cáo cho biết.

Bảo Trâm