Viện kiểm sát: Hai cựu cục trưởng Cục Đăng kiểm phải chịu trách nhiệm cao nhất

Hôm nay ngày 6/8, sau hơn ba tuần làm việc, phiên tòa xét xử hai cựu cục trưởng Đăng Kiểm Việt Nam Đặng Việt Hà và Trần Kỳ Hình, cùng 252 bị cáo khác, bước vào phần tranh luận. Đây là vụ án tham nhũng quy mô đặc biệt lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng trong lĩnh vực quản lý Nhà nước về hoạt động đăng kiểm phương tiện xe cơ giới và phương tiện thủy nội địa.

Xuất phát từ quá trình tuần tra, kiểm soát của Phòng Cảnh sát giao thông, Công an TP HCM, hai ô tô có dấu hiệu cơi nới thành thùng so với quy chuẩn đã bị yêu cầu dừng để kiểm tra. Kết quả cho thấy, số đo kích thước thành, thùng xe trùng khớp với Giấy chứng nhận kiểm định nhưng lại sai lệch so với thông số kỹ thuật của xe trong cơ sở dữ liệu của Cục Đăng kiểm Việt Nam.

Từ dấu hiệu tội phạm này, Công an TP HCM đã điều tra và phát hiện hành vi phạm tội có tổ chức, xuyên suốt từ Cục Đăng kiểm Việt Nam đến các Trung tâm Đăng kiểm phương tiện cơ giới và Chi cục Đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại TP HCM và các địa phương trên cả nước. Qua quá trình điều tra, cơ quan tố tụng đã khởi tố, điều tra và truy tố tổng cộng 254 bị can về 11 tội danh khác nhau.

Hai bị cáo Đặng Việt Hà và Trần Kỳ Hình, đều là cựu Cục trưởng Đăng kiểm Việt Nam, được xác định phải chịu trách nhiệm cao nhất vì không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao. Theo VKS, hai ông đã đưa ra chủ trương nhận hối lộ và buông lỏng quản lý, dẫn đến sai phạm và tiêu cực có hệ thống trong suốt thời gian dài.

Kết quả thẩm vấn và tài liệu trong hồ sơ cho thấy, trong thời gian giữ chức Cục trưởng, ông Đặng Việt Hà đã thiếu kiểm tra, giám sát và tiếp tục đưa ra các chủ trương chỉ đạo cán bộ Phòng kiểm định xe cơ giới và các Trung tâm Đăng kiểm nhận hối lộ vì lợi ích cá nhân. Số tiền này được chia theo nguyên tắc “phải đảm bảo lợi ích của ông Hà là cao nhất”.

Lời khai của các bị cáo khác và dữ liệu thu thập được xác định, ông Đặng Việt Hà đã nhận hối lộ tổng cộng hơn 40 tỷ đồng từ các trung tâm đăng kiểm khối V, Phòng kiểm định xe cơ giới (phòng VAR) và một số trung tâm đăng kiểm khối D. Ông Hà hưởng lợi gần 8,8 tỷ đồng và 13.000 USD.

Đối với ông Trần Kỳ Hình, người tiền nhiệm của ông Hà, VKS xác định ông cũng có các hành vi sai phạm tương tự. Ông Hình bị cáo buộc đã nhận tiền hối lộ tổng cộng hơn 6,5 tỷ đồng và 23.000 USD từ doanh nghiệp và các đơn vị đăng kiểm để bỏ qua sai phạm trong việc cấp phép hoạt động Trung tâm Đăng kiểm và trong quá trình kiểm định phương tiện.

Ngoài ra, ông Hình còn lợi dụng chức vụ quyền hạn để duyệt cấp năng lực cho các cơ sở không đủ điều kiện, tạo điều kiện cho cơ sở đóng tàu hoạt động trái pháp luật, ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các chi cục đăng kiểm và Cục Đăng kiểm Việt Nam.

Ngoài Đặng Việt Hà và Trần Kỳ Hình, còn có nhiều lãnh đạo và cán bộ tại Phòng kiểm định xe cơ giới (VAR) và các Trung tâm Đăng kiểm bị cáo buộc có sai phạm. Trong đó, Trần Anh Quân (quyền trưởng phòng VAR) là nhân vật quyền lực nhất, hưởng lợi 11,5 tỷ đồng và 9.500 USD, nhưng phải chịu trách nhiệm về tổng số tiền các đăng kiểm viên thuộc phòng VAR đã nhận hối lộ, lên tới hơn 60 tỷ đồng.

Quá trình xét xử, ông Đặng Việt Hà thừa nhận hành vi nhận hối lộ và đã hưởng lợi hơn 8,5 tỷ đồng, nhưng phủ nhận việc đưa ra chủ trương nhận hối lộ và ăn chia. Ông Hà cho rằng các sai phạm đã xảy ra từ năm 2019 khi ông còn giữ chức Cục phó.

Ngoài ra, Cựu cục trưởng Trần Kỳ Hình cũng tỏ ra ăn năn hối hận về các sai phạm trong thời kỳ đương chức, nhưng cho rằng số tiền hưởng lợi chỉ có 2,85 tỷ đồng và 12.000 USD, không nhiều như con số bị quy buộc.

Hầu hết bị cáo còn lại thuộc Phòng kiểm định xe cơ giới, Phòng Tàu sông, các trung tâm đăng kiểm và đơn vị liên quan đều thừa nhận hành vi sai phạm như cáo trạng nêu, chỉ có một số người không đồng ý với số tiền bị cáo buộc chiếm hưởng.

Theo đó, Viện Kiểm sát nhân dân (VKS) đánh giá đây là vụ án tham nhũng kinh tế có quy mô đặc biệt lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng trong lĩnh vực quản lý Nhà nước đối với hoạt động đăng kiểm phương tiện xe cơ giới và thủy nội địa. Vụ án được phá nhờ manh mối từ hai chiếc ô tô có dấu hiệu cơi nới thành thùng so với quy chuẩn.

Các bị cáo phải đối mặt với nhiều tội danh khác nhau, bao gồm “Nhận hối lộ” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Đặng Việt Hà phải chịu trách nhiệm hình sự về tổng số tiền nhận hối lộ là hơn 40 tỷ đồng, trong đó ông hưởng lợi hơn 8,5 tỷ đồng. Trần Kỳ Hình phải chịu trách nhiệm hình sự về tổng số tiền nhận hối lộ là 7,1 tỷ đồng.

Tóm lại, phiên tòa xét xử vụ án tham nhũng tại Cục Đăng Kiểm Việt Nam là một trong những vụ án tham nhũng kinh tế lớn nhất trong lĩnh vực đăng kiểm. Sự tham nhũng và sai phạm của các lãnh đạo và cán bộ trong Cục Đăng kiểm đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng và làm suy giảm lòng tin của người dân vào hệ thống quản lý Nhà nước. Phiên tòa không chỉ là một bước quan trọng trong việc đưa ra công lý cho những hành vi sai trái mà còn là một lời cảnh tỉnh cho tất cả các cán bộ, công chức trong hệ thống quản lý Nhà nước về tầm quan trọng của việc giữ gìn đạo đức và trách nhiệm nghề nghiệp.

Bích Ngân