Vì sao TP.HCM khó kiểm soát người nhiễm HIV?

HIV/AIDS được xem là bệnh mạn tính, có thể điều trị lâu dài, tuy nhiên, số người nhiễm mới có tải lượng virus cao là mối nguy cơ hàng đầu tại TP.HCM.

Tại hội nghị tổng kết “Hành trình 30 năm phòng, chống HIV/AIDS và cơ hội kết thúc đại dịch AIDS vào năm 2030” do Sở Y tế TP.HCM tổ chức sáng 14/1, bác sĩ Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM (HCDC), cho biết tại TP.HCM, số người nhiễm mới HIV được phát hiện hàng năm khoảng 5.500 người. Trong đó, khoảng 3.300 người sinh sống tại thành phố (chiếm 60%).

Nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) cũng là nguồn lây nhiễm cấp tính trong cộng đồng. Khoảng 50-60% ca nhiễm mới được phát hiện ở nhóm đối tượng này. Các bệnh nhân thuộc nhóm này có tải lượng virus trên 1.000 copies/ml.

Theo bác sĩ Nguyễn Trí Dũng, sau giai đoạn đẩy lùi đại dịch, HIV được xem là bệnh mạn tính, có thể điều trị lâu dài, tuy nhiên, số người nhiễm mới có tải lượng cao là mối nguy cơ hàng đầu. Bản thân họ cũng không biết bị nhiễm HIV nên tiếp tục có hành vi tiếp xúc, lây virus cho bạn tình, bạn chích, trở thành F0 trong cộng đồng, chiếm khoảng 30% người nhiễm mới được phát hiện.

“Nếu không nhanh chóng phát hiện được người có tải lượng virus cao, họ tiếp xúc, quan hệ và lây lan dịch trong cộng đồng và trở thành F0. Sau khi tìm được F0, ngành y tế buộc phải tìm hiểu, truy vết những người tiếp xúc là F1, F2 và cắt từng chuỗi lây nhiễm. Nếu không can thiệp đúng đối tượng, chúng ta vẫn sẽ không kiểm soát được đại dịch. Tuy nhiên, nhóm này khó tiếp cận”, ông Dũng bày tỏ lo ngại.

Lý giải điều này, Giám đốc HCDC cho biết trong số bệnh nhân đang điều trị ARV, hàng năm có khoảng 3-5% trường hợp bỏ điều trị, cùng với số người nhiễm HIV chưa được đưa vào điều trị có tải lượng virus cao, trở thành nguồn lây nhiễm HIV cấp trong cộng đồng.

Tuy nhiên, 84% nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới nhiễm mới HIV chủ yếu thuộc giới trẻ. Đây là nguy cơ bùng phát dịch trên nhóm MSM. Ngoài ra, nhóm nguy cơ lây nhiễm HIV khó tiếp cận do phần lớn là người có vị trí xã hội, yêu cầu bảo mật cao.

Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM nhận định thành phố đã kiểm soát được đại dịch HIV. Tuy nhiên, tỷ lệ nhiễm trong các nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới và nhóm chuyển giới có xu hướng tăng, người nhiễm mới cũng tập trung ở nhóm này. Tệ nạn sử dụng ma túy vẫn còn phức tạp do hiện nay chủ yếu sử dụng ma túy tổng hộp. Tệ nạn mại dâm có xu hướng tiếp tục phát triển và biến tướng.

Bích Huệ/ZNS