Vẫn còn khó khăn trong việc bỏ sổ hộ khẩu
Việc bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hoàn toàn phụ thuộc vào việc xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và cấp mã số định danh cá nhân, song cả 2 việc này đến nay vẫn chưa hoàn thành.
Ngày 17.4, Thường trực Ủy ban pháp luật Quốc hội đã tổ chức phiên họp mở rộng để thẩm tra sơ bộ dự luật Cư trú (sửa đổi).
Trình bày tờ trình của Chính phủ tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc, đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo, cho hay dự luật Cư trú (sửa đổi) đã thể chế hóa 2 nhóm chính sách đã được Chính phủ thông qua.
Một là bãi bỏ hình thức quản lý dân cư bằng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú và thay thế bằng hình thức quản lý theo số định danh cá nhân cập nhật thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cở sở dữ liệu về cư trú.
Theo đó, dự luật Cư trú (sửa đổi) sẽ thay thế việc quản lý cư trú (thường trú, tạm trú) từ phương thức thủ công bằng sổ giấy sang phương thức quản lý bằng việc sử dụng mã số định danh cá nhân.
Chính sách thứ 2 là quy định về trình tự, thủ tục đăng ký cư trú theo hướng đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Theo ông Ngọc, việc thực hiện quản lý dân cư thông qua phương thức mới bằng mã số định danh cá nhân trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú sẽ dẫn đến việc bãi bỏ một phần hoặc toàn bộ 13 nhóm thủ tục hành chính liên quan đến đăng ký, quản lý thường trú, tạm trú của công dân.
Cân nhắc thời điểm trình ra Quốc hội
Tại phiên họp, các đại biểu đều bày tỏ tán thành với sự cần thiết sửa đổi toàn diện luật Cư trú, ủng hộ các chính sách lớn của dự án luật, nhất là việc bãi bỏ hình thức quản lý dân cư bằng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú và thay thế bằng hình thức quản lý theo số định danh cá nhân cập nhật thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú.
Các đại biểu cho rằng, phương thức quản lý này không chỉ đơn giản hóa thủ tục, giấy tờ, tiết kiệm chi phí hành chính cho công dân, mà còn góp phần bảo đảm quản lý công dân chặt chẽ, thực chất, khắc phục nhiều bất cập trong quản lý dân cư ở nước ta hiện nay.
Đây cũng là phương thức quản lý cư trú hiện đại dựa trên việc ứng dụng công nghệ thông tin, phù hợp với xu thế phát triển được một số quốc gia trên thế giới áp dụng.
Tuy nhiên, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Trần Thị Dung bày tỏ băn khoăn về tính khả thi của quy định, bởi cho rằng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đang trong quá trình xây dựng và hoàn thiện và đã chậm về tiến độ so với yêu cầu của luật Căn cước công dân.
Dẫn số liệu trong chính tờ trình của Chính phủ cho biết tới nay mới có 16 triệu công dân được cấp số định danh cá nhân, bà Dung cho rằng, việc bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khi luật này có hiệu lực (dự kiến năm 2021) trong khi còn một khối lượng lớn công việc cần phải thực hiện để hoàn thành xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, và hàng chục triệu công dân cần được cấp số định danh cá nhân, là vấn đề cần cân nhắc thận trọng.
Ông Bùi Văn Xuyền, Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật, nhận xét ngoài việc phụ thuộc vào tiến độ hoàn thành Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cũng như việc cấp số định danh cá nhân cho tất cả công dân Việt Nam, hồ sơ dự án luật gửi chậm so với quy định, việc đánh giá tác động các chính sách và tổng kết thực tiễn cũng chưa đầy đủ, nhất là đánh giá các nội dung đề xuất sửa đổi.
Từ đó, ông Xuyền đề nghị cân nhắc thời điểm trình dự án luật này, có thể lùi thời gian trình sang kỳ họp thứ 10 để bảo đảm xem xét kỹ lưỡng các nội dung, hoàn thiện hồ sơ dự luật, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay, việc tham vấn, lấy ý kiến, khảo sát thực tiễn bị hạn chế, khó có thể đánh giá được một cách đầy đủ, chưa kể kỳ họp thứ 9 tới, Quốc hội không họp tập trung được nhiều thời gian.
PV/TN
