USD trả giá đắt để trở thành đồng tiền dự trữ tồi nhất thế giới
Theo các chuyên gia phân tích của tờ Foreign Affairs (FA), USD được cho là đồng tiền dự trữ tồi tệ nhất trên thế giới, nhưng không có đồng tiền nào khác có thể thống trị toàn cầu như nó.
Tuy nhiên, đồng đô la Mỹ có một nhược điểm. Để đóng vai trò là xương sống của nền kinh tế thế giới, Hoa Kỳ phải cho phép vốn lưu chuyển tự do qua biên giới, đồng thời hấp thụ các khoản tiết kiệm và sự mất cân bằng nhu cầu từ nhiều quốc gia khác.
Điều này có nghĩa là Mỹ tạo ra một thâm hụt giả mạo để bù đắp sự thặng dư của các quốc gia khác và cho phép họ chuyển đổi sản xuất dư thừa thành tiền tiết kiệm trong tài sản của Mỹ, bằng cách mua bất động sản, nhà máy, cổ phiếu hoặc trái phiếu.
Quá trình này làm giảm nhu cầu trên phạm vi toàn cầu, đồng thời buộc Mỹ phải bù đắp lại sự mất cân bằng này bằng cách tăng tỷ lệ thất nghiệp hoặc nợ trong nước. Nói cách khác, cả Washington và thế giới nói chung sẽ hưởng lợi từ một đồng đô la ít chi phối hơn.
Tuy nhiên, việc thay thế một đồng tiền dự trữ toàn cầu không phải lúc nào cũng mang lại lợi ích cho tất cả các quốc gia, chẳng hạn như các thành viên của khối BRICS. Chuyên gia của FA tự tin khẳng định rằng việc đạt được một thế giới ổn định trong thời kỳ hậu đồng USD sẽ không dễ dàng.
Các cuộc tranh luận về khả năng sụp đổ của đồng USD đã bỏ qua những vấn đề quan trọng liên quan đến tác động của sự thay đổi này đối với các quốc gia thặng dư vĩnh viễn – những quốc gia phải giảm mạnh các ngành kinh tế dựa vào xuất khẩu.
Quá trình chuyển đổi sẽ liên quan đến nhiều khía cạnh hơn việc chỉ đơn giản chọn một đồng tiền mới để giao dịch. Điều này sẽ đòi hỏi tạo ra một cấu trúc hoàn toàn mới cho quan hệ thương mại quốc tế và dòng vốn.
Mặc dù hệ thống mới có thể bền vững và mang lại lợi ích lâu dài cho nền kinh tế Mỹ, nhưng sự xuất hiện của nó sẽ gây ra sự lộn xộn và đau đớn cho nhiều nền kinh tế thặng dư trên thế giới.
Sự thống trị của đồng đô la đang giảm dần trong những thập kỷ gần đây khi vai trò của Mỹ trong thương mại toàn cầu yếu đi. Đặc biệt, việc Ngân hàng Trung ương Nga đóng băng tài sản trị giá hơn 300 tỷ USD vào năm ngoái đã tạo nên một sự thay đổi trong suy nghĩ và gây ra những lời kêu gọi mới từ một số nền kinh tế mới nổi lớn nhất thế giới để tránh sử dụng đồng tiền của Mỹ.
Theo Nikhil Sanghani, Giám đốc điều hành của OMFIF, “Sự giảm sút của đô la phù hợp với xu hướng lịch sử trong 10 năm qua. Các nhà quản lý dự trữ cho biết không có xu hướng chính rõ rệt từ đường đi đó.”
Một cuộc khảo sát của OMFIF với 75 ngân hàng trung ương đã cho thấy rằng 16% trong số đó có kế hoạch tăng tỷ lệ nắm giữ đồng đô la Mỹ trong vài năm tới, trong khi chỉ có 10% dự định giảm tỷ lệ này.
Tuy nhiên, trong 10 năm tới, 6% các ngân hàng trung ương cho biết họ dự kiến sẽ giảm tỷ lệ nắm giữ đồng đô la.
Theo nhận định từ các chuyên gia từ tờ Barron’s, mối đe dọa trực tiếp nhất đối với tình trạng của đồng đô la sẽ là sự vỡ nợ của Hoa Kỳ nếu Quốc hội không tăng trần nợ. Việc không đưa nợ của chính phủ vào con đường bền vững lâu dài cũng sẽ đe dọa đồng bạc xanh, khiến nó rơi vào quỹ đạo tương tự như quỹ đạo của đồng bảng Anh, bắt đầu từ một thế kỷ trước.
“Và đó thực sự sẽ là một lời nguyền”, tờ báo nhấn mạnh.
Tuệ Ngô
