Ukraine sẵn sàng ngừng bắn, Mỹ không loại trừ đưa quân – hòa bình đang tới gần?
Ngày 18/8/2025 (giờ Mỹ), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có cuộc gặp chính thức với cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng. Đây là một phần trong nỗ lực quốc tế nhằm tìm kiếm một lối thoát ngoại giao cho cuộc xung đột kéo dài giữa Ukraine và Nga.
Tại Phòng Bầu dục, trước sự chứng kiến của giới truyền thông, ông Zelensky nhấn mạnh Ukraine “cần mọi thứ” liên quan đến đảm bảo an ninh – từ vũ khí, tình báo đến huấn luyện – và thẳng thắn thừa nhận rằng Kyiv vẫn phụ thuộc sâu sắc vào Mỹ và các đồng minh phương Tây để duy trì sức mạnh phòng thủ.
Đáng chú ý, Ukraine đã cam kết sẽ mua 100 tỷ USD vũ khí Mỹ (với sự tài trợ của châu Âu) và ký thỏa thuận drone trị giá 50 tỷ USD nếu đạt được thỏa thuận hòa bình – đổi lại là những đảm bảo an ninh chắc chắn từ phía Washington.
Trong khi đó, ông Trump – người từng tỏ ra hoài nghi về việc viện trợ quân sự cho Ukraine – đã thể hiện lập trường mềm mỏng hơn: ông ủng hộ khái niệm ngừng bắn như một bước đi chiến lược để “chấm dứt giết chóc ngay lập tức”, song nhấn mạnh rằng một giải pháp hòa bình toàn diện mới là điều cần hướng tới. “Chúng tôi đang làm việc về một thỏa thuận hòa bình trong khi họ vẫn đang chiến đấu. Tôi muốn họ dừng lại. Nhưng về mặt chiến lược, có thể điều đó không có lợi cho một bên,” ông Trump phát biểu.
Cựu Tổng thống Mỹ cũng không loại trừ khả năng gửi quân đội Mỹ tới Ukraine để giám sát hòa bình nếu đạt được thỏa thuận, đồng thời tiết lộ khả năng sẽ gọi điện cho Tổng thống Nga Vladimir Putin sau cuộc gặp với ông Zelensky.
Tổng thống Zelensky tuyên bố sẵn sàng cho một giải pháp ngoại giao, bao gồm khả năng tổ chức một cuộc gặp ba bên giữa Ukraine – Nga – Mỹ. Tuy nhiên, ông khẳng định Ukraine sẽ không nhượng bộ lãnh thổ nào cho Nga và cho rằng một lệnh ngừng bắn là tiền đề cần thiết cho một nền hòa bình lâu dài.
Theo CNN, cuộc gặp này được đánh giá là mang tính “bước ngoặt”, đặc biệt sau khi ông Trump bóng gió rằng các đảm bảo an ninh mới cho Ukraine có thể giống với Điều 5 của NATO – tức cam kết phòng thủ tập thể, dù không đưa Kyiv gia nhập khối.
Tuy vậy, phía châu Âu vẫn thận trọng. Nhiều lãnh đạo EU và NATO đã có mặt tại Washington trong cùng ngày để thúc đẩy lập trường chung và tránh việc ông Trump đưa ra thỏa thuận theo hướng nhượng bộ Nga, nhất là sau cuộc gặp riêng giữa ông và Tổng thống Putin diễn ra gần đây.
Trong một thay đổi đáng chú ý về hình ảnh, Tổng thống Zelensky – vốn nổi tiếng với phong cách áo lính suốt thời chiến – đã xuất hiện tại Nhà Trắng trong trang phục vest đen, như một cách gửi đi tín hiệu về một “hình ảnh hòa bình” và sự nghiêm túc trong nỗ lực ngoại giao.
Ông cũng gửi lời cảm ơn tới ông Trump vì “nỗ lực cá nhân” nhằm chấm dứt chiến tranh, đồng thời trao tận tay một bức thư từ phu nhân Ukraine gửi tới Đệ nhất phu nhân Melania Trump – một chi tiết cho thấy sự mềm hóa rõ rệt trong ngoại giao cá nhân giữa hai nhà lãnh đạo từng có nhiều bất đồng.
Tuy không có thỏa thuận cụ thể nào được công bố ngay sau cuộc gặp, cả ông Trump lẫn ông Zelensky đều bày tỏ sự lạc quan về cơ hội đạt được hòa bình trong tương lai gần. Ông Trump nhấn mạnh: “Nếu có một thỏa thuận hòa bình, nó sẽ được duy trì.”
Dẫu vậy, nhiều câu hỏi vẫn đang bỏ ngỏ: Liệu Moscow có chấp nhận tham gia một cuộc đàm phán ba bên? Liệu đảm bảo an ninh mà Ukraine kỳ vọng có đủ sức ngăn chặn một cuộc xâm lược mới? Và liệu cam kết viện trợ vũ khí quy mô lớn từ Mỹ – dù thông qua châu Âu – có được Quốc hội Mỹ hậu thuẫn?
Cuộc gặp Trump – Zelensky lần này không chỉ là nỗ lực ngoại giao thông thường mà còn thể hiện một bước ngoặt tiềm năng cho toàn bộ cục diện chiến tranh Nga – Ukraine. Trong bối cảnh Mỹ bước vào cuộc bầu cử tổng thống năm 2025, thái độ và chính sách đối ngoại của người đứng đầu Nhà Trắng sẽ đóng vai trò then chốt cho tương lai Ukraine – và cả an ninh châu Âu.
Thảo Nguyên
