Từ đề thi “gây sốc” đến hàng giả tràn lan: Quốc hội không đứng ngoài cuộc
Trong phiên họp sáng nay của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, báo cáo công tác dân nguyện những tháng 4, 5 và 6 đã thu hút sự quan tâm đặc biệt, khi hàng loạt vấn đề sát sườn với đời sống người dân như thi cử, giáo dục nghề, chất lượng ngoại ngữ, hàng giả… được thảo luận một cách cởi mở, thẳng thắn và xây dựng. Đáng chú ý, những quan điểm đổi mới và hướng xử lý tích cực cho thấy quyết tâm đồng hành cùng nhân dân của cơ quan dân cử cao nhất.
Một trong những điểm “nóng” trong báo cáo dân nguyện là phản ánh từ dư luận về đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025 – năm đầu tiên thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh, nhiều ý kiến cho rằng đề thi có độ khó cao, vượt trội so với các năm trước, khiến học sinh và phụ huynh gặp không ít áp lực.
Tuy nhiên, ông Vinh cũng nhìn nhận tích cực rằng, đề thi mới thiên về thực tiễn và năng lực tư duy, phản ánh đúng tinh thần đổi mới giáo dục – chuyển từ học thuộc lòng sang phát triển năng lực. Hơn nữa, đề thi cần có tính phân loại rõ ràng, giúp các trường đại học tuyển sinh hiệu quả, tránh tình trạng “xếp bằng nhau”, gây ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo sau phổ thông.
Ủy ban Văn hóa – Xã hội đã đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo báo cáo cụ thể, đồng thời sẽ phối hợp với các chuyên gia độc lập để phân tích đề thi, từ đó đưa ra điều chỉnh phù hợp. Đây là bước đi thận trọng, cầu thị và thực tiễn, phản ánh sự quan tâm thực chất đến chất lượng giáo dục.
Cũng trong phiên họp, ông Nguyễn Đắc Vinh cho biết Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đề xuất xây dựng mô hình THPT nghề, khuyến khích học sinh học nghề sớm. Điều này không chỉ giúp giảm tải áp lực vào lớp 10 – vốn đang quá nặng ở nhiều địa phương – mà còn góp phần giải quyết bài toán thiếu hụt lao động kỹ thuật chất lượng cao.
Việc định hướng phân luồng học sinh sau THCS nếu làm bài bản, có chính sách hỗ trợ tốt, sẽ giúp các em có nhiều lựa chọn phù hợp với năng lực, điều kiện thay vì dồn vào một con đường đại học duy nhất. Đây chính là giải pháp dài hơi, chiến lược cho cả giáo dục và thị trường lao động.
Một điểm sáng đáng chú ý là chủ trương nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh trong trường học, với mục tiêu lâu dài là đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong giáo dục. Chủ nhiệm Nguyễn Đắc Vinh dẫn Kết luận 91 của Bộ Chính trị, khẳng định vai trò then chốt của tiếng Anh trong nghiên cứu khoa học, giao tiếp quốc tế, du lịch, và phát triển kinh tế.
“Chúng ta mong muốn thế hệ trẻ được trang bị tốt hơn để hội nhập sâu rộng với thế giới. Tuy nhiên, hệ thống giáo dục hiện nay chưa đủ mạnh để đạt được điều đó, cần đổi mới căn bản từ chương trình, giáo viên đến phương pháp giảng dạy,” ông Vinh chia sẻ.
Một trong những vấn đề dân nguyện nổi bật là tình trạng thuốc giả, thực phẩm giả và hàng hóa không rõ nguồn gốc đang diễn biến phức tạp. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện Lê Thị Nga cho biết, Ủy ban đã kiến nghị Thường vụ Quốc hội yêu cầu Chính phủ và các bộ ngành vào cuộc quyết liệt hơn.
Đặc biệt, trong tháng 8 tới, Quốc hội sẽ tổ chức một phiên giải trình riêng về hàng giả, tập trung vào hai nhóm chính: thuốc và thực phẩm. Phiên giải trình có sự tham gia của các cơ quan giám sát, các bộ quản lý chuyên ngành và địa phương, với mục tiêu làm rõ:
Trách nhiệm trong hậu kiểm chất lượng sản phẩm, quy trình giám sát, xử lý vi phạm, và các giải pháp mạnh để bảo vệ sức khỏe, quyền lợi người tiêu dùng.
Đây là minh chứng cho tinh thần hành động vì dân, từ phản ánh của cử tri đến chính sách kiểm tra, xử lý cụ thể và toàn diện.
Những nội dung thảo luận tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho thấy một bức tranh tích cực, phản ánh tinh thần nghiêm túc tiếp thu ý kiến cử tri, cùng với tư duy cải cách chủ động từ các cơ quan của Quốc hội. Từ giáo dục, thi cử, hướng nghiệp đến ngôn ngữ và an toàn tiêu dùng – các vấn đề đều được nhìn nhận không chỉ bằng giải pháp ngắn hạn, mà cả bằng chiến lược dài hạn, toàn diện.
Thảo Nguyên
