Truy nã cựu Chánh Văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM

Vụ án liên quan đến Công ty cổ phần Tiến bộ Quốc tế (AIC) và một số cán bộ, trong đó có bà Lê Phương Nga – cựu Chánh Văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM – đã và đang thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận. Bên cạnh những sai phạm cụ thể đã được cơ quan chức năng làm rõ, vụ việc cũng là một lời cảnh tỉnh, đồng thời mở ra cơ hội để rà soát, cải cách và hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý đầu tư công, đặc biệt ở các lĩnh vực thiết yếu như giáo dục và y tế.

Việc Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM chính thức truy tố bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc AIC – cùng nhiều đồng phạm, trong đó có các cá nhân từng giữ vai trò quản lý tại các sở, ngành, cho thấy rõ nguyên tắc “mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật” đang được thực thi nghiêm túc. Dù những người có liên quan hiện đang bỏ trốn và bị truy nã, nhưng cơ quan chức năng vẫn tiến hành đầy đủ các bước tố tụng, bao gồm chỉ định luật sư bào chữa, tống đạt quyết định truy tố và công khai kêu gọi đầu thú để hưởng chính sách khoan hồng.

Đây là biểu hiện tích cực cho thấy hệ thống tư pháp đang vận hành một cách minh bạch, kiên quyết và không nhân nhượng với sai phạm, bất kể người vi phạm là ai hay giữ vị trí nào trong bộ máy nhà nước.

Theo cáo trạng, Công ty AIC đã sử dụng thủ đoạn lập nhóm “quân xanh” trong các gói thầu nhằm gian lận đấu thầu, từ đó trúng nhiều gói thầu lớn tại TP.HCM, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục và y tế. Sai phạm kéo dài trong thời gian dài, gây thiệt hại lên tới hơn 145 tỷ đồng.

Trường hợp bà Lê Phương Nga bị cáo buộc ký các văn bản trình lãnh đạo Sở phê duyệt kế hoạch đấu thầu và thanh toán gói thầu khi chưa nghiệm thu – gây thiệt hại 763 triệu đồng – cũng là minh chứng cho việc các lỗ hổng trong quy trình phê duyệt, giám sát, kiểm tra nghiệm thu cần được rà soát, khắc phục triệt để.

Thay vì chỉ tập trung vào việc xử lý sai phạm, điều quan trọng hơn lúc này là nhìn nhận lại toàn bộ quy trình để từ đó đề xuất cải cách mạnh mẽ trong công tác đấu thầu, nghiệm thu và sử dụng ngân sách nhà nước.

Một trong những điểm tích cực có thể nhìn thấy rõ từ vụ án này là cơ hội để cải cách và nâng cao năng lực quản lý đầu tư công. Những lỗ hổng được phát hiện trong vụ việc cho thấy nhu cầu cấp thiết về việc:

Chuẩn hóa quy trình đấu thầu, tăng cường số hóa để hạn chế tiêu cực.

Nâng cao năng lực và đạo đức công vụ của cán bộ tham gia quản lý dự án.

Tăng cường sự giám sát độc lập của các cơ quan chuyên môn và xã hội.

Công khai, minh bạch các thông tin đấu thầu và nghiệm thu để người dân có thể theo dõi.

Những hành động này không chỉ ngăn ngừa gian lận trong tương lai mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh, sử dụng hiệu quả từng đồng ngân sách nhà nước.

Chính sách pháp luật nhân văn: Khoan hồng nhưng không dung túng

Việc cơ quan công an và viện kiểm sát kêu gọi các bị can bỏ trốn ra đầu thú để hưởng chính sách khoan hồng là biểu hiện rõ nét của một nền tư pháp không chỉ nghiêm minh mà còn nhân đạo. Những người vi phạm pháp luật nếu tự nguyện ra đầu thú, hợp tác điều tra và khắc phục hậu quả sẽ có cơ hội giảm nhẹ hình phạt, sửa sai và trở về với xã hội.

Tuy nhiên, nếu tiếp tục bỏ trốn, họ sẽ bị xét xử vắng mặt, đồng nghĩa với việc từ bỏ quyền tự bảo vệ mình theo đúng quy định pháp luật.

Vụ án AIC là một vụ án đặc biệt nghiêm trọng, để lại nhiều hậu quả nặng nề. Tuy nhiên, nhìn từ một góc độ khác, đây cũng là cơ hội để xã hội nhìn lại, rút kinh nghiệm và chuyển hóa sai lầm thành động lực cải cách.

Thảo Nguyên