Trung Quốc muốn thế chân vào chỗ Mỹ đã rút lui
Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Wentao ngày 16/9 gửi đơn xin gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) tới người đồng cấp New Zealand Damien O’Connor, South China Morning Post đưa tin.
Hai vị bộ trưởng đã điện đàm “để trao đổi về những công việc sắp tới liên quan tới đơn xin gia nhập chính thức của Trung Quốc”, theo Bộ Thương mại Trung Quốc.
Với 11 thành viên, trong đó có Việt Nam, hiệp định CPTPP chiếm 13% thương mại toàn cầu. Tiền thân của CPTPP là Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Ông Trump rút lui khỏi TPP sau khi chỉ trích hiệp định này sẽ đẩy nhanh tốc độ mất việc làm của ngành sản xuất Mỹ.
Động thái xin gia nhập của Trung Quốc theo sau động thái tương tự của Anh vào tháng 1.
“Trung Quốc muốn bắt đầu đàm phán trước khi Anh gia nhập hiệp định này vì rủi ro Trung Quốc bị phủ quyết gia nhập khi ấy sẽ lớn hơn”, Sourabh Gupta, viện sĩ cấp cao thuộc VIện Nghiên cứu Trung – Mỹ tại Washington, nhận định. “Nước duy nhất (trong CPTPP) có thái độ không hoan nghênh là Nhật Bản”.
Nhật Bản hiện nắm quyền chủ tịch đối với cơ quan ra quyết định CPTPP, trong khi New Zealand phụ trách tiếp nhận yêu cầu gia nhập hiệp định.
Sau khi đơn gia nhập được chấp nhận, một nhóm công tác sẽ được thành lập để tiếp tục quá trình đàm phán. Ứng viên gia nhập cần thể hiện mình dự định tuân thủ quy tắc của CPTPP và bắt đầu thương lượng thuế quan với các thành viên theo hình thức song phương.
Chính phủ Anh hồi tháng 6 cho biết quá trình xem xét đơn gia nhập của nước này đã bắt đầu.
Trung Quốc xin gia nhập CPTPP vào thời điểm nước này chuẩn bị cho việc thực thi Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), một hiệp định thương mại khác giữa các quốc gia trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Tuy được cho là một thắng lợi cho Bắc Kinh, RCEP chủ yếu liên quan tới việc gỡ bỏ thuế quan và giảm các hàng rào thương mại khác.
Trong khi đó, CPTPP có phạm vi rộng hơn như cam kết về tiêu chuẩn lao động và bảo vệ môi trường, quy tắc ngăn ngừa doanh nghiệp nhà nước bóp méo thị trường, và quy định bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ…
Khi được hỏi về việc Trung Quốc xin gia nhập CPTPP, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết Tổng thống Joe Biden “đã tỏ rõ rằng ông ấy sẽ không quay trở lại TPP nếu hiệp định này vẫn có nội dung như lúc ban đầu được đưa ra”.
Quốc Đạt
