Trung Quốc công bố loại thuốc điều trị đặc biệt, hiệu quả trên cả biến chủng Omicron

Trang bioRxiv, trang web nổi tiếng liên quan lĩnh vực y sinh học vừa công bố báo cáo của Đại học Bắc Kinh, Trung Quốc với thông tin, biến thể Omicron có thể khiến hầu hết các loại thuốc kháng thể đang có hiện nay đều trở nên không hiệu quả. Đồng thời công bố loại thuốc đặc biệt, hiệu quả trên cả biến chủng Omicron 

Theo dữ liệu mới nhất được công bố trên trang BioRxiv của nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Bắc Kinh, người ta thấy rằng ít nhất hơn 85% trong số các kháng thể trung hòa Covid-19 hiện có đã bị Omicron “qua mặt”, và đa phần các loại thuốc kháng thể trung hòa đã được phép đưa vào sử dụng khẩn cấp hiện nay đều không có tác dụng đối với chủng virus này.

Được biết, nhóm nghiên cứu dưới sự dẫn dắt của Giáo sư Tạ Hiểu Lượng, đã sử dụng phương pháp sàng lọc đột biến nấm men thông lượng cao. 9 loại thuốc kháng thể trung hòa đã được dùng để phân tích tác dụng đối với biến thể virus.

Kết quả cho thấy, hai kháng thể trung hòa của hãng dược Eli Lilly, Mỹ (LY-CoV555, LY-CoV016), hai kháng thể trung hòa của hãng dược Regeneron, Mỹ (REGN10933, REGN10987) và kháng thể trung hòa của AstraZeneca (AZD1061) hoàn toàn không có hiệu quả (có giá trị IC50 trung hòa đối với Omicron vượt quá 10ng/l); một kháng thể trung hòa khác (8895) của AstraZeneca và một kháng thể trung hòa (BRII-196) của hãng Brii Biosciences, Trung Quốc (các giá trị IC50 lần lượt là 6,86ng/l và 7,258l), cũng mất tác dụng.

Trong báo cáo của trang BioRxiv đăng tải cũng ghi nhận rằng, trong số 9 kháng thể trung hòa được đưa vào nghiên cứu, 2 kháng thể trung hòa có thể vô hiệu hóa hiệu quả Omicron là kháng thể của hãng dược Vir, Mỹ (VIR-7831) và kháng thể của hãng Singlomics, Trung Quốc (DXP-604) (có giá trị IC50 lần lượt là 0,181ng/l và 0,287ng/l). Tuy nhiên, cả 9 kháng thể trên vẫn có tác dụng chống lại chủng Delta hiện đang thống trị trên thế giới.

Ngay sau đó, trong phản hồi mới nhất vào ngày 12/12, công ty Brii Biosciences, hãng sản xuất liệu pháp kết hợp 2 kháng thể đơn dòng BRII-196 và BRII-198 vừa được Cục Quản lý Dược phẩm Quốc gia Trung Quốc phê duyệt trở thành thuốc điều trị Covid-19 đầu tiên sử dụng trên thị trường nước này, cho biết trên tài khoản WeChat chính thức rằng dữ liệu thử nghiệm cho thấy thuốc này vẫn duy trì hoạt động trung hòa đối với Omicron.

Theo đó, liệu pháp “cocktail kháng thể” gồm các kháng thể đơn dòng BRII-196 và BRII-198 của công ty Brii Biosciences đã được phê duyệt để điều trị cho bệnh nhân COVID-19 triệu chứng nhẹ hoặc trung bình nhưng có nguy cơ cao dẫn đến nhập viện hoặc tử vong. Thuốc này có thể sử dụng ở cả người lớn và thanh thiếu niên từ 12-17 tuổi.

Cơ chế chính của thuốc là vô hiệu hóa virus corona, ngăn không cho virus hấp thụ vào các tế bào nhạy cảm và do đó ngăn virus hoặc các vật liệu di truyền của nó xâm nhập vào tế bào để sinh sôi.

Theo SCMP, Brii Biosciences cho biết trong thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3, liệu pháp kháng thể đơn dòng của công ty đã cho thấy “kết quả đầy hứa hẹn”, giúp giảm 78% tỷ lệ nhập viện và tử vong ở các nhóm có nguy cơ cao. Kết quả này được đưa ra dựa trên các nghiên cứu tại 6 quốc gia thuộc 4 lục địa và 111 cơ sở nghiên cứu lâm sàng tại thời điểm thế giới ghi nhận nhiều biến thể mới của virus SARS-CoV-2.

Các nghiên cứu cho thấy thuốc có thể duy trì hoạt động trung hòa chống lại nhiều biến thể bao gồm Alpha, Delta và Omicron. Trong bước tiếp theo, nhóm của Giáo sư Zhang sẽ điều tra tác dụng phòng ngừa của “liệu pháp cocktail kháng thể” này ở những người có nguy cơ cao mắc Covid-19 và suy giảm miễn dịch.

Với một mũi tiêm, loại thuốc kháng thể này có thể tồn tại trong cơ thể người khoảng từ 9 đến 12 tháng. Bên cạnh hiệu quả điều trị được thể hiện trong các thử nghiệm lâm sàng, nó cũng có thể được sử dụng để phòng chống dịch. Giáo sư Zhang nói: “Thuốc kháng thể và vaccine bổ sung cho nhau. Nếu những người mắc các bệnh tiềm ẩn hoặc miễn dịch không thể dùng vaccine, họ có thể chọn dùng loại thuốc này để có được kháng thể chống lại COVID-19”.

Phương pháp điều trị này do công ty Brii Biosciences phối hợp phát triển với nhóm nghiên cứu của Giáo sư Zhang Linqi tại Đại học Thanh Hoa, Bệnh viện Nhân dân số 3 ở thành phố Thâm Quyến (tỉnh Quảng Đông). Kể từ ngày 5/11, thuốc đã được cấp phát cho gần 700 bệnh nhân, phục vụ cho công tác điều trị khẩn cấp. Hiện công ty đang nộp đơn xin cấp phép sử dụng khẩn cấp thuốc này tại Mỹ.

Trong khi đó, một số chuyên gia Trung Quốc đã khẳng định tầm quan trọng của các mũi tiêm nhắc lại trong việc tăng nồng độ kháng thể trung hòa chống lại SARS-CoV-2 và ngay cả khi biến thể Omicron thoát kháng thể, nồng độ sẽ vẫn đảm bảo hiệu lực của vaccine. Các chuyên gia này đồng thời nhấn mạnh, Trung Quốc sẽ chỉ mất 2 tháng để phát triển vaccine nhằm vào Omicron nếu các mũi tiêm nhắc lại mất tác dụng.

Bảo Trâm (Theo BioRxiv, SCMP)