Trách nhiệm của người nổi tiếng

Bà Nguyễn Phương Hằng, người mẫu Ngọc Trinh hay hotgirl Nguyễn Xuân Hương Trang (Trang Nemo) đều là những người có lượng lớn lượt theo dõi trên facebook, tiktok… Nhưng thay vì tuân thủ pháp luật, sống chuẩn mực, ứng xử có văn hoá trong đời sống cũng như trên không gian mạng thì họ lại làm điều ngược lại.

Nhìn lại 3 vụ án người nổi tiếng phạm pháp

Ngày 8/10/2023, sau khi kết thúc 15 ngày sau khi bản án phúc thẩm được tuyên, bà Nguyễn Phương Hằng không kháng cáo, chấp nhận mức án 3 năm tù giam về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” mà TAND TP HCM xét xử sơ thẩm đã tuyên.

HĐXX cấp sơ thẩm nhận định, nội dung vụ án như sau:

Bị cáo Nguyễn Phương Hằng thực hiện nhiều buổi livestream trên không gian mạng, phát ngôn có nội dung bịa đặt, biết rõ thông tin không đúng sự thật, thông tin chưa được kiểm chứng, xúc phạm nghiêm trọng uy tín, danh dự cá nhân, đưa lên không gian mạng những thông tin, bí mật cá nhân, bí mật gia đình, đời sống riêng tư trái quy định của pháp luật.

Xét hành vi của bị cáo vi phạm Luật An ninh mạng năm 2018 và Nghị định 72 ngày 15/7/2013 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet, thông tin trên mạng, đã xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của các cá nhân, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Do đó, HĐXX kết luận các bị cáo phạm tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.

Ngày 2/2/2024, sau hơn 3 tháng tạm giam, Trần Thị Ngọc Trinh hay còn gọi là người mẫu Ngọc Trinh (SN 1989, quê Trà Vinh) bị TAND TP HCM đưa ra xét xử. Tại tòa, người mẫu Ngọc Trinh khai trong lúc học kỹ năng để thi bằng lái xe phân khối lớn, bị cáo có xem được video của một số phụ nữ chạy mô tô biểu diễn các động tác khó. Phấn khích thái quá nên Ngọc Trinh muốn thực hiện theo.

HĐXX xác định Ngọc Trinh không có giấy phép lái xe phân khối lớn nhưng rủ Trần Xuân Đông đến các địa điểm là những tuyến đường giao thông công cộng trên địa bàn TP Thủ Đức để cùng thực hiện các động tác lái xe nguy hiểm, phản cảm như thả 2 tay, nằm trên yên xe, quỳ gối trên yên xe mô tô phân khối lớn…

Sau đó, Ngọc Trinh sử dụng các nền tảng mạng xã hội có hàng triệu lượt người theo dõi của mình để đăng tải các video thực hiện các động tác nguy hiểm, phản cảm khi lái mô tô phân khối lớn, có cả video bị tai nạn dẫn đến chấn thương ở chân.

Tại tòa, Ngọc Trinh nhiều lần khóc, bày tỏ ăn năn. Ngọc Trinh nói mục đích duy nhất của việc quay và đăng clip chỉ là để kỷ niệm. Ba ngày sau khi đăng tải các video, bị cáo bị phần lớn người theo dõi trên mạng xã hội lên án chỉ trích. Nhưng phải đến khi làm việc với cơ quan chức năng, bị cáo mới nhận thức rõ sai phạm của mình. Bị cáo nhận thức hành vi của mình là sai, gây ảnh hưởng xấu cho khán giả theo dõi mình. Bị cáo đã nhận thức được nếu trong lúc biểu diễn như vậy mà có người dân đi qua thì sẽ gây nguy hiểm cho họ.

Xem xét vụ án, HĐXX tuyên phạt Trần Thị Ngọc Trinh 1 năm tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 2 năm về tội “Gây rối trật tự công cộng”.

Chuyện Nguyễn Xuân Hương Trang (SN 1992; tên thường gọi là Trang Nemo) cũng từng là câu chuyện gây xôn xao dư luận bởi đây cũng là ngư14h00′ ngày 20/02/2024ời được quan tâm trên mạng xã hội. Nội dung vụ án thể hiện, do mâu thuẫn trong việc bán hàng online nên Trang và bà Trần Nguyễn Trà My (tên gọi khác là Trần My) đến cửa hàng của Trang tại quận 1 để giải quyết.

Chiều 16/1/2022, bà My cùng hai người khác đến cửa hàng “Trang Nemo” để xin lỗi nhưng sau đó thì đôi bên xảy ra mâu thuẫn.

Trang dùng tay giật khẩu trang của chị Phạm Lệ Khanh (bạn My), sau đó, người của Trang xông vào hành hung, đánh đạp vào bụng, lưng, vai… chị Khanh. Người bạn khác của My là Trần Thị Hoàng Yên xông vào can ngăn cũng bị đánh. Bảo vệ cửa hàng cũng lao vào tấn công chị Khanh.

Lực lượng chức năng đưa tất cả người liên quan về trụ sở làm việc. Trước khi rời khỏi cửa hàng, hai bên tiếp tục xô xát. Chị Khanh bị đa chấn thương phần mềm, sưng bầm rải rác các bộ phận trên cơ thể, tỉ lệ tổn thương do thương tích gây nên 3%. Riêng chị Yến không ghi nhận thương tích. Tại cơ quan công an, Trang và đồng phạm thừa nhận hành vi vi phạm của mình.

Hồi đầu tháng 9/2023, TAND TP HCM xét xử phúc thẩm đã tuyên bác kháng cáo, y án 9 tháng tù giam về tội “Gây rối trật tự công cộng” đối với bị cáo này. Sau bản án phúc thẩm, TAND TP HCM đã chuyển hồ sơ vụ án về cấp xét xử sơ thẩm (TAND quận 1). TAND quận 1 xét thấy bị cáo Trang cư trú tại quận 10 nên đã ủy thác cho TAND quận 10 thực hiện thi hành án.

Trách nhiệm nhận thức sự nổi tiếng của bản thân

Điểm chung dễ nhận ra nhất của các nhân vật được nêu phía trên, họ đều được xem là “những người nổi tiếng” cả trên mạng lẫn ngoài đời. Thực tế cho thấy, hiện nay khái niệm “người nổi tiếng” đã được mở rộng hơn rất nhiều. Không cần phải là người có tài năng hoặc phẩm chất gì quá đặc biệt, chỉ cần họ được một bộ phận dư luận chú ý thì ngay lập tức danh xưng “người nổi tiếng” sẽ được đóng vào.

Tất nhiên, sự nổi tiếng luôn đi kèm quyền lợi, với lợi thế được hàng triệu người theo dõi trên MXH, bất cứ một thông tin, quan điểm nào được họ đăng tải sẽ ngay lập tức nhận được hàng chục nghìn lượt quan tâm, bình luận. Kéo theo đó là những lợi ích vô cùng to lớn về thu nhập.

Và hiển nhiên, quyền lợi phải đi kèm với trách nhiệm. Ở đây là trách nhiệm tự nhận thức được “sức ảnh hưởng” của bản thân đối với xã hội, từ đó cần hết sức cẩn trọng với những hoạt động của bản thân hoặc các phát ngôn của mình. Thực tế cho thấy bản thân trách nhiệm này không phải là “cái cùm” đeo vào sự nổi tiếng, mà chỉ cần hiểu đúng và có sự nhận thức, thì trách nhiệm này cũng sẽ là sự đóng góp của người nổi tiếng đối với xã hội, từ đó lại gián tiếp gia tăng sự nổi tiếng của bản thân.

Chúng ta không quá xa lạ gì với những hành vi đẹp, ấn tượng của anh chàng Quang Linh Vlog, của Rapper Đen Vâu… những người đã có nhận thức đúng và đủ, từ đó càng ngày càng được dư luận yêu mến.

Và chúng ta cũng không quên những chuyện không hay liên quan đến anh chàng Xe Lăn Vlog, TikToker Nờ Ô Nô, Cô gái có râu, hay hiện đang ồn ào trên mạng những bài “bóc phốt” của ca sĩ Nam Em…

Bài học của 3 nhân vật phía trên, chắc chắn sẽ vẫn cần được nhắc lại với một số người khác. Nhưng chắc chắn, nếu không thể nhận thức được đúng và đủ trách nhiệm của sự nổi tiếng, thì những “người nổi tiếng” sẽ phải nhận lấy những hậu quả tương xứng.

Thành An