TP.HCM: Hai cựu cục trưởng Cục Đăng kiểm ra chủ trương nhận hối lộ vì vụ lợi cá nhân

Hôm nay ngày 23/8, Tòa án Nhân dân TP.HCM đã tuyên án đối với ông Trần Kỳ Hình, Đặng Việt Hà – cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, 252 bị cáo liên quan trong vụ án tiêu cực xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, các trung tâm đăng kiểm và chi cục đăng kiểm tại TP.HCM cùng nhiều địa phương khác. Đây là một trong những vụ án lớn nhất trong lịch sử tư pháp Việt Nam về số lượng bị cáo, với 254 người bị truy tố về nhiều tội danh, bao gồm nhận hối lộ, môi giới hối lộ, tham ô tài sản, và lợi dụng chức vụ quyền hạn.

Vụ án đã gây chấn động dư luận vì mức độ phạm tội kéo dài và tính chất phức tạp của hệ thống tiêu cực trải dài từ lãnh đạo cao nhất của Cục Đăng kiểm Việt Nam đến các trung tâm và chi cục đăng kiểm trên toàn quốc. Các hành vi sai phạm này không chỉ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của cơ quan quản lý nhà nước, mà còn gây hậu quả nặng nề về kinh tế, làm mất niềm tin của người dân vào hệ thống đăng kiểm phương tiện giao thông.

Hội đồng xét xử xác định, từ năm 2014 đến 2022, các lãnh đạo và cán bộ tại Cục Đăng kiểm Việt Nam cùng các phòng ban và trung tâm đăng kiểm trên cả nước đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để thực hiện hàng loạt hành vi phạm tội. Từ cấp Cục trưởng đến các phòng chuyên môn và trung tâm đăng kiểm, các bị cáo đã nhận tiền hối lộ để bỏ qua các lỗi vi phạm trong việc đăng kiểm phương tiện và cấp phép hoạt động cho các trung tâm đăng kiểm và cơ sở đóng tàu không đủ điều kiện.

Theo cáo trạng, hành vi sai phạm tập trung nhiều nhất trong giai đoạn từ năm 2019 đến tháng 10/2022. Các bị cáo đã lợi dụng chức năng quản lý nhà nước, trực tiếp hoặc gián tiếp nhận tiền hối lộ từ các tổ chức, cá nhân có nhu cầu đăng kiểm phương tiện, qua đó thực hiện các hành vi trái pháp luật như bỏ qua lỗi vi phạm, cấp giấy chứng nhận đăng kiểm không đúng quy định. Những sai phạm này không chỉ là hành vi nhận hối lộ đơn thuần, mà còn phát sinh thêm nhiều tội danh khác nhằm hợp thức hóa việc nhận hối lộ và che giấu các hành vi sai phạm.

Cụ thể, ông Trần Kỳ Hình, cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, đã không thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ được giao, buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra giám sát cấp dưới, dẫn đến hàng loạt sai phạm và tiêu cực trong hệ thống đăng kiểm suốt thời gian dài. Bị cáo Hình bị xác định đã nhận hối lộ tổng số tiền hơn 7 tỷ đồng (bao gồm hơn 23.000 USD) từ nhiều doanh nghiệp và đơn vị đăng kiểm để bỏ qua các sai phạm trong việc cấp phép và kiểm định phương tiện.

Ngoài ra, ông Hình còn lợi dụng chức vụ quyền hạn để duyệt cấp năng lực cho 63 cơ sở đóng tàu không đủ điều kiện, tạo điều kiện cho các cơ sở này hoạt động trái pháp luật. Hành vi của ông Hình được tòa án đánh giá là rất nghiêm trọng, gây hậu quả nặng nề cho hệ thống đăng kiểm và toàn xã hội. Tuy nhiên, tòa cũng ghi nhận ông Hình có nhiều tình tiết giảm nhẹ như thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, có nhiều thành tích trong công tác và đã nộp lại một phần tiền thu lợi bất chính.

Sau khi ông Trần Kỳ Hình nghỉ hưu, ông Đặng Việt Hà được bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam. Tuy nhiên, ông Hà cũng không thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ, buông lỏng kiểm tra giám sát và tiếp tục để xảy ra các sai phạm nghiêm trọng trong hệ thống đăng kiểm. Ông Hà còn chỉ đạo các lãnh đạo phòng, lãnh đạo các trung tâm đăng kiểm nâng mức hưởng lợi của cá nhân ông đối với số tiền hối lộ mà các cán bộ nhận được từ các tổ chức, cá nhân có nhu cầu đăng kiểm.

Ông Hà bị xác định đã nhận hối lộ tổng số tiền hơn 40 tỷ đồng từ các trung tâm đăng kiểm khối V, Phòng kiểm định xe cơ giới (phòng VAR) và một số trung tâm đăng kiểm khối D. Dù ông Hà đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối hận và khắc phục một phần hậu quả, nhưng với mức độ phạm tội và số tiền nhận hối lộ lớn, tòa án đã tuyên phạt ông Hà với mức án nghiêm khắc.

Phòng kiểm định xe cơ giới (VAR) là nơi có chức năng thẩm định hồ sơ thiết kế cải tạo phương tiện xe, và cũng là nơi xảy ra nhiều sai phạm nghiêm trọng nhất trong vụ án này. 22 cá nhân gồm trưởng, phó phòng và các nhân viên tại phòng VAR bị cáo buộc về hàng loạt sai phạm, trong đó Trần Anh Quân (quyền trưởng phòng VAR) là nhân vật quyền lực nhất.

Bị cáo Trần Anh Quân bị xác định đã nhận hối lộ tổng số tiền 11,5 tỷ đồng và 9.500 USD, nhưng phải chịu trách nhiệm về tổng số tiền các đăng kiểm viên thuộc phòng VAR đã nhận hối lộ hơn 60 tỷ đồng. Hành vi của bị cáo Quân và các đồng phạm tại phòng VAR được tòa án xác định là rất nghiêm trọng, góp phần làm suy thoái đạo đức công vụ, gây mất lòng tin của người dân vào hệ thống đăng kiểm.

Các trung tâm đăng kiểm và chi cục đăng kiểm tại TP.HCM và nhiều địa phương khác cũng là nơi diễn ra nhiều hành vi phạm tội trong vụ án này. Các bị cáo tại các trung tâm và chi cục đăng kiểm bị xác định đã nhận hối lộ từ các tổ chức, cá nhân có nhu cầu đăng kiểm phương tiện để bỏ qua các lỗi vi phạm, cấp giấy chứng nhận đăng kiểm không đúng quy định. Hành vi của các bị cáo này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây ra những tai nạn giao thông nghiêm trọng do các phương tiện không đảm bảo an toàn kỹ thuật vẫn được lưu thông.

Sau hơn một tháng xét xử và nghị án, Tòa án Nhân dân TP.HCM đã đưa ra phán quyết đối với vụ án. Đây là vụ án có số lượng bị cáo nhiều nhất từ trước đến nay và tòa từng dự kiến xét xử trong 3 tháng. Hội đồng xét xử đã tuyên phạt các bị cáo với các mức án nghiêm khắc, phù hợp với tính chất và mức độ phạm tội của từng người.

Hội đồng xét xử nhận định rằng, từ năm 2014 đến 2022, tại các trung tâm đăng kiểm, Cục Đăng kiểm Việt Nam và các phòng chuyên môn đã xảy ra hàng loạt hành vi vi phạm pháp luật, tập trung chủ yếu vào giai đoạn năm 2019 đến tháng 10/2022. Các bị cáo đã lợi dụng chức năng quản lý, nhiệm vụ được giao, trực tiếp hoặc gián tiếp nhận tiền hối lộ để bỏ qua các lỗi vi phạm, cấp giấy chứng nhận đăng kiểm trái quy định pháp luật.

Đối với các bị cáo có vai trò chủ mưu, cầm đầu như ông Trần Kỳ Hình và Đặng Việt Hà, tòa án đã tuyên phạt với mức án nghiêm khắc nhất. Các bị cáo khác có vai trò giúp sức hoặc tham gia phạm tội với vai trò thứ yếu cũng bị xử lý với các mức án tương ứng.

Đặc biệt, vụ án này là một bài học sâu sắc cho toàn xã hội về sự cần thiết phải nâng cao đạo đức công vụ, tăng cường kiểm tra giám sát và thực hiện nghiêm minh các quy định của pháp luật để đảm bảo tính liêm chính và hiệu quả của hệ thống quản lý nhà nước. Vụ án cũng thể hiện quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân và xây dựng một xã hội công bằng, minh bạch.

Bích Ngân