Tổng thống Trump sẽ cho Iran ăn cú chót?
Các chuyên gia cảnh báo Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể thực hiện hành động quân sự khó lường nhằm vào Iran trong những ngày cuối cùng ở Nhà Trắng.
Theo đài Al Jazeera ngày 2-1-2021, căng thẳng giữa Washington và Tehran gia tăng trước thời điểm đánh dấu 1 năm ngày tướng Iran Qassem Soleimani bị ám sát.
Các máy bay B-52 của Mỹ đã bay qua Vùng Vịnh 3 lần hồi tháng 12-2020, gần đây nhất là ngày 30-12-2020.
Trợ lý Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Khu vực (CIAS), Trường ĐH Northwestern (Mỹ), Danny Postel, cho biết: “Chỉ còn chưa đầy 1 tháng ở Nhà Trắng, Tổng thống Trump đang chịu áp lực từ các đồng minh quan trọng ở Trung Đông – cụ thể là Israel và Ả Rập Saudi – cần phải có hành động đối với Iran”.
Ngày 2-1-2021, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Mohammad Javad Zarif dẫn thông tin tình báo mới từ Iraq cho thấy “những kẻ khiêu khích là điệp viên Israel đang âm mưu tấn công người Mỹ, buộc Tổng thống Trump phải dè chừng”. Tuy nhiên, ông Zarif không đưa ra bằng chứng xác thực mà chỉ cảnh báo nhà lãnh đạo Mỹ “tránh rơi vào bẫy của Israel”.
Đầu tuần này, Iran cảnh báo Mỹ không nên leo thang căng thẳng trong thời gian sắp tới lễ tưởng niệm vụ ám sát tướng Soleimani. “Iran không muốn chiến tranh nhưng sẽ bảo vệ người dân, an ninh và lợi ích quan trọng của mình” – ông Zarif tuyên bố. Cùng ngày hôm đó, Iran lên án “chủ nghĩa quân sự liều lĩnh” của Mỹ trong một lá thư gửi Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Mặc dù Tehran cảnh báo sẽ trả thù cho cái chết của tướng Soleimani nhưng các chuyên gia tin rằng họ sẽ không cho Wasshington một cái cớ để phát động chiến dịch quân sự khi Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden dự kiến nhậm chức vào ngày 20-1-2021. Ông Biden nhiều khả năng sẽ tái khởi động quan hệ ngoại giao với Iran, đưa Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân năm 2015.
Tổng thống Trump đơn phương rút khỏi thỏa thuận này vào năm 2018 nhằm “gây áp lực tối đa” lên Iran, đồng thời áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với một số ngành công nghiệp quan trọng của Tehran.
Tuần này, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) thông báo kho dự trữ uranium của Iran đã cao gấp 12 lần giới hạn mà thỏa thuận hạt nhân đưa ra. Iran cũng nói với IAEA rằng đang lên kế hoạch làm giàu uranium lên mức 20%.
Phạm Nghĩa