Tổng thống Joe Biden chấm dứt ngoại giao “Nước Mỹ trên hết”

Ông Joe Biden đề cao quan hệ đồng minh với NATO, tuyên bố không quay lại với chính sách ngoại giao “Nước Mỹ trên hết” của người tiền nhiệm Donald Trump.

“Hôm nay tôi phát biểu với tư cách Tổng thống Mỹ vào đầu nhiệm kỳ của mình và tôi gửi đi thông điệp rõ ràng đến thế giới: Nước Mỹ đã trở lại. Liên minh xuyên Đại Tây Dương đã trở lại. Chúng ta không nhìn về phía sau, chúng ta đang cùng nhìn về phía trước”, Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu trực tuyến tại Hội nghị An ninh Munich hôm 19/2.

Tuyên bố này của ông Biden được coi là dấu chấm hết cho chính sách ngoại giao theo đường lối “Nước Mỹ trên hết” trong 4 năm cầm quyền của cựu tổng thống Donald Trump, dù tên của ông Trump không được nhắc tới trong bài phát biểu.

Tổng thống Biden cũng ca ngợi sức mạnh của liên minh NATO và vai trò của Mỹ với khối, trái ngược với quan điểm của cựu Tổng thống Donald Trump, người nhiều lần phớt lờ Điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, trong đó quy định bất cứ cuộc tấn công nào vào một thành viên của NATO cũng là hành động tấn công cả khối.

Đương kim Tổng thống Mỹ khẳng định: “Với tôi và nước Mỹ, cũng như với tất cả chúng ta, chúng tôi sẽ giữ vững niềm tin với Điều 5. Đó là sự bảo đảm. Tấn công một nước sẽ là tấn công cả khối”. Ông chủ Nhà Trắng cũng hối thúc các nước thành viên châu Âu xem xét những thách thức kiểu mới, khác biệt với thời Chiến tranh Lạnh. “Chúng ta phải cùng chuẩn bị cạnh tranh chiến lược dài hạn với Trung Quốc”, Biden nói, thêm rằng không gian mạng, trí tuệ nhân tạo và công nghệ sinh học là những lĩnh vực chạy đua mới.

Chiến lược ngoại giao của ông Donald Trump bị chi phối bởi niềm tin rằng Mỹ đang bị các nước khác, trong đó có cả đồng minh, lợi dụng. Niềm tin này khiến Mỹ không còn mặn mà với các liên minh truyền thống hay các tổ chức hợp tác quốc tế. Trump đã khiến mối quan hệ với các đồng minh trở nên căng thẳng, khi từng yêu cầu các nước thành viên NATO phải chi nhiều hơn cho ngân sách quốc phòng chung.

Mỹ cũng đơn phương rút lui khỏi nhiều hiệp ước quốc tế trong suốt nhiệm kỳ của ông Trump khi ông theo đuổi cam kết “Nước Mỹ trên hết”. Giới quan sát nhận định vị thế và hình ảnh của Washington trên vũ đài quốc tế đã bị sụt giảm nghiêm trọng sau 4 năm cầm quyền của Trump.

Phát biểu trước Hội nghị An ninh Munich, Tổng thống Biden đã cho thấy một sự tương phản hoàn toàn với chính sách đối ngoại mang tính giao dịch nhiều hơn của ông Trump, người đã khiến các đồng minh tức giận khi phá bỏ các hiệp định toàn cầu và đe dọa chấm dứt hỗ trợ quốc phòng trừ khi họ tuân theo đường lối của ông.

Ông Biden nói: “Tôi biết vài năm qua đã gây căng thẳng và thử thách mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương của chúng ta, nhưng Hoa Kỳ vẫn quyết tâm – quyết tâm – tái gắn kết với châu Âu, tham khảo ý kiến ​​của bạn, để giành lại vị trí lãnh đạo đáng tin cậy của chúng ta”. Thông điệp hợp tác của ông Biden được lặp lại trong một hội nghị trực tuyến riêng trước đó với các nhà lãnh đạo của Nhóm bảy nền kinh tế tiên tiến gồm Anh, Canada, Pháp, Đức, Ý và Nhật Bản, một quan chức chính quyền cấp cao cho biết.

Tổng thống Biden có kế hoạch cùng các thành viên G7 tham dự hội nghị thượng đỉnh trực tiếp do Anh tổ chức vào mùa hè này. Ông Biden nói rằng các quan hệ đối tác của Hoa Kỳ đã bền vững và phát triển qua nhiều năm vì chúng “bắt nguồn từ sự phong phú của các giá trị dân chủ được chia sẻ của chúng ta”, và “chúng không phải là giao dịch. Chúng không mang tính khai thác. Chúng được xây dựng dựa trên tầm nhìn về tương lai, nơi mọi tiếng nói đều quan trọng”. Ông Biden cho rằng, các đồng minh của Hoa Kỳ phải đứng vững trước những thách thức mà Trung Quốc, Iran và Nga gây ra, đồng thời nói rằng Nga đang tìm cách làm suy yếu liên minh xuyên Đại Tây Dương và kêu gọi đoàn kết để chống lại cái mà ông gọi là các hành vi lạm dụng kinh tế của Trung Quốc.

TH