Tổng thống Duterte thăm Trung Quốc: tâm điểm là khai thác dầu khí ở Biển Đông
Chuyến thăm của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đến Trung Quốc bắt đầu hôm nay 28-8 sẽ cho thấy rõ chính sách của Manila đối với Trung Quốc. Dầu khí được cho là trọng tâm trong lịch trình thảo luận của chuyến thăm.
Ông Duterte dự kiến gặp 3 nhà lãnh đạo Trung Quốc trong chuyến công du Trung Quốc tuần này. Sau khi đến Bắc Kinh tối 28-8, Tổng thống Philippines sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc ngày 29-8. Ngoài ra, ông Duterte cũng có kế hoạch gặp Thủ tướng Lý Khắc Cường và Phó chủ tịch Vương Kỳ Sơn của Trung Quốc.
Theo Manila Bulletin, ông Duterte và ông Tập sẽ chứng kiến ký kết các thỏa thuận song phương trong ngày 29-8 trên nhiều lĩnh vực, từ giáo dục, khoa học, công nghệ cho đến kinh tế và phát triển. Ông Duterte dự kiến sẽ thúc đẩy các cam kết đầu tư của Trung Quốc vào hạ tầng ở Philippines.
Một trong những nội dung được quan tâm là việc ông Duterte đã tuyên bố sẽ nêu phán quyết quốc tế về Biển Đông năm 2016 dù Bắc Kinh khẳng định sẽ không thừa nhận phán quyết này.
Trong vài tháng qua, căng thẳng giữa Philippines và Trung Quốc gia tăng sau vụ tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá Philippines và bỏ mặc 22 ngư dân và sự xuất hiện của các tàu chiến tại vùng biển quanh đảo quốc này. Philippines đã đưa ra hàng loạt phản đối ngoại giao và tuyên bố siết chặt kiểm soát tàu chiến ra vào vùng biển của mình.
Theo giới phân tích, dù việc nhắc lại phán quyết 2016 có thể chọc giận Bắc Kinh, nhưng động thái của Tổng thống Philippines chủ yếu nhằm xoa dịu các chỉ trích trong nước.
Hơn hết, động thái này cũng được cho là tạo đòn bẩy cho Philippines đàm phán các thỏa thuận chia sẻ tài nguyên trên vùng biển tranh chấp. Manila đang cần các nguồn tài nguyên mới khi số mỏ khí tự nhiên Camago-Malampaya của nước này, nguồn năng lượng cho 3 nhà máy cung cấp điện cho một nửa đảo chính Luzon, dự kiến cạn kiệt vào năm 2024.
Trước đó, Trung Quốc đã đồng ý chia sẻ tài nguyên biển với tỉ lệ 60:40, trong đó Philippines được phần hơn. “Trong bản ghi nhớ (hợp tác khai thác dầu khí), Trung Quốc đã đồng ý đầu tư vào nhà thầu Philippines hoặc là nhà phầu thụ của nhà thầu Philippines và nhận 40% lợi nhuận” – thẩm phán Antonio T. Carpio từng cho biết.
Mục đích chuyến thăm của ông Duterte được cho là nhằm chốt hạ thỏa thuận.
Theo phóng viên Ellen T. Tordesillas của tờ Malaya Business của Philippines, hai bên dự kiến sẽ đưa ra danh sách nhóm làm việc chung trong chuyến thăm của ông Duterte. Sau khi hình thành, nhóm này sẽ tiếp tục đàm phán các thỏa thuận “kỹ thuật và thương mại” cho việc hợp tác khai thác tài nguyên chung trên vùng biển của Philippines.
TRẦN PHƯƠNG/Tuổi Trẻ