Tổng Liên đoàn Lao động đề xuất nâng mức trợ cấp thất nghiệp từ 60% lên 75%
Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vừa đề xuất việc nâng mức trợ cấp thất nghiệp từ 60% lên 75% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng gần nhất trước khi người lao động bị mất việc. Đề xuất này nhằm mục đích tăng cường hỗ trợ cho người lao động trong thời gian thất nghiệp, đảm bảo họ có đủ nguồn tài chính để duy trì cuộc sống tối thiểu.
Hiện nay, theo Luật Việc làm, mức trợ cấp thất nghiệp hàng tháng của người lao động được tính bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng gần nhất trước khi thất nghiệp. Tuy nhiên, mức trợ cấp này không vượt quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định tại thời điểm cuối cùng đóng bảo hiểm thất nghiệp. Mặc dù quy định này đã phần nào hỗ trợ người lao động trong giai đoạn khó khăn, nhưng Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, con số này vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu thực tế.
Trong văn bản góp ý cho dự thảo sửa đổi Luật Việc làm, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã đưa ra kiến nghị nâng mức trợ cấp thất nghiệp hàng tháng lên 75% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp gần nhất trước khi người lao động bị mất việc. Đề xuất này tăng thêm 15% so với mức trợ cấp hiện tại.
Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam lý giải rằng đa số doanh nghiệp hiện nay chỉ đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động theo mức lương tối thiểu vùng, một mức lương vẫn còn thấp so với chi phí sinh hoạt hiện tại. Việc tăng mức trợ cấp thất nghiệp lên 75% sẽ giúp người lao động có nguồn thu nhập đủ để trang trải các nhu cầu cơ bản trong thời gian chờ đợi việc làm mới. Điều này cũng phù hợp với mục tiêu của hệ thống bảo hiểm thất nghiệp là giúp người lao động vượt qua giai đoạn khó khăn do mất việc làm.
Ngoài việc đề xuất tăng mức trợ cấp thất nghiệp, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng đưa ra một số đề xuất quan trọng khác nhằm bảo vệ quyền lợi cho người lao động. Đầu tiên, họ đề xuất rằng những người lao động đóng bảo hiểm thất nghiệp nhưng đến khi nghỉ hưu mà chưa từng nhận trợ cấp thất nghiệp sẽ được hoàn lại 50% số tiền đã đóng vào Quỹ bảo hiểm thất nghiệp. Điều này đảm bảo rằng người lao động không bị thiệt thòi khi họ đã tham gia đóng góp nhưng không sử dụng đến.
Bên cạnh đó, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng đề nghị rằng những người lao động đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp liên tục từ tháng thứ 145 trở đi, cứ mỗi 12 tháng tham gia thêm sẽ được hưởng thêm 0,1 tháng trợ cấp thất nghiệp. Đề xuất này được đưa ra nhằm đảm bảo rằng người lao động sẽ nhận được thêm phần thưởng tương xứng cho việc tham gia liên tục vào hệ thống bảo hiểm thất nghiệp, đồng thời khuyến khích sự gắn bó lâu dài của người lao động với hệ thống này.
Đối mặt với những đề xuất từ Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) đã có những phản hồi cụ thể. Bộ LĐ-TB&XH cho rằng mức trợ cấp thất nghiệp hiện tại là 60% mức bình quân tiền lương là phù hợp với điều kiện của Việt Nam cũng như thông lệ quốc tế. Bộ này nhấn mạnh rằng mức trợ cấp này đã được tính toán để đảm bảo thu nhập tối thiểu cho người lao động khi họ mất việc, và không cần thiết phải tăng thêm.
Theo đó Bộ LĐ-TB&XH cũng cho rằng bảo hiểm thất nghiệp là loại hình bảo hiểm ngắn hạn, với mục đích chính là chia sẻ rủi ro trong thời gian ngắn. Do đó, họ đề nghị giữ nguyên quy định hiện hành về mức trợ cấp thất nghiệp và không đồng ý với đề xuất hoàn trả 50% số tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp cho những người chưa từng nhận trợ cấp khi đến tuổi nghỉ hưu. Bộ này cũng giữ vững quan điểm rằng thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 144 tháng không được bảo lưu, đồng thời mức hưởng trợ cấp tối đa vẫn giữ ở 12 tháng.
Theo Bộ LĐ-TB&XH, bảo hiểm thất nghiệp không thể thay thế hoàn toàn thu nhập của người lao động trong thời gian dài hơn 12 tháng. Mục tiêu của bảo hiểm thất nghiệp là cung cấp một khoản thu nhập tạm thời trong thời gian ngắn, giúp người lao động có thời gian để tìm kiếm công việc mới. Hơn nữa, quy định về mức trợ cấp tối đa sẽ thúc đẩy người lao động nhanh chóng trở lại thị trường lao động thông qua các chương trình hỗ trợ như tư vấn việc làm và đào tạo nghề.
Theo thống kê của Bộ LĐ-TB&XH, trong giai đoạn 2015-2023, bình quân mỗi năm có khoảng 826.000 người nhận trợ cấp thất nghiệp với số tiền chi trả khoảng 10.000 tỷ đồng mỗi năm. Riêng trong năm 2020, có hơn 1,087 triệu người hưởng trợ cấp thất nghiệp, chiếm khoảng 6-8% số lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp. Những con số này cho thấy mức độ phổ biến và tầm quan trọng của hệ thống bảo hiểm thất nghiệp trong việc hỗ trợ người lao động Việt Nam.
Tóm lại, trước những đề xuất từ Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và phản hồi từ Bộ LĐ-TB&XH, cuộc tranh luận về việc điều chỉnh mức trợ cấp thất nghiệp tiếp tục là một chủ đề nóng trong quá trình sửa đổi Luật Việc làm. Mặc dù có những ý kiến khác nhau, cả hai bên đều hướng đến mục tiêu chung là bảo vệ quyền lợi của người lao động và đảm bảo họ có được sự hỗ trợ cần thiết trong những thời điểm khó khăn.
Bích Ngân