Tổng Biên tập báo Trung Quốc có cần phải cảnh báo “thật lòng” với Việt Nam?
Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội hồi sáng 13/7 đăng lên trang Facebook chính thức của họ một bài viết cảnh báo rằng việc Mỹ xây dựng quan hệ tốt đẹp với Việt Nam là có mục đích “ly gián quan hệ Trung– Việt”, cũng như nhằm biến Việt Nam thành “con cờ phục vụ cho chiến lược Mỹ chèn ép Trung Quốc”. Bài viết do Tổng Biên tập Thời báo Hoàn Cầu Trung Quốc Hồ Tích Tiến thực hiện, được phái bộ ngoại giao Trung Quốc đăng lên chỉ hai ngày sau khi Việt Nam và Mỹ có một loạt các hoạt động trang trọng kỷ niệm 25 năm bình thường hóa quan hệ.
“Lời cảnh báo” thâm sâu của Tổng Biên tập “Thời Báo Hoàn Cầu”
“Ngày 11/7 là kỷ niệm 25 năm Việt Nam và Mỹ thiết lập quan hệ ngoại giao, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã ra một tuyên bố không ngắn, miêu tả quan hệ Mỹ– Việt như một đoá hoa, và cho biết sẽ xây dựng quan hệ Mỹ – Việt thành “hình mẫu quan hệ đối tác và hợp tác quốc tế”.
Đây chính là bức điện đến từ Ngoại trưởng của nước từng ném hàng nghìn hàng vạn tấn bom xuống miền Bắc Việt Nam, trong đó bao gồm Hà Nội vài chục năm trước. Quan hệ quốc tế như trò trẻ con, thích dở mặt thì dở mặt. Mỹ hiện dành muôn vàn cưng chiều cho Việt Nam, mục đích chỉ có một, đó là ly gián quan hệ Trung – Việt, dung túng Việt Nam đối trọng với Trung Quốc trong vấn đề trên biển khiến Việt Nam cũng trở thành con cờ phục vụ cho chiến lược Mỹ chèn ép Trung Quốc.
Việt Nam duy trì cân bằng chiến lược giữa Trung Quốc và Mỹ để thực hiện tối đa hoá lợi ích quốc gia là điều có thể hiểu được. Tuy nhiên, là người làm báo, tôi cũng muốn lưu ý tầm quan trọng của việc giữ tỉnh táo, trong nước Việt Nam có một số người theo đuổi chủ nghĩa dân tộc chống Trung Quốc, cũng phải khẳng định rằng có thế lực trong và ngoài nước mưu toan tận khả năng kích động tâm trạng này, Hà Nội nhất thiết không nên bị bắt cóc bởi sự phát sinh và chuỗi lên men tâm trạng này, cần vĩnh viễn đề phòng trở thành “khẩu súng” của Mỹ, bởi đó không những không thúc đẩy, mà còn gây nguy hại nghiêm trọng tới lợi ích quốc gia của mình.
Trung Quốc và Việt Nam đã phân định biên giới trên bộ, hai bên còn tranh chấp về chủ quyền của một số đảo và bãi đá cũng như quyền lợi biển. Tuy nhiên, so sánh với việc hai nước duy trì hoà bình, hữu nghị và tăng cường hợp tác lớn, việc nào nặng việc nào nhẹ là điều hết sức rõ ràng.
Tôi sẽ trình bày một số chuỗi lợi ích để mọi người tham khảo.
Một là, Mỹ không thể nào thật lòng mong tốt cho Việt Nam, mục đích lớn nhất của Mỹ khi phát triển quan hệ với Việt Nam là lợi dụng Việt Nam, điều này mãi mãi không thay đổi.
Hai là, dốc sức phát triển quan hệ tốt đẹp với Việt Nam là một phần trong chính sách láng giềng hữu nghị lâu dài của Trung Quốc, hơn nữa quan hệ Trung– Việt ổn định và phát triển theo hướng tốt có ý nghĩa căn bản hơn đối với Việt Nam.
Ba là, Trung Quốc và Việt Nam đều là nước xã hội chủ nghĩa, đa số nước xã hội chủ nghĩa trên thế giới đều đã sụp đổ, là nước láng giềng của Trung Quốc, Việt Nam có thể duy trì cục diện chính trị ổn định, sự nâng đỡ chiến lược tiềm tàng lớn nhất là đến từ ổn định chính trị của Trung Quốc. Thể chế chính trị của Việt Nam rất khó trường tồn lâu dài một mình.
Bốn là, cùng với sự mở cửa của Việt Nam, các thế lực chính trị chống đối nổi dậy trong và ngoài nước sớm muộn sẽ dấy lên cơn sóng lớn, khiến Việt Nam đối mặt với thách thức căn bản. Đến lúc đó, Mỹ và phương Tây chắc chắn là những bên thêm dầu vào lửa, thậm chí giáng đòn chủ yếu vào Việt Nam. Về điều này, Hà Nội cần giữ cảnh giác lâu dài.
Năm là, khoảng cách thực lực giữa Trung Quốc và Việt Nam là không sao thay đổi, Việt Nam và Trung Quốc vừa là láng giềng, lại khác với các nước ASEAN khác. Để Trung Quốc trở thành động lực phát triển và là chỗ dựa thực hiện lợi ích quốc gia quan trọng của Việt Nam, chứ không phải biến thành trở lực cho chiến lược quốc gia Việt Nam, đây là một lĩnh vực rộng thể hiện trí tuệ chiến lược của Hà Nội.
Cuối cùng, điều tôi muốn nói là người Trung Quốc sẽ không phản đối Việt Nam phát triển quan hệ với Mỹ, đó là quyền lợi của người Việt Nam. Nhưng chúng tôi sẽ phản đối quan hệ Việt-Mỹ bị lợi dụng để ủng hộ Mỹ kiềm chế Trung Quốc bằng bất cứ hình thức nào. Là người làm báo, tôi có thể đại diện cho suy nghĩ của nhiều người Trung Quốc bình thường. Vì vậy, tôi cứ nói thật thôi”.
Trong cả bài viết đó, dù giọng điệu có nhẹ nhàng, phân tích những tác hại đối với Việt Nam trong mối quan hệ Việt – Mỹ. Tuy nhiên, rõ thấy hai vấn đề: Đó là sự thâm sâu, nham hiểm mang tính chất hù dọa Việt Nam. Đồng thời, thể hiện sự lo lắng, sợ hãi mối quan hệ này sẽ ảnh hưởng đến Trung Quốc. Cũng đúng thôi, trong bối cảnh mối quan hệ Mỹ-Trung hiện nay không mấy khởi sắc, chiến tranh thương mại giữa hai nước vẫn chưa có dấu hiệu kết thúc. Đặc biệt, Mỹ đang rất “giận” Trung Quốc vì nghi ngờ nước này “giấu dịch, chậm cảnh báo” khiến thế giới, trong đó có Mỹ lâm vào tình trạng phức tạp hiện nay. Cũng bởi vì thế mà nhiều công ty của Mỹ đã rút khỏi Trung Quốc và đang có xu hướng di chuyển đến Việt Nam, tăng cường hợp tác kinh tế. Chưa kể, sau hàng loạt hành động leo thang căng thẳng ở biển Đông của Trung Quốc thì Mỹ cũng điều tàu sân bay đến biển Đông tập trận, tăng cường sự hiện diện của mình ở biển Đông.
Việt Nam đủ khôn ngoan để tự cân nhắc các mối quan hệ ngoại giao
Thứ nhất, Việt Nam xây dựng mối quan hệ với Mỹ cũng giống với các nước khác. Đều là mối quan hệ song và đa phương, bình đẳng, cùng có lợi, trong xu thế toàn cầu hóa. Mối quan hệ đó là rõ ràng, sáng tỏ, bảo đảm sự cân bằng chiến lược, không mờ ám, không phải là chiến thuật đu dây hay cây liễu như một số nước khác. Càng không phải vì muốn kiềm chế Trung Quốc mà Việt Nam “me Mỹ”, “phò Mỹ”.
Thứ hai, tuyệt đối Việt Nam không phải vì sợ Trung Quốc để rồi “làm nòng súng” của Mỹ như các bạn đang lo lắng. Trung Quốc không cần lo lắng và cũng không nên hù dọa Việt Nam, vì Việt Nam chưa bao giờ sợ Trung quốc, cũng chưa hề sợ Mỹ đến mức làm con rối cho Mỹ. Mối quan hệ Việt – Mỹ phản ánh một năng lực vốn có của Việt Nam là hóa giải mâu thuẫn, biến thù thành bạn để cùng phát triển.
Thứ ba, Trung quốc không cần lo lắng Việt Nam mất cảnh giác trong mối quan hệ này dẫn đến ảnh hướng đến chế độ XHCN ở Việt Nam. Sự lo lắng đó là thừa thải không cần thiết. Nói đến sự cảnh giác thì Việt Nam là trường hợp đặc biệt, đã được rèn luyện trong mấy nghìn năm tồn tại bên cạnh Trung Quốc. Và nếu phải cảnh giác thì Việt Nam không chỉ phải cảnh giác với Mỹ, mà càng phải cảnh giác cao độ với Trung Quốc. Đây là một thực tế bởi sự trở mặt với anh em, bạn bè thì Trung Quốc thể hiện đẳng cấp cao hơn so với Mỹ.
Thứ tư, nói đến bảo vệ chế độ XNCH, Việt Nam và Trung Quốc đều là điều kiện tương hỗ ngang bằng nhau chứ không phải Trung Quốc là áo giáp của Việt Nam như Trung Quốc đang nghĩ đâu. Có một điều đặc biệt nữa, với Việt Nam, chế độ XHCN gắn chặt với độc lập, chủ quyền quốc gia. Có CNXH mới có độc lập, ngược lại giữ được độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ mới là xây dựng thành công XHCN. Nhân dân Việt Nam hiểu rất rõ điều đó nên sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ chế độ, càng sẵn sàng chết cho độc lập, chủ quyền quốc gia, bảo vệ Tổ quốc. Vì vậy, Trung quốc đừng ảo tưởng rằng vì giữ vững chế độ mà Việt Nam phải hi sinh độc lập hay một tấc đất của Tổ quốc.
Thứ năm, với danh dự, lợi ích đất nước, Việt Nam thể hiện rất rõ quan điểm, tinh thần bang giao, quan hệ theo thứ tự ưu tiên: 1- Với các nước láng giềng, 2- Với các nước XHCN anh em, 3- Các nước lớn muốn là bạn, là đối tác của Việt Nam, 4- Các nước đã và đang có mối quan hệ truyền thống tốt đẹp với Việt Nam, 5- Các nước trong khu vực (Đông Nam Á, Châu Á-Thái Bình Dương), 6- Tất cả các nước trên thế giới muốn là bạn của Việt Nam, tôn trọng Việt Nam.
Thứ sáu, Việt Nam không có cái gọi là chống Trung quốc, mà chống lại sự cường quyền, áp đặt, bành trướng của chính quyền Trung Quốc. Và bất kỳ nước nào áp đặt cường quyền, muốn đứng trên đầu Việt Nam, muốn làm Việt Nam rối loạn, muốn xâm chiếm đất đai của Việt Nam thì chúng tôi đều chống, chống đến cùng. Còn một số kẻ phản động trong lòng đất nước Việt Nam đang hô hào “bài Trung, chống Trung, phò Mỹ” thì chỉ là những con ghẻ đang bám lấy cơ thể đất nước, chúng chỉ là con tốt của Mỹ hay là con tốt của Trung Quốc thì khó mà biết rõ. Chúng tôi chỉ biết chúng sẽ bị tiêu diệt.
Hạ Trắng (TH)
