Tòa tuyên án: Tử hình Lê Đình Công và Lê Đình Chức
Tòa kết luận Lê Đình Công và em trai là Lê Đình Chức giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu vụ chống đối ở Đồng Tâm khiến 3 cảnh sát hy sinh. HĐXX tuyên 2 bị cáo này tử hình.
Chiều 14/9, TAND Hà Nội sẽ đưa ra phán quyết đối với 29 bị cáo liên quan vụ chống đối lực lượng chức năng hồi tháng 1 ở thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức.
Tội “Giết người”: Lê Đình Công (SN 1964): tử hình; Lê Đình Chức (SN 1980): tử hình. Lê Đình Doanh (SN 1988): chung thân; Bùi Viết Hiểu (SN 1943): 16 năm tù; Nguyễn Quốc Tiến (SN 1980): 13 năm tù; Nguyễn Văn Tuyển (SN 1974): 12 năm tù.
Đối với 23 bị cáo còn lại, VKS đề nghị mức án từ 15 tháng tù treo đến 7 năm tù về tội Chống người thi hành công vụ. Cụ thể:
Nguyễn Văn Quân (SN 1980): 5 năm tù; Lê Đình Uy (SN 1993): 5 năm tù; Lê Đình Quang (SN 1984): 5 năm tù; Bùi Thị Nối (SN 1958): 6 năm tù; Bùi Thị Đục (SN 1957): 3 năm tù, hưởng án treo; Nguyễn Thị Bét (SN 1961): 3 năm tù, hưởng án treo; Nguyễn Thị Lụa (SN 1956): 3 năm tù, hưởng án treo; Trần Thị La (SN 1978): 3 năm tù, hưởng án treo; Bùi Văn Tiến (1979): 5 năm tù; Nguyễn Văn Duệ (SN 1962): 3 năm tù.
Lê Đình Quân (SN 1976): 5 năm tù; Bùi Văn Niên (SN 1980): 3 năm tù, hưởng án treo; Bùi Văn Tuấn (SN 1991): 3 năm tù; Trịnh Văn Hải (SN 1988): 3 năm tù; Nguyễn Xuân Điều (SN 1952): 3 năm tù, hưởng án treo; Mai Thị Phần (SN 1963): 30 tháng tù; Đào Thị Kim (SN 1983): 24 tháng tù, hưởng án treo; Lê Thị Loan (SN 1966): 30 tháng tù, hưởng án treo; Nguyễn Văn Trung (SN 1988): 18 tháng tù, hưởng án treo
Lê Đình Hiển (SN 1989), Bùi Viết Tiến (SN 2000), Nguyễn Thị Dung (SN 1963) và Trần Thị Phượng (SN 1984) cùng nhận 15 tháng tù, hưởng án treo.
Về tố tụng, HĐXX khẳng định, các cơ quan tố tụng tiến hành điều tra, truy tố, xét xử vụ án theo đúng quy định của pháp luật.
Phiên tòa sơ thẩm khai mạc vào sáng 7/9. Quá trình xét xử, 29 bị cáo đều thừa nhận hành vi như cáo trạng truy tố. Khi tranh tụng, 19 người được VKSND Hà Nội thay đổi tội danh truy tố từ Giết người sang tội Chống người thi hành công vụ.
Theo VKS, hành vi của các bị cáo đặc biệt nghiêm trọng, bất chấp pháp luật, vì lòng tham mà gây ảnh hưởng đến lợi ích của người khác.
VKS đánh giá trong vụ án, các bị cáo Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển và Nguyễn Quốc Tiến có vai trò chủ mưu, cầm đầu với mục đích giết người.
Hành vi của nhóm bị cáo cầm đầu làm ảnh hưởng đến các hoạt động đúng đắn của Nhà nước, gây bất bình trong dư luận. Hậu quả, 3 cảnh sát hy sinh.
Với 23 bị cáo còn lại, công tố viên cho rằng họ là nông dân. Quá trình tham gia vụ việc, các bị cáo thiếu hiểu biết về pháp luật nên làm theo chỉ đạo của nhóm cầm đầu.
Nói lời sau cùng, 29 bị cáo đều thể hiện sự ăn năn, hối cải và mong tòa xem xét lượng hình, tuyên mức án nhẹ. Với cáo buộc chủ mưu, bị cáo Lê Đình Chức gửi lời xin lỗi đến gia đình các nạn nhân và mong tòa cho bị cáo có cơ hội được sống.
Anh trai của ông Chức là Lê Đình Công trình bày sau khi biết có 3 cán bộ hy sinh, bị cáo rất hối hận. Nhận thức được sai phạm, ông Công mong HĐXX xem xét chuyển tội danh cho bị cáo, từ Giết người sang Chống người thi hành công vụ.
Khẳng định lại nội dung vụ án, Tòa sơ thẩm xác định: từ năm 2013, Lê Đình Kình (SN 1936, trú tại thôn Hoành, Đồng Tâm, Mỹ Đức) đã cùng Lê Đình Công, Nguyễn Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển và một số đối tượng tại địa bàn xã Đồng Tâm đã thành lập “Tổ đồng thuận” với mục đích chiếm lại đất đồng Sênh (được các cơ quan chức năng xác định là đất quốc phòng) chia nhau.
Các đối tượng này thường xuyên lôi kéo, kích động quần chúng nhân dân; sử dụng mạng xã hội tuyên truyền đất đồng Sênh là của xã Đồng Tâm; kêu gọi người dân xã Đồng Tâm “đấu tranh để giữ đất”; chuẩn bị vũ khí, công cụ, phương tiện để chống đối lực lượng chức năng.
Rạng sáng 9/1/2020, khi lực lượng công an đến chốt cổng làng thôn Hoành, xã Đồng Tâm (cách nhà Lê Đình Kình khoảng 50m) để bảo vệ mục tiêu theo kế hoạch đã đề ra, Bùi Văn Niên và Lê Đình Quân đánh kẻng báo động.
Các đối tượng dùng gạch đá, bom xăng, dao bầu tấn công lực lượng công an, khiến cho 3 cán bộ, chiến sĩ công an là Nguyễn Huy Thịnh, Phạm Công Huy, Dương Đức Hoàng Quân bị rơi xuống hố ở gần nhà Lê Đình Kình. Thấy vậy, Chức bảo Doanh đổ xăng từ can ra chậu để Chức đổ xuống hố và châm lửa đốt khiến cả 3 chiến sĩ hy sinh.
Vào lúc đó, tổ công tác phát hiện Lê Đình Kình đang cầm 1 quả lựu đạn và hô hào chống đối nên đã dùng súng bắn tiêu diệt.
Trong vụ án này, Tòa sơ thẩm xác định, các bị cáo Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển, Lê Đình Doanh, Lê Đình Chức, Nguyễn Quốc Tiến thực hành vi phạm tội có sự bàn bạc, phân công rõ ràng.
Mặc dù được lực lượng công an phát loa kêu gọi dừng lại nhưng các đối tượng vẫn quyết liệt thực hiện hành vi phạm tội đến cùng.
Các bị cáo ném bùi nhùi, bom xăng, lựu đạn về phía lực lượng công an; dùng tuýp sắt có gắn dao phóng lợn chọc các chiến sĩ, dùng xăng đổ xuống hố đốt chết 3 chiến sĩ đang làm nhiệm vụ. Hành vi của các bị cáo là vô cùng tàn ác, khiến 3 chiến sĩ công an tử vong. Việc thực hiện hành vi mất hết tính người của các bị cáo đủ yếu tố cấu thành tội danh “Giết người”.
VKS truy tố các bị cáo về tội “Giết người” với tình tiết định khung “Giết 2 người trở lên, có tổ chức, có tính chất côn đồ, giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân” là hoàn toàn có căn cứ, đúng pháp luật.
HĐXX nhận thấy, các bị cáo ném lựu đạn về phía công an, việc lựu đạn không nổ là nằm ngoài ý thức chủ quan của các bị cáo. HĐXX cho rằng, cần xét xử thêm các bị cáo về tội “Giết người” với tình tiết định khung “Bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người”.
Đối với 19 bị cáo được VKS thay đổi tội danh tại tòa, HĐXX đồng quan điểm với đại diện VKS.
Tòa sơ thẩm bác các quan điểm của luật sư về nguyên nhân tử vong của 3 chiến sĩ, việc thực nghiệm hiện trường; bác quan điểm của luật sư cho rằng có các vi phạm tố tụng, đề nghị trả hồ sơ để điều tra bổ sung…
Tòa sơ thẩm nhận thấy, đây là vụ án hình sự đặc biệt nghiêm trọng. Hành vi của các bị cáo là đặc biệt nguy hiểm cho xã hội, coi thường, bất chấp pháp luật. Hành vi của các bị cáo hết sức dã man, mất hết tính người. Các bị cáo đã đổ xăng thiêu chết 3 chiến sĩ…
Xét nhân thân, vị trí, vai trò của các bị cáo, HĐXX cho rằng, nhóm bị cáo Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển, Lê Đình Doanh, Lê Đình Chức, Nguyễn Quốc Tiến giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu; vừa lôi kéo người khác, vừa trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội một cách tích cực.
Bị cáo Lê Đình Công giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu. Công từng tuyên bố “phải giết từ 300 đến 500 người”; trực tiếp ném bom xăng, lựu đạn về phía công an, mong muốn giết càng nhiều càng tốt… nên cần thiết phải loại bỏ vĩnh viễn khỏi đời sống xã hội.
Bị cáo Lê Đình Chức cũng chủ động chống đối, cùng mang hung khí lên trần nhà rồi ném bom xăng, lựu đạn về phía công an, dùng tuýp sắt gắn dao bầu chọc khiến 3 cảnh sát ngã xuống hố rồi cùng Doanh đổ xăng thiêu chết. Hành vi của bị cáo thể hiện sự mất nhân tính, không còn khả năng cải tạo.
Bị cáo Chức từng bị xét xử về tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có. Lê Đình Chức cũng giết trên 2 người, có tổ chức, có tính côn đồ… nên cần thiết phải loại bỏ vĩnh viễn khỏi đời sống.
Bị cáo Lê Đình Doanh nhiều năm qua cũng chống đối chính quyền nhằm chiếm đất Đồng Sênh. Doanh mua dao bầu, đi hàn vào tuýp sắt để chống đối. Doanh dùng gạch, bom xăng ném về phía công an và dùng dao bầu tấn công khiến 3 cảnh sát ngã xuống hố. Bị cáo này mang chậu xăng cho Chức rồi Chức châm lửa, đẩy xuống đốt chết 3 cảnh sát.
Hành vi của bị cáo trực tiếp gây ra cái chết cho 3 người, bản thân có nhân thân rất xấu, từng bị xét xử về các tội cướp tài sản, trộm cắp, tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có. Tuy nhiên, ở giai đoạn điều tra và tại tòa, Doanh đã ăn năn hối cải và là con của Lê Đình Công nên không cần thiết phải loại bỏ khỏi xã hội nhằm cho bị cáo làm lại cuộc đời.
Các bị cáo Bùi Viết Hiểu và Nguyễn Văn Tuyển cũng vì tham lam nên lôi kéo người khác. Việc 3 cảnh sát bị đốt chết có liên quan với hành vi của 2 bị cáo này. Tuy nhiên, cả 2 không trực tiếp gây ra cái chết của 3 nạn nhân; Hiểu phạm tội khi đã trên 70 tuổi, Tuyển là người tàn tật và khai báo thành khẩn nhất… nên có thể xem xét giảm nhẹ hình phạt.
Bị cáo Nguyễn Quốc Tiến là người trực tiếp đi mua 10 quả lựu đạn, chuẩn bị xăng để chống đối, tham gia họp bàn để chống đối. Tiến trực tiếp ném bom xăng về phía công an với động cơ giết người, không cảnh sát nào chết là nằm ngoài ý muốn của bị cáo nên cũng phạm tội giết người. Tuy nhiên, tại cơ quan điều tra và tại tòa, bị cáo đã ăn năn, hối cải; xét thấy bị cáo không trực tiếp gây ra cái chết của 3 chiến sĩ, Tòa cho rằng có căn cứ để xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.