TikTok và chính phủ Mỹ cuộc chiến pháp lý dài hơi
Trong một diễn biến phức tạp và đầy căng thẳng, TikTok và công ty mẹ ByteDance đã đệ đơn kiện chính phủ Mỹ lên Tòa phúc thẩm liên bang Quận Columbia. Ngày 7/5, hành động này được thực hiện nhằm chống lại Đạo luật Bảo vệ người Mỹ khỏi ứng dụng do đối thủ nước ngoài kiểm soát (PAFACA), một biện pháp mà chính phủ Mỹ đưa ra nhằm áp đặt sự kiểm soát đối với TikTok, một nền tảng mạng xã hội Trung Quốc.
PAFACA buộc ByteDance phải thoái vốn tại TikTok, dẫn đến việc nền tảng này có thể bị cấm tại Mỹ. Điều này đã châm ngòi cho một cuộc chiến pháp lý kéo dài có thể kéo dài đến giữa năm 2025.
Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng PAFACA có những yếu tố giúp Nhà Trắng chiến thắng trong cuộc đấu pháp lý và Tòa án Tối cao có thể sẵn sàng coi trọng an ninh quốc gia hơn bảo vệ quyền tự do ngôn luận.
“Lần trước, TikTok thắng trong vụ kiện chống lại sắc lệnh hành pháp của ông Trump, nhưng đạo luật lần này được lưỡng đảng quốc hội thông qua, có thể khiến nó dễ dàng thuyết phục các thẩm phán hơn”, Gautam Hans, giáo sư luật tại Đại học Cornell, bang New York, nói. “Dù vậy, do không có thông tin công khai về những nguy cơ đối với an ninh quốc gia Mỹ, tòa án cũng khó xác nhận giá trị của một đạo luật chưa từng có như vậy”.
Phe ủng hộ TikTok ca ngợi động thái pháp lý của công ty. “TikTok thách thức đạo luật là việc quan trọng, và chúng tôi kỳ vọng họ thành công”, Jameel Jaffer, giám đốc điều hành Viện Knight về Tu chính án thứ nhất, Đại học Colombia, New York, nói.
Theo Jaffer, Tu chính án thứ nhất đồng nghĩa chính phủ không thể hạn chế người dân Mỹ tiếp cận các ý tưởng, thông tin hay truyền thông từ bên ngoài nếu không đưa ra được lý do phù hợp. “Và không có lý do nào như vậy trong vụ kiện này”, Jaffer bổ sung.
TikTok và ByteDance không chỉ đơn giản là “chấp nhận số phận” mà đã quyết liệt đấu tranh trước những gì họ cho là vi phạm quyền tự do ngôn luận và các quy định hiến pháp Mỹ. Họ cáo buộc rằng PAFACA vi phạm Tu chính án thứ nhất, điều mà họ tin là một quyền cơ bản của người Mỹ.
Matthew Schettenhelm, nhà phân tích của Bloomberg Intelligence, nhận định Tòa phúc thẩm liên bang Quận Columbia có thể đẩy nhanh xử lý và sớm có phán quyết. Nếu TikTok quyết định kháng cáo, Tòa án Tối cao có thể thụ lý và ra phán quyết trong quý II năm 2025.
“Chúng tôi cho rằng TikTok có 30% cơ hội chiến thắng và Tòa án Tối cao sẽ ra phán quyết đầu tiên trong quý IV năm sau”, theo Schettenhelm. “Nhà Trắng có cơ hội thắng kiện cao hơn, bởi thẩm phán tòa liên bang Quận Columbia không phải chuyên gia về an ninh quốc gia và họ sẽ thuận theo quốc hội, trừ khi có bằng chứng rõ ràng cho thấy Tu chính án thứ nhất bị vi phạm”.
TikTok và ByteDance đã nêu rõ rằng việc cấm TikTok sẽ gây ảnh hưởng lớn đến hàng triệu người dùng tại Mỹ và làm mất đi một nền tảng quan trọng cho việc tương tác xã hội. Họ cũng nhấn mạnh rằng họ đã đảm bảo dữ liệu người dùng Mỹ được lưu trữ và giám sát bởi người Mỹ, không có dữ liệu nào được chuyển về Trung Quốc.
Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Joe Biden hiện nay và những người ủng hộ PAFACA cho rằng việc ByteDance sở hữu TikTok có thể đe dọa đến an ninh quốc gia của Mỹ, do có nguy cơ dữ liệu người dùng bị chuyển về Trung Quốc. Mặc dù cả ByteDance và TikTok đều phủ nhận những cáo buộc này.
Cuộc chiến pháp lý này không chỉ là một cuộc đấu giữa TikTok và chính phủ Mỹ, mà còn phản ánh sự đan xen giữa các yếu tố kinh tế, an ninh, và chính trị toàn cầu. Với sự tiếp tục của cuộc chiến này, thế giới có thể chứng kiến một sự đổi mới trong cách các quốc gia lớn đối phó với các công nghệ và doanh nghiệp công nghệ toàn cầu.
Bích Ngân
