Một dự án nghìn tỷ nhưng nợ thuế hàng trăm tỷ
Bộ Xây dựng đang trong quá trình lấy ý kiến công chúng về một dự thảo nghị định mới liên quan đến việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng. Dự thảo này bao gồm nhiều quy định mới, đặc biệt là các mức phạt được tăng nặng đáng kể so với quy định hiện hành.
Theo dự thảo, mức phạt tiền cao nhất đối với các vi phạm trong kinh doanh bất động sản (BĐS) có thể lên tới 800 triệu đến 1 tỷ đồng. Cụ thể, có bốn hành vi sẽ bị xử phạt nặng như sau:
-Chủ đầu tư (CĐT) không công khai thông tin về việc thế chấp nhà ở, công trình xây dựng, phần diện tích sàn trong công trình, quyền sử dụng đất, và dự án BĐS đưa vào kinh doanh.
-Kinh doanh BĐS không đủ điều kiện: Bao gồm việc chuyển nhượng hợp đồng kinh doanh BĐS trong dự án không đảm bảo các điều kiện cần thiết.
-Chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án mà không đảm bảo đầy đủ các điều kiện theo quy định. Ký kết văn bản huy động vốn hoặc thực hiện huy động vốn cho phát triển nhà ở chưa đủ điều kiện, với mức phạt từ 600 đến 800 triệu đồng.
Ngoài mức phạt tiền, chủ đầu tư còn có thể bị đình chỉ kinh doanh BĐS từ 3 đến 6 tháng nếu vi phạm các quy định trên. Không nộp hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ: Chủ đầu tư có thể bị phạt từ 400 đến 600 triệu đồng nếu không nộp hồ sơ cho cơ quan Nhà nước để cấp sổ đỏ cho bên mua BĐS. Điều này nhằm đảm bảo quyền lợi của người mua và tránh tình trạng chủ đầu tư trốn tránh trách nhiệm.
-Vi phạm quy định về thanh toán: Nếu chủ đầu tư nhận tiền thanh toán từ người mua không thông qua tài khoản mở tại ngân hàng, mức phạt có thể từ 200 đến 260 triệu đồng.
-Không công khai thông tin về BĐS: Các hành vi không công khai hoặc công bố không đầy đủ, chính xác thông tin về BĐS trước khi đưa vào kinh doanh sẽ bị phạt từ 120 đến 160 triệu đồng, tăng so với mức phạt hiện hành từ 100 đến 120 triệu đồng.
Tình trạng tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân đã diễn ra phổ biến tại nhiều chung cư ở TP.HCM. Nguyên nhân chủ yếu là do chủ đầu tư không thực hiện trách nhiệm làm sổ đỏ cho cư dân hoặc chậm nộp hồ sơ cấp sổ. Giai đoạn 2020-2022, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đã xử phạt và tham mưu UBND TP xử phạt 10 doanh nghiệp vì không nộp hồ sơ hoặc không cung cấp đầy đủ giấy tờ để làm thủ tục cấp sổ đỏ cho người mua nhà, với tổng số tiền phạt hơn 4,1 tỷ đồng.
Thanh tra Sở Xây dựng TP.HCM cũng đã xử lý vi phạm đối với 33 dự án và tham mưu ban hành 69 quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Một số dự án vi phạm điển hình bao gồm Chung cư Opal Garden (TP Thủ Đức) của Đất Xanh Group, Khu chung cư Giai Việt (quận 8) của Công ty CP Quốc Cường Gia Lai, và Chung cư Estella (TP Thủ Đức) của Công ty TNHH Liên doanh Estella.
Dự thảo nghị định cũng nêu rõ biện pháp khắc phục hậu quả, buộc chủ đầu tư phải nộp hồ sơ để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ/sổ hồng) cho người mua nhà, trừ trường hợp người mua tự nguyện làm thủ tục cấp giấy chứng nhận.
Luật Nhà ở năm 2014 và Luật Nhà ở năm 2023, có hiệu lực từ ngày 1/8, đều quy định rằng trong thời hạn 50 ngày kể từ ngày bàn giao nhà hoặc kể từ ngày bên thuê mua đã thanh toán đủ tiền, chủ đầu tư phải nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người mua nhà, trừ trường hợp người mua tự nguyện làm thủ tục.
Tại Hà Nội, tình trạng tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân cũng diễn ra phổ biến. Nguyên nhân chủ yếu là do chủ đầu tư không thực hiện trách nhiệm cấp sổ đỏ cho cư dân. Vào tháng 6, tại phiên giải trình về việc giải quyết kiến nghị của cử tri từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026, đại biểu Hồ Thị Vân Nga đã dẫn chứng nhiều trường hợp tranh chấp liên quan đến việc cấp sổ đỏ tại các chung cư ở Hà Nội.
Theo đó, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, Lê Thanh Nam, cho biết thành phố còn 206 dự án với khoảng 62.000 căn hộ có sai phạm do vướng mắc về quy hoạch, tự ý chuyển đổi công năng và nghĩa vụ tài chính. Sở đã báo cáo UBND TP để cấp trước giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 33.000 căn hộ xây dựng đúng quy hoạch. Việc cấp sổ cho người dân sẽ được thực hiện song song với việc xử lý vi phạm của chủ đầu tư.
Dự thảo nghị định mới của Bộ Xây dựng với nhiều quy định tăng nặng mức phạt vi phạm hành chính trong xây dựng nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi của người mua BĐS, đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm của chủ đầu tư. Các biện pháp xử lý vi phạm hành chính nghiêm khắc hơn sẽ góp phần giảm thiểu tình trạng tranh chấp và vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh BĐS, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững và minh bạch của thị trường BĐS Việt Nam.
Bích Ngân
