Thủ tướng Phạm Minh Chính và bài phát biểu khiến hàng loạt chuyên gia quốc tế ấn tượng
Tối 9/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Phiên thảo luận mở cấp cao trực tuyến vừa qua của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã có bài phát biểu quan trọng với chủ đề “Tăng cường an ninh biển: Một lĩnh vực hợp tác quốc tế”. Sau bài phát biểu trên, hàng loạt chuyên gia Anh, Ý, Nga, Czech…đều tỏ ra vô cùng ấn tượng và dành khen ngợi cho Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Theo các chuyên gia, phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính có ý nghĩa quan trọng đối với an ninh ở khu vực Biển Đông. Đồng thời cũng giúp nâng tầm vị thế Việt Nam trong mắt bạn bè thế giới.
Theo Tiến sĩ James Rogers, Đồng sáng lập và là Giám đốc Nghiên cứu Hội đồng Địa chiến lược có trụ sở tại London cho rằng, 3 đề xuất nhằm ứng phó với các thách thức an ninh biển mà Thủ tướng Phạm Minh Chính đề cập trong bài phát biểu của mình đặc biệt có ý nghĩa không chỉ đối với các nước trong khu vực mà còn trên toàn cầu.
Đề xuất nâng cao nhận thức toàn diện và đầy đủ về tầm quan trọng của biển và những nguy cơ đe dọa an ninh biển của Thủ tướng Việt Nam là rất quan trọng và cần nhận được sự ủng hộ bởi biển đóng vai trò then chốt trong hệ thống giao thương quốc tế. Do vậy, việc đảm bảo tất cả các quốc gia đều có quyền tiếp cận biển và quyền tự do hàng hải đóng vai trò đặc biệt quan trọng, theo Tiến sĩ James Rogers.
Tiến sĩ Rogers chỉ ra rằng mặc dù hầu hết các nước đã tham gia Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982, trong đó quy định về ứng xử của các nước trên biển, song một số nước đã phớt lờ các quy định mà chính họ đã cam kết trước đó.
Hơn nữa, ông Rogers cho rằng đây không chỉ là vấn đề của các nước ở khu vực Biển Đông mà còn trên toàn thế giới.
Đặc biệt nhất đối với Tiến sĩ Rogers, chính là đề xuất của Thủ tướng Phạm Minh Chính về thiết lập một mạng lưới các cơ chế, sáng kiến về an ninh biển ở khu vực Biển Đông; cho rằng đề xuất này cần được ủng hộ không chỉ tại Liên hợp quốc mà còn tại khu vực Đông Nam Á, đặc biệt liên quan tới Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Theo ông, việc thiết lập một cơ chế điều phối nhằm khuyến khích các nước đề cao các quyền hàng hải quan trọng vốn được thiết lập tại UNCLOS 1982 là rất cần thiết.
Bình luận về đề xuất của Thủ tướng Phạm Minh Chính về việc chính sách, pháp luật và ứng xử của các quốc gia cần tuân thủ luật pháp quốc tế, Tiến sĩ Rogers cho rằng Việt Nam – một nước đóng vai trò quan trọng trong khu vực và là đối tác gần gũi của nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Anh – đưa ra sáng kiến này đặc biệt có ý nghĩa.
Ông Rogers đồng tình rằng mọi chính sách hoặc đề xuất liên quan tới an ninh ở khu vực Biển Đông và quyền hàng hải cần tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Hiến chương Liên hợp quốc và UNCLOS 1982, và khẳng định vai trò của Việt Nam, vốn có vị trí địa lý quan trọng, đối với an ninh ở khu vực Biển Đông.
Riêng Giáo sư Giuseppe Cataldi người Ý tại Đại học Phương Đông Naples, Chủ tịch Hội quốc tế về Luật Biển lại có ý kiến đánh giá cao các đề xuất của ông Phạm Minh Chính tại Phiên thảo luận. Trong đó đặc biệt nhấn mạnh nội dung Việt Nam kêu gọi tăng cường đối thoại, hợp tác và tôn trọng luật pháp quốc tế, trước hết là Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982.
Đồng quan điểm, chuyên gia phân tích Valeria Vershinina thuộc Trung tâm ASEAN, Học viện Ngoại giao Moskva (MGIMO) đánh giá cao cách tiếp cận của Việt Nam trong việc giải quyết các vấn đề an ninh khu vực và tiềm năng hợp tác Việt-Nga trong đảm bảo an ninh hàng hải.
Theo chuyên gia Vershinina, sự tham dự của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại sự kiện tầm cỡ trên chứng tỏ niềm tin ở mức độ cao của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ ra một cách đúng đắn rằng những thách thức đối với an ninh hàng hải ngày nay, gồm cả thách thức truyền thống và phi truyền thống, đòi hỏi cách ứng phó thực sự mang tính tập thể và toàn cầu.
Bên cạnh đó, nhà báo Alex Svanberg, chuyên gia bình luận các vấn đề an ninh châu Á-Thái Bình Dương của báo Tin tức Czech nhận định, bài phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính thể hiện Việt Nam mong muốn đảm bảo môi trường khu vực ổn định và chấm dứt các hành vi đơn phương vi phạm luật pháp quốc tế ở Biển Đông, đây không chỉ là vấn đề quan ngại của Việt Nam mà còn của cả thế giới.
Nhà báo Alex Svanberg nói thêm rằng, những đề xuất trong bài phát biểu của Thủ tướng Việt Nam cho thấy chủ trương của Việt Nam là giải quyết vấn đề Biển Đông bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982 và thông qua giải pháp đa phương nhằm đảm bảo tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông vì hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực và trên thế giới. Đây là cách tiếp cận được cộng đồng quốc tế ủng hộ.
Ngoài những quan điểm về tình hình Biển Đông, các chuyên gia cũng đều có chung nhận định rằng sự tham dự của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại sự kiện tầm cỡ trên chứng tỏ niềm tin ở mức độ cao của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam. Và vị thế của Việt Nam đang ngày càng cao trên trường quốc tế.
Bảo Trâm
