Thủ tướng nêu rõ nhà ở xã hội không phải nằm ở nơi “khỉ ho cò gáy”, đất “đầu thừa đuôi thẹo”
Thủ tướng nhấn mạnh, nhà ở xã hội không nên được xây dựng tại những khu vực xa xôi hẻo lánh, nơi đất đai bị phân mảnh, mà phải đảm bảo đầy đủ các tiện ích như hạ tầng giao thông, điện, nước, viễn thông, cũng như các dịch vụ xã hội, y tế, văn hóa và giáo dục.
Chiều 2-6, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì hội nghị triển khai nghị quyết 201/2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm phát triển nhà ở xã hội, đồng thời rà soát, đánh giá tình hình phát triển nhà ở xã hội trong 5 tháng đầu năm và kế hoạch thực hiện trong những tháng cuối năm.
Phát biểu khai mạc, nhấn mạnh (việc) cần hiểu đúng về phạm vi rất rộng của các đối tượng được hỗ trợ trong chính sách nhà ở xã hội, Thủ tướng cho biết từng nghe ý kiến nói rằng “tỉnh tôi không có công nghiệp, không có công nhân nên không cần phát triển nhà ở xã hội”.
Theo Thủ tướng, như vậy hiểu chưa hết chính sách, bởi chính sách nhà ở xã hội còn dành cho cả người nghèo, người khó khăn, người mới ra trường, giáo viên cắm bản, bộ đội biên phòng nơi biên giới… Tức những người thu nhập thấp, khó khăn về nhà ở nói chung.
Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng đã tập trung chỉ đạo các bộ, ngành quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, giải pháp, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, các điểm nghẽn thể chế để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.
Về hoàn thiện thể chế, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành sửa đổi, bổ sung nhiều quy định, luật liên quan đến chính sách phát triển nhà ở xã hội như Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đất đai và nhiều luật liên quan…
Chính phủ đã ban hành trên 25 nghị định nhằm tạo lập hệ thống pháp luật về phát triển nhà ở xã hội.
Chính phủ cũng ban hành 22 nghị quyết, Thủ tướng đã ban hành 12 chỉ thị, quyết định, công điện; Thủ tướng chủ trì nhiều hội nghị trực tiếp kết hợp trực tuyến toàn quốc với các địa phương, doanh nghiệp… đưa ra nhiều giải pháp, nhiệm vụ cụ thể, quyết liệt nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.
Năm 2023, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 – 2030. Theo đó, mục tiêu đến năm 2030 phải hoàn thành ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội và năm 2025 phải phấn đấu hoàn thành 100.000 căn nhà ở xã hội.
Đến nay, kết quả – như báo cáo của Bộ Xây dựng – đã có nhiều chuyển biến tích cực, trên cả nước đã quy hoạch 1.309 vị trí với quy mô 9.737ha đất làm nhà ở xã hội, hầu hết các địa phương dành đủ quỹ đất nhà ở xã hội tại các vị trí thuận lợi.
Trên địa bàn cả nước đã có 679 dự án nhà ở xã hội triển khai với quy mô 623.051 căn (108 dự án hoàn thành, quy mô 73.075 căn; 571 dự án đang triển khai, quy mô 550.000 căn).
Trong 5 tháng đầu năm 2025 đã hoàn thành 22.649 căn hộ, có thêm 21 dự án khởi công với quy mô 20.428 căn.
Thủ tướng đánh giá thời gian qua, dù có khó khăn nhưng việc triển khai đã được tiến hành quyết liệt, nghiêm túc, nhất là Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an…
Đồng thời nói rõ nhà ở xã hội không phải nằm ở nơi “khỉ ho cò gáy”, đất “đầu thừa đuôi thẹo” mà phải đầy đủ hạ tầng giao thông, điện, nước, viễn thông, xã hội, y tế, văn hóa, giáo dục.
Tuy nhiên, việc triển khai dự án nhà ở xã hội vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, trong đó tập trung chính là thể chế và thủ tục hành chính phức tạp, kéo dài.
Do đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng tại Hội nghị toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đấy phát triển nhà ở xã hội ngày 6-3, các cơ quan đã trình Chính phủ đề xuất Bộ Chính trị, Quốc hội về 6 cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc cho các dự án nhà ở xã hội.
Sau khi Quốc hội ban hành nghị quyết 201, Chính phủ đã ban hành chương trình hành động thực hiện nghị quyết.
Theo Thủ tướng, nghị quyết của Quốc hội được ban hành có nhiều cơ chế, chính sách có tính đột phá như thành lập Quỹ nhà ở quốc gia.
Mở rộng đối tượng là doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội được thuê nhà ở xã hội để bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của mình ở tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động yên tâm công tác, bao gồm cả công nhân, người lao động là người nước ngoài.
Nhiều nội dung tại nghị quyết đã cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính trong phát triển nhà ở xã hội.
Như giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu, không yêu cầu lập nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, bỏ các thủ tục về thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định giá, miễn giấy phép xây dựng, thực hiện lồng ghép một số thủ tục hành chính mà theo báo cáo của Bộ Xây dựng sẽ cắt giảm được ít nhất 350 ngày.
Bổ sung và giao UBND cấp tỉnh quy định điều kiện để được hưởng chính sách về nhà ở xã hội đối với các đối tượng chịu tác động bởi việc tổ chức, sắp xếp lại đơn vị hành chính.
Nghị quyết ban hành đã tháo gỡ được các điểm nghẽn thể chế để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.
Tuy nhiên, để thực hiện hiệu quả, cụ thể hóa được các cơ chế, chính sách đặc thù này, tiếp tục cần phải có sự thống nhất chỉ đạo, lãnh đạo của cấp ủy, người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương…
Thảo Nguyên
