Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad bất ngờ nộp đơn xin từ chức
Truyền thông Malaysia đưa tin Thủ tướng Mahathir Mohamad vừa nộp đơn từ chức lên quốc vương.
Hãng Reuters dẫn nguồn từ văn phòng thủ tướng Malaysia cho hay Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad (94 tuổi) ngày 24.2 nộp đơn xin từ chức lên quốc vương Abdullah Sultan Ahmad Shah sau cuộc gặp chủ tịch đảng PKR Anwar Ibrahim (72 tuổi) vào cùng ngày.
Chưa rõ thông tin quốc vương có chấp thuận đơn hay không. Trong khi đó, hãng Reuters dẫn nguồn từ đảng Bersatu của ông Mahathir cho hay đảng này sẽ rút khỏi liên minh cầm quyền. Văn phòng thủ tướng Malaysia cho hay sẽ ra thông cáo liên quan trong ngày 24.2.
Trước đó, có thông tin đảng Bersatu thảo luận với một số đảng khác về việc thành lập chính phủ mới và loại trừ ông Anwar.
Bersatu và PKR thuộc Liên minh Hy vọng (Pakatan Harapan, HP) cầm quyền. Thủ tướng Mahathir (94 tuổi) từng hứa nhường ghế cho ông Anwar (72 tuổi) sau Hội nghị APEC do Malaysia làm chủ nhà vào tháng 11.2020. Tuy nhiên, sau đó Thủ tướng Mahathir cho biết ông có thể sẽ tiếp tục nắm quyền.
Các nguồn tin cho biết đảng của ông Mahathir và một bộ phận trong đảng của ông Anwar mới đây đã tiếp xúc với các lãnh đạo đảng UMNO và PAS nhằm lập liên minh mới và giúp ông Mahathir nắm quyền cho đến hết nhiệm kỳ 5 năm (2018-2023).
Theo đó, nhóm này có hơn 112 thành viên tối thiểu cần thiết để nắm quyền kiểm soát tại quốc hội, đủ để kêu gọi bầu cử thành lập chính phủ mới.
Truyền thông địa phương đưa tin đại diện đảng của ông Mahathir cùng các đảng UMNO, PAS đã gặp quốc vương nhưng chưa rõ liên minh mới của họ có được ủng hộ hay không. Tại Malaysia, quốc vương có quyền giải tán quốc hội theo đề xuất của thủ tướng và phê chuẩn việc bổ nhiệm thủ tướng và các quan chức cấp cao.
Trước các thông tin trên, ông Anwar đã chỉ trích đảng của đương kim thủ tướng và “những kẻ phản bội” trong đảng PKR.
Liên minh “Khế ước Hy vọng” (Pakatan Harapan) của Anwar và ông Mahathir giành chiến thắng bất ngờ trong tổng tuyển cử năm 2018 ở Malaysia, lật đổ liên minh Mặt trận Quốc gia (Barisan Nasional – BN) của cựu thủ tướng Najib Razak, khi đó chịu nhiều bê bối tham nhũng.
Đối đầu giữa Anwar và ông Mahathir gây sóng gió trên chính trường Malaysia suốt gần 2 thập kỷ. Tuy nhiên, cả hai đã chấp nhận bắt tay trước thềm tổng tuyển cử năm 2018 để lập đổ ông Najib Razak. Vào thời điểm liên minh Pakatan Harapan hình thành, ông Mahathir đã hứa hẹn để cho Anwar kế nhiệm.
Cáo buộc “bị phản bội” được Anwar công bố cho báo giới vào đêm 23/2. Ông nói cảm thấy sốc trước âm mưu phá vỡ chính phủ liên minh, gọi diễn biến này là “sự phản bội vì đã có lời hứa (trao quyền lực lại cho ông)”, theo AFP.
Anwar gặp Thủ tướng Mahathir vào sáng 24/2, sau đó nói với báo giới rằng ông “hài lòng với lập trường của mình”.
“Chúng ta không thể dễ dàng cúi đầu trước nhóm người muốn phản bội niềm tin của nhân dân trong cuộc tổng tuyển cử trước”, ông cho biết.
Theo The Star, đảng KPR và DAP họp khẩn trong ngày 24.2. Song song đó, ông Anwar cùng vợ là Phó thủ tướng Wan Azizah binti Wan Ismail cũng gặp quốc vương và Thủ tướng Mahathir vào cùng ngày.
Theo Straits Times, lá đơn từ chức của ông Mahathir nhiều khả năng là một bước đi tính toán chiến thuật, nhằm xé bỏ thỏa thuận chuyển giao quyền lực giữa ông và Anwar trước cuộc tổng tuyền cử năm 2023.
Một nguồn tin của Straits Times cho biết nhà vua có thể không chấp nhận đơn xin từ chức của thủ tướng Malaysia và thông báo ông có sự ủng hộ của đa số quốc hội. Thủ tướng Mahathir dự kiến có cuộc gặp với nhà vua vào lúc 14h30 cùng ngày.
Một nguồn tin khác trong liên minh Pakatan Harapan tiết lộ nhà vua đã được trình trước các thông cáo vào ngày 23/2. Tuy nhiên, việc chính thức lên tiếng bị trì hoãn có thể vì đàm phán còn dang dở về vị trí trong chính phủ mới, tạm gọi là Liên minh Dân tộc.
Trong khi đó, một nhóm nghị sĩ thuộc đảng Parti Keadilan Rakyat (PKR) của ông Anwar đã tuyên bố rời đảng và thành lập nhóm chính trị riêng. Tổng thư ký PKR Saifuddin Nasution Ismail trả lời họp báo ngày 24/4 cho biết hai nhân vật lãnh đạo của đảng là Zuraida Kamaruddin và Mohamed Azmin Ali đã bị sa thải vì “phản bội”.
Hồng Anh (Theo Reuters)
