Thủ tướng dẫn câu nói của Trần Hưng Đạo khi bàn trụ cột phát triển

Dẫn câu của Trần Hưng Đạo: “Chim hồng hộc muốn bay cao phải nhờ 6 trụ cánh, nếu không chỉ là chim thường thôi”, Thủ tướng đặt câu hỏi Việt Nam cần những trụ cánh gì để phát triển.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhiều lần nhấn mạnh Việt Nam không hề “đánh đổi” để có sự tăng trưởng cao tại hội nghị Chính phủ với địa phương tổ chức sáng 30/12. Ông nhắc lại có những mục tiêu tưởng chừng rất khó đạt được cùng lúc, nhưng bằng sự nỗ lực của cả Chính phủ, các cấp, các ngành, nên đã đạt được kết quả cao.

Thủ tướng cho biết Việt Nam đã rất gần với mục tiêu trở thành nước có thu nhập trung bình cao. Năm 2020 và thời gian tới luôn đòi hỏi tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng GDP cao như những năm vừa qua.

Không đánh đổi

“Không đánh đổi” là điều mà Thủ tướng đã nhắc nhiều lần khi mở đầu bài phát biểu dài khoảng 30 phút của mình. Ông nhấn mạnh nhiều thành quả, thường có sự đánh đổi trong tiến trình phát triển. Tuy nhiên, trong thời gian qua, thực tế đã chứng minh không đúng.

Nghịch lý đầu tiên ông đưa ra, có quan điểm rằng quy mô kinh tế càng lớn thì càng khó có thể tăng trưởng nhanh. “Điều này đã không đúng”, Thủ tướng nói.

Ông cho biết năm 2018, quy mô kinh tế Việt Nam đạt gần 250 tỷ USD lớn gấp 9,3 lần so với năm 1986 và gấp gần 1,3 lần so với năm 2015. Tuy nhiên, nếu như năm 2016 chúng ta chỉ tăng trưởng 6,21% thì đến 2019 đã đạt 7,02%. Quy mô kinh tế hiện tại đã lên mức 262 tỷ USD.

“Quy mô kinh tế càng lớn thì việc đạt được thêm 1 điểm phần trăm tăng trưởng sẽ càng khó hơn nhưng không phải là không thể đạt được”, ông nói.

Người đứng đầu Chính phủ cũng cho rằng quan điểm “đánh đổi giữa tăng trưởng nhanh và ổn định vĩ mô” là chưa hẳn đúng. Việt Nam không chỉ tăng trưởng nhanh hàng đầu khu vực mà còn duy trì được nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát chỉ 2,79%, mặt bằng lãi suất và tỷ giá ổn định trong bối cảnh các thị trường tài chính toàn cầu đầy biến động.

Thủ tướng cũng chỉ ra không phải lúc nào cũng đánh đổi giữa số lượng và chất lượng tăng trưởng, giữa tăng trưởng cao và tăng trưởng bền vững. Năm 2019, chất lượng tăng trưởng có sự cải thiện rất rõ nét thể hiện qua tốc độ tăng năng suất lao động.

Việt Nam cũng không đánh đổi suy giảm yếu tố môi trường và xã hội để phát triển giai đoạn tiền công nghiệp. Tăng trưởng ở Việt Nam cũng bao trùm, cả ở các thành phố đầu tàu và những địa phương.

Ngưỡng thu nhập trung bình cao đã rất gần

Người đứng đầu Chính phủ cho biết đến năm 2045, dân số Việt Nam sẽ hơn 108 triệu người, tăng thêm khoảng 12 triệu người trong vòng 25 năm tới. Đồng thời, tổng số lao động tăng thêm cần có việc làm là gần 11 triệu người. Trước mắt, năm 2020 phải tạo việc làm cho 1,1 triệu người; tính chung từ nay đến 2025 là gần 5,5 triệu người, tương đương dân số Singapore.

“Đây sẽ là một thách thức rất lớn mà Chính phủ phải giải quyết. Tuy nhiên, đóng góp lớn vào tốc độ tăng trưởng không ai khác hơn chính là nhóm lao động tăng thêm này”, ông nói.

Ông nhấn mạnh quan điểm của Chính phủ là trao cơ hội việc làm, cơ hội kinh tế, đánh thức tiềm năng khởi nghiệp nhiều hơn cho người dân, đặc biệt là lực lượng lao động trẻ, lao động ở miền núi, nông thôn, vùng sâu và vùng xa. Chính phủ luôn nhất quán với quan điểm không để ai bị bỏ lại phía sau, không để ai bị đặt ngoài lề của sự phát triển.

Thu nhập bình quân đầu người của chúng ta hiện nay là gần 2.800 USD/năm. Nếu tính cả quy mô nền kinh tế bị bỏ sót thì đã trên 3.000 USD/năm. Ông nhấn mạnh ngưỡng quốc gia có thu nhập trung bình cao, theo chuẩn của WB là 3.996 USD, đang ở ngay trước mắt.

“Chúng cần tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng GDP cao như những năm vừa qua”, ông nói.

Người đứng đầu Chính phủ cho rằng việc tiếp tục duy trì được sức tăng trưởng cao như hiện nay trong 2 thập niên tới sẽ giúp Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập cao vào đúng năm 2045. Đây cũng là cột mốc có ý nghĩa khi kỷ niệm 100 năm thành lập nước.

Ông nhấn mạnh chỉ cần lỡ một nhịp tăng trưởng, cột mốc đó sẽ bị lùi lại ít nhất vài năm. Do đó, Thủ tướng nhắc lại lời của Tổng bí thư, Chủ tịch nước là “không ngủ quên trên vòng nguyệt quế”.

Tập trung 9 nhóm vấn đề lớn

Để tạo được những chuyển biến rõ nét, hiệu quả trong thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp đề ra cho năm 2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gợi mở 9 nhóm vấn đề lớn.

Thứ nhất, làm sao để tiếp nối và phát huy cao hơn nữa những thành quả kinh tế – xã hội đã đạt được trong năm 2019.

Thứ hai, tháo gỡ những rào cản về môi trường kinh doanh, sửa đổi ngay những bất cập về cơ chế chính sách, pháp luật.

Thứ ba, khơi thông hơn nữa các đột phá chiến lược như thể chế, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực; thúc đẩy sự chủ động, quyết liệt, sáng tạo, hành động của các cấp các ngành trong năm 2020.

“Phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám quyết định, dám chịu trách nhiệm, kiểm soát, chấm dứt được tình trạng nhũng nhiễu”, ông nói.

Thứ tư, chỉ ra những động lực mới cho tăng trưởng hay gây dựng động lực cho tăng trưởng của năm 2020 và các năm tiếp theo, tận dụng cơ hội từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Thứ năm, quy mô kinh tế số của Việt Nam đã tăng 4 lần trong 5 năm qua và dự báo sẽ đạt 20% GDP trong 5 năm tới. Ông đặt câu hỏi làm thế nào để tạo nền tảng cho kinh tế số phát triển tăng tốc trong năm 2020 và những năm tới.

Thứ sáu, cần có đột phá gì về cơ chế phân cấp, phân quyền và giao trách nhiệm cho địa phương để thúc đẩy tinh thần hành động quyết liệt, sự năng động, sáng tạo.

Thứ bảy, thực hiện tốt chủ trương của Đảng, Nhà nước về phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, đảm bảo sự hài hòa với phát triển kinh tế, bảo đảm an toàn cho người dân tốt hơn.

Thứ tám, tăng cường đầu tư cho tiềm lực quốc phòng và an ninh của đất nước tương xứng với thách thức của thời kỳ mới.

Thứ chín, đề xuất các biện pháp chăm lo đời sống, nâng cao hơn nữa động lực làm việc cho cán bộ công chức.

Kết thúc bài phát biểu, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn lời Trần Hưng Đạo: “Chim hồng hộc muốn bay cao phải nhờ ở 6 trụ cánh. Nếu không có 6 trụ cánh ấy thì cũng chim thường thôi”. Ông đặt câu hỏi: “Để đưa kinh tế – xã hội Việt Nam vươn cao, chúng ta cần những trụ cánh gì?”.

Hiếu Công/ZN