Thủ tướng Anh, tàu ngầm hạt nhân và “Chỉ dẫn về phương án cuối cùng”
Nhân việc Thủ tướng Anh Boris Johnson phải nhập viện vì virus Covid-19, chắc nhiều người cũng có câu hỏi ai là người sẽ kế nhiệm trong trường hợp người đứng đầu chính phủ Anh không có khả năng thực thi nhiệm vụ?
Khác với Mỹ, ở Anh không có hệ thống kế nhiệm Thủ tướng và phó thủ tướng không nghiễm nhiên trở thành người kế nhiệm trong trường hợp Thủ tướng đột ngột qua đời hoặc không có khả năng thực thi nhiệm vụ.
Nếu Thủ tướng Anh có mệnh hệ gì thì Đảng cầm quyền phải họp lại để bầu ra người mới. Tuy nhiên, có một chút rắc rối là Anh là một trong số ít quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân.
Vậy nếu Thủ tướng không có khả năng thực thi nhiệm vụ thì quyền hạn hạt nhân sẽ trao cho ai trong trường hợp phải phát động cuộc tấn công hoặc trả đũa hạt nhân tức thời?
Tuy không có người kế nhiệm, nhưng thủ tướng Anh thông thường sẽ chỉ định hai đến ba phó chỉ huy hạt nhân (nuclear deputies), theo thứ tự phó chỉ huy thứ nhất, phó chỉ huy thứ hai…
Danh tính những người này không được công khai nhưng thường là Bộ trưởng Ngoại giao, Quốc phòng hoặc Nội vụ. Những người này sẽ phụ trách quyền kiểm soát hạt nhân nếu Thủ tướng không thể thực thi nhiệm vụ. Những Bộ trưởng nào nát rượu hoặc tính khí thất thường thường không được chọn vào các vị trí này.
Ở Anh còn dự phòng một trường hợp đặc biệt là “Letters of last resort” (Chỉ dẫn về phương án cuối cùng). Đây là bốn bức thư giống nhau mà mỗi thủ tướng Anh khi vừa nhậm chức sẽ phải viết ra, niêm phong và chuyển cho bốn chỉ huy của bốn tàu ngầm hạt nhân để đặt trong một hộp an toàn trên tàu.
Nội dung của nó là chỉ dẫn hành động trong trường hợp nước Anh bị tấn công hạt nhân và chính phủ Anh bị xóa sổ và chỉ huy tàu ngầm chỉ được mở ra đọc khi tình huống này xảy ra.
Theo nhiều tiết lộ, nội dung bức thư bí mật thường bao gồm một trong bốn lựa chọn: Tấn công trả đũa; không tấn công trả đũa; chỉ huy tàu ngầm hãy tự đưa ra quyết định dựa theo phán xét của mình; hoặc đặt tàu ngầm dưới quyền chỉ huy của một quốc gia đồng minh (Mỹ hoặc Úc).
Mỗi khi có thay đổi Thủ tướng, bốn bức thư cũ sẽ bị hủy và người thay thế, trong hành động đầu tiên của họ trên cương vị Thủ tướng, sẽ lại viết bốn bức thư mới.
Duan Dang (TH)
Thủ tướng Anh Boris Johnson ngày 5/4 được đưa tới bệnh viện để kiểm tra sức khỏe, 10 ngày sau khi ông xét nghiệm dương tính với nCoV.
Thủ tướng Johnson, 55 tuổi, thông báo ông xuất hiện các triệu chứng nhẹ của Covid-19 hôm 27/3 và đã tự cách ly tại Phố Downing từ đó đến nay. Ông dự kiến xuất hiện trở lại vào ngày 3/4 sau một tuần cách ly và làm việc từ xa, song không thể thực hiện đúng lịch trình bởi vẫn còn sốt cao.
Phố Downing cho biết Ngoại trưởng Dominic Raab sẽ là lãnh đạo tạm quyền nếu Thủ tướng không thể điều hành công việc. Tuy nhiên, Johnson hiện vẫn là người đưa ra mọi quyết sách, thường xuyên liên lạc với các bộ trưởng và quan chức.
Khi được hỏi về tình hình sức khỏe của Thủ tướng, Bộ trưởng Hancock ngày 5/4 cho hay ông Johnson “vẫn khỏe”. “Tôi vẫn trao đổi với ông ấy mỗi ngày vài lần trong suốt quãng thời gian cả hai cách ly”, ông nói. “Tinh thần của Thủ tướng rất tốt”.
Anh đến nay ghi nhận gần 48.000 ca nhiễm nCoV, trong đó hơn 4.900 trường hợp tử vong. Neil Ferguson, giáo sư tại Đại học Hoàng gia London, người tham gia lên kế hoạch phản ứng của chính phủ trước Covid-19, ngày 5/4 dự đoán số ca tử vong vì nCoV tại Anh có thể lên đến 7.000-20.000 với những biện pháp được áp dụng như hiện nay nhằm làm chậm tốc độ lây lan của virus.
VNE