The Economist: Việt Nam, phép màu cho nền kinh tế không bị kìm hãm bởi Covid-19
Trang The Economist vừa có bài viết với tiêu đề “The economy that covid-19 could not stop” (Nền kinh tế không bị kìm hãm bởi Covid-19), để nói về nền kinh tế vẫn phát triển, thu hút nguồn vốn FDI lớn mặc cho cơn bão Covid-19 quét qua khiến cả thế giới khủng hoảng.
Theo Economist, Việt Nam là một trong những quốc gia đã để lại ấn tượng mạnh với thế giới trong việc kiểm soát dịch bệnh Covid-19. Song ở thời điểm hiện tại, Việt Nam đang phải đối mặt với những diễn biến vô cùng phức tạp của đại dịch.
Nhiều địa phương đang trong tình trạng giãn cách nghiêm ngặt. Một loạt các nhà máy, từ nơi sản xuất giày cho Nike đến sản xuất điện thoại thông minh cho Samsung, đều hoạt động chậm lại hoặc đóng cửa, làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này đã ảnh hưởng lớn đến chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tuy nhiên, việc hội nhập với nền sản xuất toàn cầu vẫn giúp nền kinh tế Việt Nam duy trì trong thời kỳ đại dịch. Năm 2020, GDP tăng 2,9% ngay cả khi hầu hết quốc gia đều ghi nhận suy thoái sâu. Bất chấp đợt bùng phát mới nhất, năm nay có thể chứng kiến tốc độ tăng trưởng nhanh hơn. Dự báo mới nhất của Ngân hàng Thế giới, được công bố vào ngày 24/8, kỳ vọng mức tăng 4,8% năm 2021, theo Economist.
Các con số này cho thấy lý do thực sự để ấn tượng với Việt Nam. Sự cởi mở đối với thương mại và đầu tư đã khiến nước này trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng. Và điều đó đã tạo ra tăng trưởng đáng kể và kéo dài.
Việt Nam là một trong 5 quốc gia phát triển nhanh nhất thế giới trong 30 năm qua, đánh bại các nước láng giềng. Đáng chú ý, không như các thị trường cận biên khác, kết quả này là nhờ Việt Nam có một sự tăng trưởng ổn định. Chính phủ cũng đặt mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2045. Điều này đòi hỏi mức tăng trưởng trung bình của quốc gia phải đạt 7%/năm, trang Economist viết.
Trang Economist đưa ra phân tích rằng, xưa nay Việt Nam hay được so sánh với Trung Quốc giai đoạn những năm 1990 hoặc đầu những năm 2000. Điều này không phải không có cơ sở. Cả hai quốc gia đều tăng trưởng nhờ xuất khẩu mạnh mẽ. Song hai nước cũng có những khác biệt lớn.
Thứ nhất, việc nói Việt Nam là nền kinh tế tập trung vào xuất khẩu vẫn chưa thể hiện được hết tiềm năng của Việt Nam. Thương mại hàng hóa Việt Nam thường vượt quá 200% GDP. Rất ít nền kinh tế trên thế giới, trừ các nước giàu tài nguyên hay các khu vực có ưu thế về thương mại hàng hải, đang hoặc đã đạt được kết quả như vậy.
Đặc biệt, không chỉ ở số lượng xuất khẩu, mà bản chất của các nhà xuất khẩu Việt Nam cũng khác với Trung Quốc. Thật vậy, việc kết nối sâu rộng với chuỗi cung ứng toàn cầu, cũng như mức đầu tư nước ngoài cao khiến Việt Nam có nhiều điểm tương đồng với Singapore hơn, trang Economist nhận định.
Kể từ năm 1990, Việt Nam nhận được dòng vốn FDI trung bình trị giá tương đương 6% GDP mỗi năm, hơn gấp đôi mức toàn cầu, và thậm chí còn nhiều hơn cả Trung Quốc hay Hàn Quốc từng ghi nhận trong một thời gian dài.
Theo Economist, khi phần còn lại của Đông Á phát triển và mức lương tại đó tăng, các nhà sản xuất toàn cầu bị thu hút bởi chi phí lao động thấp và tỷ giá hối đoái ổn định của Việt Nam. Điều đó thúc đẩy sự bùng nổ xuất khẩu. Trong thập kỷ qua, xuất khẩu của các doanh nghiệp trong nước tăng 137%, trong khi xuất khẩu của các công ty có vốn đầu tư nước ngoài đã tăng 422%.
Bên cạnh đó, khu vực tư nhân của Việt Nam cũng đang được thúc đẩy mạnh mẽ. Một ví dụ điển hình chính là Vingroup. Tập đoàn này có hoạt động trải dài trên các lĩnh vực từ du lịch, giáo dục, y tế… như VinPearl, VinSchool và VinMec. Đặc biệt, VinHomes còn là một trong những công ty lớn nhất trên thị trường chứng khoán tính theo vốn hóa.
Theo Economist, dù Việt Nam đang đối mặt với đại dịch Covid-19, nhưng vẫn có thể lạc quan về một đất nước đang trong giai đoạn đầu bước vào chu kỳ phép màu kinh tế Đông Á.
Bảo Trâm (Theo The Economist)