Taị sao Tổng thống Trump tự tin đòi Bắc Kinh trả nợ hơn một ngàn tỷ USD cách đây 108 năm?
Khi hay tin chính phủ Mỹ có thể buộc Bắc Kinh trả nợ cách đây hơn một thế kỷ (108 năm, từ năm 1911), nhiều người nghĩ là Tổng Thống Trump đùa vui. Bởi vì nước Mỹ quá giàu, đâu cần phải đi moi nợ xa lắc xa lơ để có tiền xài. Nhưng trước một Bắc Kinh chưa thực hùng mà đã hung, chưa thực giàu mà đã gian, có thể ông Trump quyết cho Tập Chủ tịch lãnh một bài học vỡ mật.
Nguyên nhân số nợ này là từ đời nhà Thanh, vào năm 1911, phát hành trái phiếu để có tiền xây dựng tuyến đường sắt nối Hán Khẩu với Tứ Xuyên. Một số nước mua trái phiếu, trong đó có người Mỹ. Theo tính toán gộp vốn lẫn lời cùng một số chi phí khác (có liệt kê trong trái phiếu giao dịch), tổng số tiền mà Bắc Kinh nợ các trái chủ (chủ trái phiếu) bên Mỹ là hơn 1.000.000.000.000 tức hơn một ngàn tỷ USD! Bloomberg cho biết Tổng thống Trump, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin và Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross gặp các trái chủ và đại diện của họ để xem xét khả năng giúp các trái chủ đòi lại số tiền trên.
Tất nhiên Bắc Kinh sẽ phản pháo ngay rằng món nợ kếch sù đó do nhà Thanh đi mượn, không thể buộc họ trả nợ thay số tiền cách đây hơn 1 thế kỉ. Thế nhưng, chính Trung Quốc đã từng có tiền lệ làm cái việc “vô lý” ấy. Theo bà Jonna Bianco, chuyên gia thuộc Quỹ ABF – đại diện cho các chủ nhân của số trái phiếu quá hạn trên của Mỹ, cho biết: vào năm 1987, trong thỏa thuận lấy lại Hương Cảng từ Vương quốc Anh, Bắc Kinh rốt cuộc đã phải chi trả số tiền trái phiếu mà nhà Thanh còn nợ người Anh. Bởi, Vương quốc Anh khẳng định, họ thuê Hương Cảng từ thời nhà Thanh nên Trung Quốc muốn lấy lại thì kế thừa cả lợi ích lẫn trách nhiệm nếu không thì họ trả lại cho nhà Thanh mà thôi. Vậy nên Trung Quốc đã trả cho Vương quốc Anh thì cũng phải trả cho người Mỹ.
Câu hỏi đặt ra là, nếu Anh quốc có Hương Cảng trong tay để buộc Bắc Kinh trả nợ vậy thì Mỹ có gì để ép? Xin thưa, đó chính là… những trái phiếu (do Mỹ ban hành) mà Bắc Kinh đang sở hữu, cũng kếch sù cả ngàn tỉ USD. Bắc Kinh muốn Washington trả vốn lẫn lời từ các trái phiếu này nước này cũng phải trả nợ do nhà Thanh để lại bằng không, Mỹ ghìm lại chưa trả. Bắc Kinh đang cạn dần ngân khố, gặp phải đòn “bắt chẹt” này chắc cũng sứt đầu mẻ trán chứ chẳng đùa.
Nếu Mỹ đâm đơn kiện Bắc Kinh đòi trả nợ, tòa xét xử cũng phải mất mấy năm. Trong thời gian vài năm này, Mỹ có quyền “ngâm” trái phiếu Mỹ (mà Bắc Kinh sở hữu) trước khi có phán quyết của tòa. Mỹ thủng thẳng mới trả theo kiểu này, Bắc Kinh cạn tiền, trả hay không trả trước sau gì cũng lọt hố ông Trump.
Thu An
