Tại sao ông Tập Cận Bình đeo khẩu trang “bất cẩn” mà không ai nhắc nhở?

Sau sự cố hài hước về vấn đề đeo khẩu trang của ba lãnh đạo cấp cao tỉnh Hồ Bắc tại buổi họp báo hồi tháng trước, mới đây trong lần đầu tiên ông Tập Cận Bình trực tiếp thị sát người dân để điều tra công việc phòng ngừa dịch bệnh ‘viêm phổi Vũ Hán’ tại Bắc Kinh lại tiếp tục xảy ra sự cố tương tự. Sự kiện này lại được công luận chú ý.

Bắc Kinh chính thức triển khai phong tỏa thành phố vào ngày 10/2, sau thời gian dài không thấy xuất hiện trước công luận thì buổi chiều cùng ngày lãnh đạo Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) ông Tập Cận Bình đã xuất hiện “chỉ đạo điều tra” công tác phòng chống dịch ‘viêm phổi Vũ Hán’ tại Bắc Kinh. Đây cũng là lần đầu tiên ông Tập Cận Bình trực tiếp tiếp cận người dân để điều tra công việc phòng ngừa dịch bệnh kể từ khi dịch do virus corona chủng mới (COVID-19) bùng phát ở Trung Quốc Đại Lục. Mới đây trên tờ Tiếng nói nước Đức (Deutsche Welle) nhà bình luận thời sự Trường Bình (Chang Ping) có bài viết, trong đó chỉ ra chuyện ông Tập Cận Bình đi kiểm tra dịch bệnh ở Bắc Kinh đã đeo khẩu trang sai cách, đeo như không đeo, vậy mà không ai nhắc ông Tập.

Trường Bình viết:

“Một đồng nghiệp đã gửi một bức ảnh về cảnh ông Tập Cận Bình đang kiểm tra Bệnh viện Địa Đàm Bắc Kinh. Nhìn kỹ vào bức ảnh có thể thấy rõ dải kim loại của khẩu trang y tế không được ép xuống cho kín sống mũi. Sau sự cố tại buổi họp báo ở Hồ Bắc cả ba lãnh đạo đều đeo khẩu trang không đúng cách, vậy mà lại tái diễn cảnh nhà lãnh đạo cấp cao đeo khẩu trang không đúng mà cấp dưới không nhắc. Thế nhưng ngay cả Tân Hoa Xã cũng làm ngơ, vẫn điềm nhiên công bố bức ảnh.

Đồng nghiệp của tôi cho rằng đây là một tai nạn quan hệ công chúng, “Khi người ta nuôi một nhóm người chỉ biết nịnh bợ, đến khi gặp sai lầm thì không ai nhắc nhở. Điều này tương tự câu chuyện kinh điển ‘Áo mới của hoàng đế’. Tất nhiên bản thân lãnh đạo thấy vui là được.” Anh ta đề nghị tôi viết bình luận về chuyện này, nhân tiện cũng để cảnh báo cho mọi người biết cách đeo khẩu trang đúng cách.

Việc đeo khẩu trang sao cho đúng này đâu cần đến tôi phải đi phổ biến phương pháp khoa học đeo khẩu trang, chỉ cần tìm kiếm trên mạng Internet là thấy. Sau một thời gian dài sống dưới áp lực chính trị, nhiều người Trung Quốc vì tâm lý sợ hãi, cho rằng họ không thích chính trị mà thích chuyên môn khoa học. Từ sữa bột độc hại đến không khí độc hại, từ đốt rác thải đến virus corona mới, vốn dĩ nguyên nhân gốc là từ chính trị nhưng đã được đông đảo mọi người tự giác nhìn vấn đề thành chuyện phổ biến khoa học. Ở nhiều xã hội dân chủ phương Tây, thông thường những vấn đề chuyên môn khoa học thì mọi người phải làm theo chỉ dẫn của tổ chức có thẩm quyền liên quan. Nhưng tại Trung Quốc, sau các sự cố cộng đồng thì nhiệm vụ đầu tiên của bộ phận có thẩm quyền và thậm chí các chuyên gia nổi tiếng là hợp tác với Chính phủ để giữ ổn định trật tự xã hội, sau đó mới là chuyện khoa học chuyên môn. Vì vậy khó trách đông đảo công chúng cũng mất niềm tin vào giới chuyên gia, vì trí thức chịu phục tùng chính trị.

Vào ngày 26/1, chính quyền tỉnh Hồ Bắc đã tổ chức buổi họp báo đầu tiên về dịch bệnh ‘viêm phổi Vũ Hán’. Trên bàn chủ tọa, các lãnh đạo cao nhất của tỉnh Hồ Bắc gồm Tỉnh trưởng Vương Hiểu Đông (Wang Xiaodong) ngồi giữa không đeo khẩu trang, Bí thư Biệt Tất Hùng (Bie Bixiong) ngồi bên trái thì đeo khẩu trang để lộ lỗ mũi, còn Thị trưởng Vũ Hán là Chu Tiên Vượng (Zhou Xianwang) thì đeo khẩu trang ngược. Sự cố hài hước này lại làm dấy lên phong trào phổ biến khoa học đeo khẩu trang. Sau quá trình toàn bộ máy truyền thông vào cuộc này,  tưởng như mỗi người dân Trung Quốc đã trở thành một chuyên gia đeo khẩu trang.

Trong bối cảnh như vậy, chắc hẳn bản thân ông Tập Cận Bình và những người thân, đặc biệt là các nhân viên trợ tá xung quanh, không thể nào lại không biết qua truyền hình và mạng internet, không học cách đeo khẩu trang khoa học. Đặc biệt, quan trọng là họ cũng biết rằng dư luận chửi mắng các quan chức không đeo khẩu trang. Vậy thì tại sao họ không nhắc nhở ông Tập Cận Bình, hoặc giúp ông Tập chỉnh dải kim loại của khẩu trang cho ôm kín sống mũi?”

Trường Bình